30 lat temu na mocy ustawy z 8 marca 1990 roku w Polsce przywrócone zostały do życia samorządy. Był to kolejny krok w odbudowie naszego pańs
Oczywiście także w Ustroniu obywatele po raz pierwszy od wielu lat mogli wybrać swoich przedstawicieli do rady miasta oraz burmistrza w całkowicie wolnych wyborach. Każdy mieszkaniec miał, i ma do dziś, możliwość decydowania o losach swojego miasta.
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym to jeden z najważniejszych aktów prawnych, które wpłynęły na kształt ustroju państwa polskiego po zmianach systemowych w roku 1989, ma zaledwie 9 stron, 103 artykułów, a tak bardzo zmieniła oblicze Małych Ojczyzn i robi to do dziś dnia. Jest to dokument, który bezpośrednio przekłada się na życie każdego obywatela Polski. Kompetencje w nim zawarte przyczyniają się w sposób bezpośredni do rozwoju gmin i miast. Od czasu wprowadzenia tej reformy zauważyć można znaczny wzrost liczby inwestycji. To samorząd terytorialny w większości wykorzystuje środki europejskie na inwestycje, które są najbliższe obywatelom, służą rekreacji, wypoczynkowi, świadczeniu usług publicznych czy podniesieniu jakości życia mieszkańców. To samorządy dbają o bieżące sprawy, o całą infrastrukturę, czyli o przysłowiowe chodniki, drogi, kanalizację, jak i wszystko to, co zostało zaniedbane w poprzednim rozdaniu historycznym w naszym kraju. Zadania samorządu są niemal niezliczone i stale rosną – począwszy od rozwiązywania elementarnych potrzeb społeczności lokalnej, po realizację zadań o zasięgu regionalnym, czy współpracę międzynarodową. Miasto Ustroń także wpisuje się w ogólnopolski rozwój samorządu oraz rozwój poprzez samorząd. Potencjał, który tkwi w naszym mieście, wciąż jest wykorzystywany i powiększany poprzez szereg inwestycji. Zarówno w infrastrukturę turystyczną, mającą na celu uatrakcyjnienie oferty dla przyjeżdżających gości, jak i miejską, mającą na celu poprawę jakości życia mieszkańców. Niezmiernie ważne są także inwestycje w rozwiązania ekologiczne, bowiem natura jest jednym z najważniejszych skarbów tej ziemi. To dzięki naturalnym walorom Ustroń może cieszyć się statutem Uzdrowiska już od ponad 50 lat. Ustroń jest jedną z najstarszych osad Śląska Cieszyńskiego, a pierwsze wzmianki o nim pochodzą z roku 1305. Początkowo była to wieś książęca należąca do Piastów Śląskich, a od roku 1653 do dynastii Habsburgów. Do lat 70. XVIII wieku Ustroń był osadą pastersko-rolniczą. W 1772 roku, po wcześniejszym odkryciu rudy żelaza, uruchomiono w Ustroniu hutę, kuźnię, odlewnię oraz walcownię. Wtedy to osada stała się dużym ośrodkiem hutnictwa żelaza i przemysłu maszynowego. Rozwój hutnictwa w Ustroniu ściśle wiąże się z jego dzisiejszym charakterem uzdrowiskowym. Kiedy hutnicy zauważyli, że kąpiele w wodzie ogrzanej płynnym żużlem wielkopiecowym łagodzą dolegliwości reumatyczne, na polecenie arcyksięcia Alberta w 1804 roku wybudowano specjalną łaźnię. Skuteczność gorących wód została bowiem potwierdzona badaniami lekarskimi. W XIX wieku odkryto w okolicach Ustronia pokłady borowiny i źródło wód żelazistych. W związku z tym, w roku 1901, powstał Zakład Kąpieli Borowinowych, w którym zaczęto przeprowadzać zabiegi lecznicze. Ustroń jest powszechnie znaną miejscowością uzdrowiskowo-wczasową, w której leczy się m.in. choroby narządów ruchu, dróg oddechowych, układu krążenia, układu nerwowego. Lecznicze wody i górski klimat ściągają do miasteczka setki kuracjuszy. Do Ustronia przyjeżdżają też miłośnicy wędