100 powodów do dumy: 100 sukcesów Wielkopolski
Powstanie Wielkopolskie.
Powstanie polskich mieszkańców Prowincji Poznańskiej przeciwko Rzeszy Niemieckiej, toczące się na przełomie lat 1918-1919. Polacy domagali się powrotu ziem zaboru pruskiego do Rzeczypospolitej, umacniającej swoją niepodległość.
Stworzyliśmy armię wielkopolską
W oddziałach zbrojnych walczących w Powstaniu Wielkopolskim znalazło się 16 procent ludności, tj. prawie połowa mężczyzn. Na tle innych regionów był to najwyższy wskaźnik militarnego wysiłku w czasie walk o granice II RP.
Pomogliśmy w Powstaniu Śląskim
Pochodzące z Wielkopolski oddziały tworzyły w 1919 i 1920 roku najbardziej zintegrowaną i zdyscyplinowaną część wojska polskiego. Doświadczenia powstańcze i kadra oficerska z Wielkopolski przyczyniły się także do zwycięstwa III Powstania Śląskiego w 1921 roku: walczyło tam około 4 tysięcy byłych powstańców wielkopolskich.
Prawa wyborcze dla kobiet
Wielkopolanki były bowiem pierwszymi Polkami obdarzonymi prawami wyborczymi. 14 listopada 1918 roku, gdy trzyosobowa reprezentacja społeczeństwa polskiego (nazwana Komisariatem Naczelnej Rady Ludowej) rozpisuje wybory do Polskiego Sejmu Dzielnicowego na terenie Wielkopolski, zaznacza, że liczyć się będą głosy „wszystkich mężczyzn i niewiast polskich, które skończyły 20. rok życia”.
Odbudowa Kalisza
W sierpniu 1914 roku Kalisz został niemal doszczętnie spalony przez Niemców, będąc najbardziej zniszczonym miastem w Europie podczas I wojny światowej. W okresie międzywojennym, praktycznie do końca lat 20., miasto dźwignęło się z ruin. Pod koniec lat 40. Kalisz był szesnastym co do liczby ludności miastem w Polsce, większym niż Toruń, Kielce czy Grodno.
Działalność banków
W czasie wojny polsko-bolszewickiej w 1920 roku ogromne zasługi miały poznańskie banki, które to udzielały kredytów rządowi polskiemu, pomagając tym samym w pomyślnym zakończeniu wojny.
Uruchomienie Opery Poznańskiej
31 sierpnia 1919 roku dzięki staraniom Jarogniewa Drwęskiego - ówczesnego Prezydenta Miasta Poznania, w Gmachu pod Pegazem odbyła się uroczystość inaugurująca działalność polskiego teatru operowego, na którą przybyli przedstawiciele kultury polskiej - Kornel Makuszyński, Bolesław Gorczyński, Emil Młynarski, Zenon „Miriam” Przesmycki, Felicjan Szopski, Michał Tarasiewicz.
Powołanie uniwersytetu w Poznaniu
W 1919 roku powołano państwowy uniwersytet z siedzibą w Poznaniu, sięgający korzeniami roku 1611. Pierwszą nazwą uczelni pojawiającą się w dokumentach jest Uniwersytet Polski w Poznaniu, użytą w obwieszczeniu Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej z dnia 30 stycznia 1919, powołującym z dniem 1 kwietnia 1919 Wydział Filozoficzny jako zaczątek uczelni. W 2018 roku UAM był trzecim uniwersytetem w Polsce według rankingu „Perspektywy 2018”.
Powstanie Międzynarodowych Targów Poznańskich
Międzynarodowe Targi Poznańskie powstały w roku 1921. Są więc jednym z najdłużej działających w Europie organizatorów targów. Z inicjatywy poznańskiego kupiectwa w dniach 28 maja - 5 czerwca 1921 roku odbył się I Targ Poznański, wystawa o charakterze krajowym. W 1929 roku zorganizowano Powszechną Wystawę Krajową. Ekspozycje na 65 hektarach zwiedziło 4,5 miliona osób.
Pierwszy polski aeroklub
Aeroklub Polski w Poznaniu powstał w październiku 1919 roku z inicjatywy członków redakcji pierwszego polskiego czasopisma lotniczego „Polska Flota Napowietrzna” wychodzącego w Poznaniu w latach 1919-1921. Pierwszym prezesem aeroklubu został prezydent Poznania Jarogniew Drwęski. Aeroklub Polski w Poznaniu był współzałożycielem powstałego w roku 1921 w Warszawie Aeroklubu Rzeczypospolitej Polskiej.
Najnowocześniejsze kino w Polsce
Kino „Słońce” otworzone w 1927 roku było jednym z największych i najnowocześniejszych kin okresu międzywojennego w Polsce. Miało powierzchnię 2,5 tys. mkw. i 1,6 tys. miejsc rozlokowanych w sali parterowej, na balkonach i w lożach. Posiadało obszerną scenę oświetlaną olbrzymim jupiterem, a sufit przypominał rozgwieżdżone niebo (gwiazdy imitowały zapalające się i gasnące żarówki, salę oświetlało w sumie 3,6 tys. żarówek). Kino „Słońce” odwiedzały tłumy - w ciągu pierwszego półrocza było to około 500 tysięcy widzów.
Przemysł w czasach II RP
W okresie tzw. dwudziestolecia międzywojennego (lata 1918-1939) Poznań uznawano za jeden z prężniejszych ośrodków przemysłowych II Rzeczypospolitej. W 1921 roku przemysł był miejscem zatrudnienia dla 41 tysięcy osób, co stanowiło blisko jedną czwartą wszystkich pracujących w stolicy Wielkopolski. Powstały m.in.: zakłady sprzętu motoryzacyjnego, fabryka narzędzi i maszyn, czy fabryka baterii.
Ważny ośrodek matematyczny i złamanie szyfru „Enigmy”
Ważnym ośrodkiem matematycznym w II RP był Poznań, skąd pochodzili pracownicy Biura Szyfrów Sztabu Głównego WP - Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski. W grudniu 1932 roku Rejewski odczytał szyfry nadawane przez „Enigmę” - niemiecką maszynę szyfrującą, wykorzystywaną do celów wojskowych, czego nie potrafiły dokonać służby innych państw.
Pierwsza linia trolejbusowa
Pierwsza linia trolejbusowa z regularnymi przewozami pasażerskimi w Polsce o długości 2,2 km została uruchomiona w 1930 roku w Poznaniu. Linia, obsługiwana przez pojazdy sprowadzone z Anglii, kursowała przez Rynek Śródecki, ulice: Bydgoską, Zawady i Wiejską. Na początku trzy trolejbusy mieściły po 30 i 60 pasażerów. W czasie II wojny światowej w stolicy wielkopolski zbudowano kolejne dwie linie: jedna z nich dojeżdżała do osiedla Warszawskiego, druga - na Ławicę.
Pierwsze krówki
Pierwsze krówki zostały wyprodukowane właśnie w Poznaniu. Za „ojca” tych cukierków uchodzi Feliks Pomorski, który ich wytwarzania miał się nauczyć w dzieciństwie u swojego wuja w Żytomierzu. Umiejętności te rozwinął na skalę przemysłową w Poznaniu, gdzie w latach 1921-1929 prowadził fabrykę słodyczy, mającą siedzibę przy ul. Strzeleckiej 9 oraz Szewskiej 9, a w latach 30. XX wieku przy ul. Kanałowej 9. Cukierki były zawijane w papierki z rysunkiem krowy, co przyczyniło się do szybkiego spopularyzowania nazwy.
Jedyna taka spalarnia w Polsce
Spalarnia śmieci wybudowana w 1927 roku na poznańskim Szelągu była jedyną jaka powstała w Europie Środkowej w okresie międzywojnia. Wzorem ówczesnych rozwiązań krajów zachodnich zastosowano żelazne ocynkowane 110-litrowe pojemniki na śmieci i aparaty do bezpylnego przesypywania śmieci. W pierwszym okresie zakupiono 8 tysięcy takich pojemników oraz tabor zbierający odpady i odwożący je do „składnicy” poza miasto.
Najnowocześniejsza rozgłośnia radiowa
W okresie międzywojennym poznańska rozgłośnia dysponowała najnowocześniejszym sprzętem technicznym. Możliwa była tu więc realizacja audycji muzycznych, z czego Poznań szybko zasłynął. Uruchomione w 1927 roku radio, było pierwszym w kraju, w którym zaczęto stosować maszynę do wytwarzania dźwięków, potrafiącą imitować odgłosy zwierząt, turkot pojazdów, deszcz czy strzały. Jako pierwsza poznańska placówka wprowadziła również: lekcje języków obcych (francuskiego i angielskiego).
Powołanie KS Unia Leszno
Klub założony został 8 maja 1938 roku. Na dobre rozwinął swoją działalność w latach powojennych. Legendą leszczyńskiego sportu żużlowego jest Alfred Smoczyk, najlepszy polski zawodnik końca lat 40. Unia Leszno na swoim koncie posiada szesnaście tytułów mistrzów Polski. Jest najbardziej utytułowanym klubem w Polsce.
Poznaniacy w Bitwie o Anglię
Ustępowali tylko sławą kolegom z Dywizjonu 303, ale za to byli pierwsi. Od Dywizjonu 302 Poznańskiego rozpoczęło się w 1940 roku formowanie polskich jednostek myśliwskich w Wielkiej Brytanii. Jednostka nawiązywała do tradycji poznańskiego III/3 Dywizjonu Myśliwskiego (odznaka, początkowy personel) oraz 2 Dywizjonu Myśliwskiego „Krakowsko-Poznańskiego” we Francji (1940).
Pierwszy stały budynek cyrkowy w Polsce
W 1932 roku na poznańskich Jeżycach wzniesiono pierwszy w naszym kraju stały budynek cyrkowy - Cyrk Olimpia. Występowali w nim znani artyści cyrkowi, znajdował się tam stały lunapark i variétés. Budynek gościł również imprezy sportowe. W roku 1936, na skutek problemów finansowych cyrku, budynek zlicytowano. Ostatecznie spłonął w 1994 roku.
Poznanianka zawojowała Hollywood
Była jedną z najsłynniejszych i najpiękniejszych aktorek Hollywood. Grała też na Broadwayu i występowała na deskach wielu teatrów. Zdobyła Puchar Volpiego i była dwukrotnie nominowana do nagrody Złotego Globu. O kim mowa? To Lilli Palmer, która przyszła na świat 24 maja 1914 roku w Poznaniu w rodzinie zasymilowanych Żydów.
Powstanie Lecha Poznań
Lech Poznań, jeden z najbardziej znanych polskich klubów piłkarskich, zwany w Poznaniu „Kolejorzem”. Początki Lecha były niezwykle skromne. Klub postał w 1922 roku na podpoznańskim jeszcze wówczas Dębcu. Niełatwo było mu przebić się do czołówki i przez wiele lat walczył o miano pierwszej drużyny Wielkopolski, a jego najważniejszym rywalem była drużyna Warty Poznań, która jest starsza od Lecha o całe 10 lat. „Kolejorz” jest 7-krotnym Mistrzem Polski, 5-krotnym triumfatorem rozgrywek o Puchar Polski oraz 6-krotnym zdobywcą Superpucharu Polski.
Mistrzostwo Polski dla Warty
Pierwszym poważnym osiągnięciem Warty było zdobyte w 1928 roku Wicemistrzostwo Polski w Piłce Nożnej, które zostało poprawione rok później, kiedy to KS Warta Poznań wywalczyła tytuł Mistrza Polski w Piłce Nożnej. Dla klubu był to okres, w którym drużyna nie opuszczała czołówki tabeli Pierwszej Ligi, zdobywając w 1938 ponownie tytuł Wicemistrza Polski w Piłce Nożnej. Trwające pasmo sukcesów klubu skutkowało licznymi powołaniami do reprezentacji, i tak już w 1924 roku KS Warta Poznań mogła się pochwalić pierwszym zawodnikiem, który reprezentował Polskę na Olimpiadzie w Paryżu.
Zakłady Cegielskiego podpisują umowę z Ministerstwem Kolei
W 1923 roku zakłady podpisały umowę z Ministerstwem Kolei na dostawę 1040 parowozów. Był to krok milowy w dziejach firm. Odtąd zakłady Cegielskiego w Poznaniu kojarzyć się będą w kraju raczej z wagonami i parowozami, niż z młockarniami, pługami i lokomobilami, choć oczywiście dalej je produkowano. Punkt ciężkości jednakże przeniesiono na tabor kolejowy.
Pierwsza Polka otwiera salon samochodowy
W Poznaniu w 1923 roku zawiązał się Wielkopolski Klub Automobilistów i Motocyklistów. Klementyna Śliwińska już w styczniu 1924 roku wstąpiła w jego szeregi. Była pierwszym członkiem-kobietą tego klubu, a zarazem pierwszą kobietą w Wielkopolsce, której udało się uzyskać prawo jazdy. Życie zawodowe Klementyny Śliwińskiej było również związane z motoryzacją, w latach 20. XX wieku sprzedawała w Poznaniu auta wspomnianej już firmy NAG, a następnie, przy pl. Wolności, otworzyła salon czechosłowackich samochodów „Praga”.
Spółdzielczy sukces
Obecnie Społem PSS jest jednym z najdłużej istniejących podmiotów gospodarczych w Poznaniu. Działa w 55 placówkach w branży spożywczej i przemysłowej. 29 sierpnia 1919 roku w Poznaniu założono Spółdzielnię Spożywców „Zgoda”, a jej członkami zostało 105 osób. W roku 1938 „Zgodę” zaliczono do najprężniejszych spółdzielni spożywców w kraju, a liczba jej członków wynosiła ponad 38 tysięcy osób.
Powstanie Instytutu Zachodniego
Instytut Zachodni - Instytut Naukowo-Badawczy im. Zygmunta Wojciechowskiego utworzony został w 1945 roku i od początku miał siedzibę w Poznaniu. Również dzięki temu stolica Wielkopolski nazywana była też stolicą całej Polski Zachodniej. Instytut Zachodni bada między innymi relacje polsko-niemieckie i jest ważnym ogniwem w kontakcie z naszymi zachodnimi sąsiadami. Od 2015 roku podlega pod Prezesa Rady Ministrów.
Drób i zwierzęta futerkowe w Poznaniu
Mimo że Międzynarodowe Targi Poznańskie nie zostały jeszcze ponownie uruchomione, do Poznania i tak zawitała ogólnopolska wystawa. 9 grudnia 1945 roku w stolicy Wielkopolski gościli hodowcy drobiu i zwierząt z całego kraju. Odbywała się Pierwsza Wszechpolska Wystawa Drobiu i Zwierząt Futerkowych. Dziś jej tradycje kontynuuje choćby Krajowa Wystawa Zwierząt Hodowlanych, która również gości na MTP.
August Hlond metropolitą warszawskim
Hlond zostaje metropolitą warszawskim, nadal jest metropolitą gnieźnieńskim. August Hlond przez lata był związany z Wielkopolską. W latach 1926-1946 był arcybiskupem metropolitą gnieźnieńskim i poznańskim, a także do 1948 roku - prymasem Polski. 6 kwietnia 1946 roku Hlond osiągnął kolejny sukces i został powołany na metropolitę warszawskiego. Nadal pełnił też swoje funkcje w Wielkopolsce. Od niedawna przysługuje mu tytuł Czcigodnego Sługi Bożego.
Największa palmiarnia w Polsce
Palmiarnia Poznańska funkcjonowała co prawda już od 1911 roku, ale znacząco powiększyła się, kiedy odbudowano ją po wojennych zniszczeniach. W czasie II wojny światowej była uszkodzona w 90 procentach. 14 kwietnia 1946 roku udało się ponownie otworzyć jedną z największych atrakcji Poznania. Palmiarnia w parku Wilsona jest (i była wtedy) jedną z największych w Europie i największą w Polsce.
Targi znów międzynarodowe
Poznań był po II wojnie światowej sukcesywnie odbudowywany. W 1947 roku udało się ponownie otworzyć jeden z jego symboli - Międzynarodowe Targi Poznański. W tamtym roku uroczystość odbyła się 28 kwietnia i był na niej m. in. ówczesny premier Cyrankiewicz. Co prawda pierwsza powojenna impreza targowa odbyła się na MTP już rok wcześniej, ale to w 1947 roku targi znów stały się międzynarodową imprezą.
Wyższa Szkoła Ekonomiczna otwarta
Początków dzisiejszego Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu należy szukać w 1926 roku. Szkoła zmieniała swoją nazwę i zasady funkcjonowania. Jednak sukcesem było jej upaństwowienie w 1950 roku i nadanie nazwy Wyższej Szkoły Ekonomicznej. Dziś UEP jest jedną z największych tego typu szkół w Polsce.
Jezioro Maltańskie gotowe
Jezioro Maltańskie jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych punktów Poznania, głównie przez organizowane tam z sukcesami zawody w sportach wodnych. Budowa tej rekreacyjnej ikony stolicy Wielkopolski zakończyła się 17 października 1952 roku. Jego funkcjonowanie nie zawsze było pasmem sukcesów, bo przez lata zbiornik był zaniedbany. Do łask przywrócono go w 1990 roku, kiedy na nowo odkryto jego potencjał.
Warta pogłębiona, port uruchomiony
Poznański port rzeczny w 1954 roku był jednym z największych w Polsce. Wtedy oficjalnie udało się go uruchomić ponownie. Był on szczególnie przydatny dla funkcjonowania pobliskiej palarni kawy. Przed ponownym otwarciem było trzeba pogłębić koryto Warty.
Milowy krok w odbudowie Poznania.
9 lat po zakończeniu II wojny światowej udało się oddać do użytku poznański ratusz. W lipcu 1954 roku odbyło się w nim pierwsze posiedzenie Miejskiej Rady Narodowej. To nie koniec sukcesów. Wtedy też uruchomiono zegar na ratuszowej wieży, a poznaniacy i turyści znów mogli oglądać pokazy „trykania” dwóch najbardziej znanych, wielkopolskich koziołków.
Pierwszy bunt w historii PRL
28 czerwca 1956 roku, to data, która na stałe wpisała się do polskiej historii. To wtedy na ulice Poznania wyszli robotnicy z fabryki Cegielskiego, a wkrótce dołączyli do nich inni poznaniacy. Poznański Czerwiec, to pierwszy powszechny bunt społeczny w czasach PRL. Choć został krwawo stłumiony, to protestujący odnieśli sukcesy i władza w imię utrzymania politycznego reżimu, musiała się zgodzić na społeczne ustępstwa.
Poznań z własną telewizją
W Święto Pracy 1957 roku udało się otworzyć ośrodek Telewizji Poznań. Była to trzecia placówka regionalna nadająca w Polsce, uruchomiona rok po warszawskiej i kilka miesięcy po łódzkiej. Premierową audycję oglądano na... około 100 zarejestrowanych w Poznaniu odbiornikach. Początkowo Telewizja Poznań nadawała trzy razy w tygodniu.
Pierwszy silnik spalinowy w Polsce
W 1958 roku w Poznaniu udało się zapoczątkować nową dziedzinę w polskim przemyśle. Po raz pierwszy w kraju skonstruowano i wykonano silnik spalinowy. Dokonali tego pracownicy Zakładów Przemysłu Metalowego H. Cegielski.
Silne wielkopolskie rolnictwo
Wielkopolska przez lata była jednym z najbardziej rozwiniętych gospodarczo obszarów w Polsce. Nie inaczej było z regionalnym rolnictwem. W latach 60. wielkopolskie PGR-y osiągały najwyższe zyski w kraju.
Serca z Poznania
W latach 60. inżynierowie z zakładów Cegielskiego mieli ogromne zasługi w leczeniu pacjentów chorych na serce. W 1962 roku skonstruowali tzw. sztuczne serce. Prof. Jan Moll za jego pomocą przeprowadził kilkanaście udanych operacji. Później w Cegielskim produkowało się sztuczne serca na zamówienia zagraniczne. Z kolei w marcu 1964 roku poinformowano, że w Poznaniu skonstruowano tranzystorowe serce, czyli prototyp rozrusznika.
Festiwal Filmowy Ale Kino!
Odbywający się od 1963 roku w Poznaniu festiwal filmów dla młodego widza. Co roku cieszy się ogromnym zainteresowaniem i ma na celu popularyzację sztuki filmowej. Zdobywał nagrody Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej w kategoriach „edukacja młodego widza” i „międzynarodowe wydarzenie filmowe”. W 2012 roku zdobył też Europejską Nagrodę Obywatelską przyznawaną przez Parlament Europejski. W tym roku odbyła się 36. edycja.
Rozsławiali Poznań w USA
W marcu 1963 roku, poznański Chór Chłopięcy i Męski pod dyrekcją Stefana Stuligrosza udał się w tourne po Stanach Zjednoczonych. Poznańskie „Słowiki” koncertowały między innymi w Bostonie czy słynnym Carnegie Hall w Nowym Jorku.
Elektryfikacja linii kolejowej Poznań-Warszawa
W 1964 roku ostatecznie udało się zelektryfikować linię kolejową Poznań - Warszawa. Wcześniej przez lata prowadzono na niej szereg kosztownych inwestycji. Połączenie to uznano za strategiczne, ponieważ jest częścią najdłuższego połączenia kolejowego w Polsce i jednego z najdłuższych w Europie (Berlin-Moskwa). W kolejnych latach elektryfikowane były kolejne trasy prowadzące z Wielkopolski.
Tłumy w Gnieźnie
W 1966 roku w Gnieźnie i Poznaniu odbywały się obchody Milenium Chrztu Polski - czyli tak naprawdę obchody Tysiąclecia Państwa Polskiego organizowane przez Kościół. Na tę drugą nazwę monopol miała ówczesna władza, która starała się przyćmić rocznicę chrztu. W Warszawie odbywały się główne państwowe obchody. Mimo to sukcesem okazały się msze w Gnieźnie i Poznaniu prowadzone przez prymasa Wyszyńskiego i kardynała Karola Wojtyłę. Pojawiły się na nich tłumy świętujących.
Budowa Areny
Hala widowiskowo-sportowa w Poznaniu, w parku Kasprowicza na Łazarzu. Decyzję o budowie hali widowiskowo-sportowej podjęto w 1969 roku. Prace w parku Kasprowicza trwały dwa lata, od lipca 1972 do 28 czerwca 1974 roku. Obiekt zaprojektował Jerzy Turzeniecki, poznański architekt. Hala przypomina Mały Pałac Sportowy, znajdujący się w Rzymie.
Wielka płyta w Poznaniu
Technika budowania osiedli z „wielkiej płyty” była jedną z najpopularniejszych w latach PRL. Nie inaczej było w Poznaniu, gdzie od drugiej połowy lat 60., poznaniacy wprowadzali się do własnych mieszkań na ogromnych osiedlach mieszkaniowych. Pierwsze i najbardziej znane są oczywiście Rataje. Drugie - Winogrady. Z aktualnych danych wynika, że na Ratajach mieszka obecnie około 70 tysięcy osób.
Światowa Wystawa Filatelistyczna w Poznaniu
Stolica Wielkopolski dwukrotnie gościła jedną z najbardziej prestiżowych wystaw w świecie filatelistów. Światowa Wystawa Filatelistyczna przez lata odbywała się w innym kraju. Do Poznania przyjechała w 1973 i 1993 roku. Tę drugą wystawę otwierał nawet Lech Wałęsa, ówczesny prezydent Polski.
Poznańskie zoo - prawie największe i najstarsze
W 1974 roku, w setną rocznicę otwarcia Starego Zoo w Poznaniu (jednego z dwóch najstarszych ogrodów w Polsce) otwarto Nowe Zoo. To również stało się rekordowe, bo jest drugim największym zoo w kraju.
Poznań półmilionowym miastem
13 lutego 1974 roku stolica Wielkopolski stała się piątym półmilionowym miastem w Polsce. Wcześniej w tym gronie znalazły się Warszawa, Łódź, Kraków i Wrocław. Mieszkańcem numer 500.000 został Przemysław Windorpski, syn rodowitych poznaniaków.
Papież w Gnieźnie i Poznaniu
Jan Paweł II na trasach swych pielgrzymek nie zapominał o najważniejszych wielkopolskich miastach. Szczególnie docenione zostało Gniezno, które papież odwiedził 3 czerwca 1979 roku. Była to jego pierwsza pielgrzymka i pierwsze odwiedzone miasto. Ponownie w Gnieźnie papież pojawił się w 1997 roku. Wtedy był także po raz drugi w Poznaniu. Za pierwszym razem odwiedził go w 1983 roku.
Powstanie pomnika Poznańskiego Czerwca
Poznański Czerwiec 1956 r., czyli pierwszy zryw Polaków w czasach PRL udało się upamiętnić jeszcze w czasach Polski Ludowej. Był to jeden z postulatów Solidarności. Pomnik „Jedność” czyli dwa poznańskie krzyże stanął na placu Adama Mickiewicza w 25. rocznicę wydarzeń czerwcowych. Przypominał nie tylko o 1956 roku, ale też innych zrywach czasów PRL.
Odzyskanie Świętego Wojciecha
W marcu 1986 roku w całej Polsce pisano o włamaniu do gnieźnieńskiej katedry. Z sarkofagu zniknęła XVII-wieczna figura świętego Wojciecha, wykonana ze srebra. Dzięki sprawnemu śledztwu milicji, która w poszukiwania zbytku zaangażowała ogromne środki, szybko udało się zatrzymać winnych. Zdążyli już przetopić fragmenty figury i uzyskać ponad 20 kg srebra. Wydawało się, że przepadała bezpowrotnie. Złodzieje nie wzięli jednak wszystkiego. W hałdzie piasku przy katedrze korpus zabytku znalazł 15-latek i figura została odtworzona.
Generał Taczak spoczął w Poznaniu
Generał Stanisław Taczak, pierwszy dowódca Powstania Wielkopolskiego w ostatnich kilkunastu latach życia był postacią nieco zapomnianą. Zmarł w 1960 roku w Malborku, ale jego życzeniem było pochowanie w Poznaniu. Udało się je spełnić dopiero w 1988 roku, kiedy jego prochy z honorami przeniesiono na Cmentarz Zasłużonych. Był to jeden z głównych punktów obchodów 70. rocznicy powstania.
Pierwsza Ikea w Polsce
W hali powstałej na terenie zlikwidowanego P.G.O. Naramowice w 1991 roku otwarto pierwszy w Polsce konceptowy sklep IKEA. Miał on powierzchnię 2500 mkw. i dysponował pełnym asortymentem. W 1994 roku sklep został przeniesiony w miejsce powstającego wówczas C.H. Franowo. Nowa placówka miała powierzchnię 6500 mkw.
Wolsztyńska Parada Parowozów
Organizowana od 1991 roku Parada Parowozów jest wydarzeniem ważnym nie tylko na mapie kolejowych imprez w Polsce, ale i w Europie. Każdego roku przyciąga ponad dwadzieścia tysięcy turystów i miłośników kolejnictwa, sam Wolsztyn zaś staje się centrum kolejowego świata.
Otwarcie WGRO
W 1992 roku otwarto Wielkopolską Giełdę Rolno-Ogrodniczą (WGRO), która powstała przy pomocy finansowej rządu Szwajcarii. Był to pierwszy w Polsce profesjonalny kompleks hal dla handlu hurtowego owocami, warzywami, kwiatami i artykułami spożywczymi. W chwili otwarcia szacowano, że powierzchnię giełdy trzeba będzie zwiększyć dopiero po pięciu latach - okazało się to jednak koniecznością już po dwóch miesiącach funkcjonowania obiektu.
Powstanie Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego
PCSS zostało powołane w 1993 roku. Buduje całą sieć informatyczną w Poznaniu i Polsce, m.in. zarządzając naukową siecią Pionier, z której korzystają wszystkie polskie uniwersytety. PCSS jest też centrum innowacji dla tak znanych marek jak Microsoft czy Huawei. Naukowcy z centrum pracują również przy budowie reaktora termonuklearnego - drugiego najdroższego eksperymentu na świecie.
Kaliski przemysł lotniczy
Po 1989 roku Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL-Kalisz”, największy wówczas zakład przemysłowy w Kaliszu, zatrudniający pięć tysięcy osób, podupadł. Liczba pracowników spadła do kilkuset. Obecnie Kalisz znów jest jednym z głównych ośrodków przemysłu lotniczego w Polsce. Tu działają amerykańskie i kanadyjskie firmy Pratt&Whitney, Aero-space Technologies oraz Hamilton Sundstrand, Meyer Tool. Z każdym rokiem WSK radzi sobie coraz lepiej.
Powrót do idei Zjazdu Gnieźnieńskiego
Dzięki zaangażowaniu prymasa seniora księdza arcybiskupa Henryka Muszyńskiego zjazd co kilka lat odbywa się w Gnieźnie. Jest okazją do wymiany poglądów ludzi różnych wyznań, dzięki czemu Gniezno na kilka dni staje się światowym centrum ekumenicznym.
Pierwszy multipleks w kraju
W 1998 roku Grupa ITI razem z UCI otworzyły pierwsze w Polsce nowoczesne kino wielosalowe pod szyldem Multikino. Wydarzenie to było relacjonowane na żywo w telewizji. Obiekt posiada osiem sal projekcyjnych, dysponujących łącznie 2300 miejsc siedzących. Obecnie w Poznaniu funkcjonują trzy Multikina.
Najniższe bezrobocie
Poziom bezrobocia w Poznaniu należy do najniższych w kraju. Pod koniec kwietnia 2013 roku stopa bezrobocia w stolicy Wielkopolski wynosiła 4,6 procent (15,2 tysięcy osób bez pracy), zbliżony współczynnik odnotowano w powiecie poznańskim - 5,4 procent (8,2 tysięcy osób bezrobotnych). Podobnie niski poziom bezrobocia stwierdzono jedynie w Sopocie (5,1 procent) i Warszawie (4,9 procent) W I połowie 2018 roku wyniosła jedynie 1,4 procenta.
Autostrada Wielkopolska
Dziś z Wielkopolski do Niemiec możemy bezkolizyjnie dojechać autostradą. W latach 90. powstała spółka Autostrada Wielkopolska, której założycielami byli Jan Kulczyk i Andrzej Patalas. Spółka wybudowała autostradę od niemieckiej granicy w Świecku do Konina. Dzięki temu już w 2003 roku Poznań miał autostradowe połączenie z Koni-nem, a w kolejnych latach został połączony z Berlinem czy Warszawą.
Poznański Szybki Tramwaj
PST oddano do użytku w 1997 roku jako pierwszą i najnowocześniejszą w Polsce trasę szybkiej komunikacji miejskiej. Dopiero później powstawały w kraju następne szybkie, bezkolizyjne trasy: na przykład Metro Warszawskie czy Krakowski Szybki Tramwaj. 1 września 2013 oddano do eksploatacji nowy odcinek od okolic mostu Teatralnego, w bezpośrednim sąsiedztwie torów kolejowych stacji Poznań Główny do ulicy Głogowskiej.
Cud nad Maltą
22 sierpnia 1990 roku, dokładnie 25 lat temu, w Poznaniu rozpoczęły Mistrzostwa Świata w Kajakarstwie. Specjalnie na tą imprezę wybudowano tor regatowy na jeziorze Maltańskim. Co ciekawe jeszcze na 5 dni przed imprezą, Malta była placem budowy. Mistrzostwa przyciągnęły 150-200 tysięcy osób.
Związek Miast Polskich
Gdyby nie starania prezydenta Poznania Wojciecha Szczęsnego Kaczmarka nie doszłoby do reaktywacji Związku Miast Polskich, czyli organizacji samorządów miejskich powołanej do opracowywania wspólnego stanowiska wobec rządu i promocji miast członkowskich w Polsce i za granicą. Organizacja powstała w roku 1917 i działała aż do wybuchu wojny w 1939 roku. Wskrzeszono ją w 1991 roku.
Wspólny bilet
Sukcesem za prezydentury Ryszarda Grobelnego zakończyły się starania o integrację komunikacji miejskiej z gminami sąsiadującymi z Poznaniem. Dzięki czemu ich mieszkańcy mogą korzystać z autobusów linii podmiejskich oraz pojazdów MPK Poznań, korzystając z jednego biletu.
Operacja jakiej nie widziała Polska
We wrześniu 2007 roku wiele par oczu było zwróconych na Poznań. Trwała operacja przenoszenia przęsła dawnego mostu św. Rocha nad mostem Mieszka I. Widowiskowa akcja udała się i zabytkowe przęsło stało się mostem Biskupa Jordana łączącym Śródkę z Ostrowem Tumskim.
Klimatolog z Nagrodą Nobla
Profesor Zbigniew Kundzewicz pracuje w Instytucie Środowiska Rolniczego i Leśniczego Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu. Jest wielokrotnie nagradzanym naukowcem, a największym osiągnięciem w jego karierze było otrzymanie zespołowej Pokojowej Nagrody Nobla w 2007 roku za udział w pracach Międzynarodowego Panelu ds. Zmian Klimatu.
Pierwszy przeczep twarzy w USA prowadziła Wielkopolanka
Prof. Maria Siemionow pochodzi z Krotoszyna, ale obecnie pracuje w USA. Jest ekspertem w dziedzinie chirurgii plastycznej, a w 2008 roku dokonała czwartej na świecie i pierwszej w USA operacji przeszczepu twarzy. Została za to odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi RP.
Przeszczepy serca
Zespół poznańskich kardiochirurgów pod kierunkiem prof. Marka Jemielitego dokonał w marcu 2010 roku pierwszego przeszczepienia serca w poznańskiej klinice (przy pierwszej operacji asystował zabrzański zespół prof. Mariana Zembali). Odtąd Poznań stał się piątym ośrodkiem w kraju (obok Krakowa, Zabrza, Gdańska i Warszawy) dokonującym przeszczepów serca.
Euro 2012
8 czerwca rozpoczęły się w Polsce piłkarskie Mistrzostwa Europy UEFA-EURO 2012. Trzy mecze odbyły się w Poznaniu. Przy Bułgarskiej zagrały reprezentacje Włoch, Chorwacji i Irlandii. W tym czasie przez Stary Rynek przewinęło się ponad milion osób. Poznań zyskał też wiele nowych inwestycji.
Trasa tramwajowa na Franowo
W sierpniu 2012 roku oficjalnie otwarto nową trasę tramwajową w Poznaniu, biegnąca od os. Lecha na Franowo. Trasa ma długość 2,5 kilometra torów, z czego kilometr przebiega w tunelu. Obejmuje sześć przystanków: os. Lecha, Piaśnicka/Rynek, Piaśnicka /Kurlandzka, Szwedzka, Szwajcarska i pętla Franowo. Dzięki tej inwestycji mieszkańcy południowo-wschodniej części miasta mogą łatwiej i szybciej dojeżdżać do centrum.
Malta Festival Poznań
To jedno z najważniejszych wydarzeń artystycznych Europy Środkowo-Wschodniej. Festiwal prezentuje międzynarodowy program teatralny, muzyczny, taneczny i filmowy. Odbywa się od 1991 roku w Poznaniu, na przełomie czerwca i lipca. Nazwa pochodzi od znajdującego się w Poznaniu Jeziora Maltańskiego. Do 2009 roku. Malta Festival Poznań funkcjonował jako Międzynarodowy Festiwal Teatralny Malta.
Imieniny ulicy Św. Marcin
Coroczny festyn, odbywający się w Poznaniu w dniu 11 listopada, który to dzień jest w Poznaniu nie tylko Dniem Niepodległości, ale także Dniem Świętego Marcina. W swojej obecnej formie festyn istnieje od 1993, jednak tradycją nawiązuje do średniowiecznych obchodów tego święta.
Miss Polonia była z Poznania
Nie każdy wie, że laureatką konkursu Miss Polonia w 1996 roku została poznanianka. Agnieszka Zielińska była studentką prawa na UAM, a podczas gali finałowej, oprócz głównej nagrody przypadły jej jeszcze tytuły Miss Gracja, Publiczności i Foto. Zielińska dostała też kluczyki do… srebrnego Fiata Brava. Reprezentowała Polskę na konkursie Miss World.
Najlepsze centrum na świecie
Centrum Handlowe Stary Browar zostało otwarte w 2003 roku. Jego pomysłodawczynią i pierwszą właścicielką była Grażyna Kulczyk. Nowe centrum handlowe łączyło handel ze sztuką. Browar z miejsca stał się wizytówką Poznania. Wielokrotnie wybierany był najlepszym centrum handlowym w Europie i na świecie.
Akcja Poznań za pół ceny
Wydarzenie to pokochali poznaniacy i turyści, a w 2008 roku, gdy odbyło się po raz pierwszy - było ewenementem na skalę europejską. Dziś mamy już za sobą 11 edycji akcji, dzięki której za pół ceny można zwiedzić atrakcje Poznania, spać w hotelu i zjeść w restauracji. Inspirację ze stolicy Wielkopolski zaczerpnęły inne miasta i Ministerstwo Sportu i Turystyki.
Festiwal Transatlantyk
Transatlantyk Festival, to jeden z najważniejszych w Polsce festiwali filmu i muzyki. Po raz pierwszy odbył się w 2011 roku w Poznaniu. Jego pomysłodawcą i dyrektorem jest laureat Oscara i Wielkopolanin Jan A. P. Kaczmarek. W Poznaniu festiwal gościł do 2015 roku (dziś odbywa się w Łodzi) i był ważnym wydarzeniem także w międzynarodowym kalendarzu.
Reforma Rad Osiedli
Wprowadzona w 2011 roku w Poznaniu reforma, poniekąd wytyczyła kierunek, także dla innych miast. Liczbę rad osiedli zmniejszono wtedy z 69 do 42. Z organu opiniotwórczego, rady stały się ciałem, które może realnie decydować. Dostały większe budżety i kompetencje. Zwiększył się też zakres obowiązków radnych.
Pierwsza arena na Euro 2012
Stadion Miejski w Poznaniu po przebudowie został otwarty 20 września 2010 roku. Był pierwszą areną gotową na Euro 2012. Oddany do użytku stadion robił wrażenie - szczególnie wewnątrz. Tym bardziej, że w 2010 roku do Poznania przyjeżdżały największy piłkarskie „firmy” - ekipy Juventusu Turyn i Manchesteru City, z którymi Lech Poznań grał jak w Lidze Europy równy z równym. Najwyższa frekwencja była odnotowana 4 listopada 2010 roku na meczu z City. 42 tysięcy widzów zobaczyło jak Lech wygrywa 3:1.
Największy meteoryt w Polsce
W październiku 2012 roku na terenie rezerwatu przyrody Meteoryt Morasko udało się wydobyć największy meteoryt w Polsce. Ważył 261 kg i był niemal dwukrotnie cięższy od swojego poprzednika. Obecnie jest prezentowany w Muzeum Ziemi Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM w Poznaniu.
Modernizacja kościańskiej wieży ciśnień
W wieży powstała jedyna ścianka wspinaczkowa oraz obserwatorium astronomiczne należące i obsługiwane przez naukowców z UAM. Rewitalizacja kościańskiej wieży zdobyła uznanie w licznych konkursach.
Nowy gmach Biblioteki Raczyńskich
1 lipca 2013 roku otwarto nowy gmach biblioteki. Projekt tej inwestycji przygotowany został przez pracownię architektoniczną JEMS Architekci. Powierzchnia nowego skrzydła to 11 tys. mkw. Koszt inwestycji wyniósł ponad 72 mln zł. W 2014 roku Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdan Zdrojewski przyznał Bibliotece wyróżnienie i nagrodę za skuteczne wykorzystanie środków unijnych.
Przedsiębiorcze Tarnowo Podgórne
Chociaż nie ma tam naturalnych bogactw, to od lat Tarnowo Podgórne jest jedną z najbogatszych gmin w kraju i najbogatszą w Wielkopolsce. Gmina zasłużyła na to wieloletnią pracą i tym, że dość szybko zrozumiała korzyści płynące z lokalizacji filii międzynarodowych zakładów pracy. Wykazała się wielkopolską gospodarnością i dziś czerpie z tego korzyści.
Brama Poznania ICHOT
Placówka w Poznaniu, zajmująca się prezentowaniem historii Ostrowa Tumskiego. Znajduje się na Śródce w pobliżu mostu Jordana. Została oficjalnie otwarta 30 kwietnia 2014 roku.
Kariera „Króla Artura”
Tak nazywany był wągrowiczanin i piłkarz ręczny Artur Siódmiak. Z wągrowieckiej Nielby trafił do reprezentacji Polski, gdzie zagrał w 133 meczach. Był uczestnikiem Mistrzostw Świata w Pekinie w 2008 roku, wraz ze swoją drużyna zdobył wicemistrzostwo świata w 2007 roku oraz brązowy medal mistrzostw świata w 2009 roku.
Bolidy studentów Politechniki
Zespół PUT Motorsport to inicjatywa studentów Politechniki Poznańskiej, którzy od 2014 roku, wspólnie z Volkswagenem, budują własne bolidy i biorą udział w ogólnoświatowych zmaganiach Formuły Student. W tym roku zaprezentowali już czwarty pojazd.
Modernizacja dworca PKP w Wągrowcu
Został rewitalizowany w 2015 roku za blisko 15 tysięcy złotych. Teraz nie tylko świetnie wygląda, ale jest także przystosowany do osób niepełnosprawnych. W 2018 roku dworzec wygrał konkurs „Dworzec Roku 2018”, organizowany przez Fundację ProKolej i Fundację Grupy PKP.
Piwo od średniowiecza
Piwo grodziskie produkowane było w Wielkopolsce prawdopodobnie od czasów średniowiecza. Od XVI wieku głównym ośrodkiem jego produkcji stał się Grodzisk Wielkopolski. Produkowane w nich piwo oraz słód były eksportowane do 37 krajów na wszystkich kontynentach. Produkcji zaprzestano na początku lat 90. Tradycja warzenia piwa grodziskiego wróciła w 2015 r.
Byliśmy stolicą Polski
15 kwietnia 2016 roku na Międzynarodowych Targach Poznańskich odbyło się Zgromadzenie Narodowe, czyli wspólne posiedzenie Sejmu i Senatu. Po raz pierwszy w historii zwołano je poza Warszawą. Wszystko dla uczczenia 1050. rocznicy chrztu Polski, bo nasze państwo zaczęło się w Poznaniu. Podczas zgromadzenia orędzie wygłosił prezydent Andrzej Duda, a na MTP zgromadziło się nawet 1300 oficjeli nie tylko z Polski.
1050-lecie chrztu Polski
W Gnieźnie i Poznaniu odbywały się główne uroczyste obchody 1050. rocznicy chrztu Polski od 14 do 16 kwietnia 2016 roku. Pojawiły się na nich najważniejsze osoby w państwie i polskim Kościele, a także goście zagraniczni. Obchody zaczynały się mszą świętą w katedrze gnieźnieńskiej. Kolejnego dnia w Poznaniu odbyło się Zgromadzenie Narodowe, a dzień później koncert na Stadionie Miejskim.
Sukces astronomów z UAM
W 2017 roku grupa badaczy, w której byli m.in. astronomowie z UAM, zaobserwowała po raz pierwszy pierścień wokół planety Haumea. To planeta karłowata, która krąży wokół Słońca. Odkrycie było przełomowe, bo do tej pory sądzono, że pierścienie znajdują się tylko wokół gazowych olbrzymów jak Saturn czy Jowisz.
Nowoczesna spalarnia śmieci
W 2017 rozpoczęła działalność poznańska spalarnia śmieci zlokalizowana obok Elektrociepłowni Karolin. To jedno z kilku takich miejsc w Polsce, które na ich tle wyróżnia się nowoczesnością. Odpady zamiast trafiać na wysypisko, są spalane i wytwarza się m.in. energię cieplną.
Nagrody dla Bałtyku
Biurowiec Bałtyk został oddany do użytku w maju 2017 roku. Jego nietypowa bryła zyskała uznanie krytyków i sprawiła, że o Poznaniu było głośno. Projekt otrzymał kilka prestiżowych nagród. Wśród nich choćby „Bryłę Roku 2017” czy „Prime Property Prize 2017”.
Wesele szamotulskie
Tradycyjny obrzęd weselny z Szamotuł i okolic, czyli „Wesele szamotulskie”, został wpisany w 2018 na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Scenariusz do niego napisał przed laty Władysław Frąckowiak. Muzykę zebrał Stanisław Zgaiński. Po raz pierwszy widowisko wystawione było z udziałem Kapeli Orlików w październiku 1932 roku. Prezentowano je później wielokrotnie.
Łowcy cieni
W Polsce policjantów ścigających ludzi poszukiwanych listami gończymi nazywa się potocznie „łowcami głów” i „łowcami cieni”. Ci z Poznania stali się słynni w całej Polsce po kilku spektakularnych akcjach. W ubiegłym roku zatrzymali na Malcie poszukiwanego w całej Europie Kajetana P., podejrzanego o bestialskie zamordowanie w Warszawie młodej kobiety, której odciął głowę.
Widowisko „Orzeł i Krzyż”
Orzeł i Krzyż” to widowisko plenerowe o losach Polski i Polaków od legend i założenia państwa polskiego, przez tryumfy husarii, potop szwedzki, aż po odzyskanie niepodległości i Solidarność. Historia odgrywana jest w Murowanej Goślinie na terenie wielkości 44 tys. mkw. przez niemal 400 aktorów wcielających się w ponad 1,2 tys. postaci.
Uruchomienie Kolei Metropolitalnej
Poznańska Kolej Metropolitalna (PKM) to jedno z największych tego typu przedsięwzięć w Polsce. Pierwsze cztery linie połączą Grodzisk Wielkopolski, Jarocin, Nowy Tomyśl i Wągrowiec z Poznaniem. Docelowo w stolicy Wielkopolski pociągi PKM będą zatrzymywać się na 13 stacjach i przystankach. Do 2021 roku aktywowane będą kolejne połączenia.
Sukcesy archeologów
W ostatnich latach archeolodzy z UAM zaliczyli wiele sukcesów. W 2011 r. odkryli kompleks średniowiecznych twierdz w dolinie Nilu oraz osadę z cmentarzyskiem na dawnym wulkanie. Z kolei kilka miesięcy temu poinformowali o ponad 11 tys. odkrytych zabytków, 1000 odsłoniętych grobów i długo wyczekiwanym odkryciu reliktów północnej i południowej części dawnej Kolegiaty na placu Kolegiackim w Poznaniu.
Inkubatory przedsiębiorczości
W rejonie Poznania działa kilka instytucji stanowiących inkubatory przedsiębiorczości. Wspierają one rozwój zarówno już istniejących, jak i nowych firm (w tym przedsiębiorstw innowacyjnych). Powstanie większości z nich zostało dofinansowane ze środków unijnych.
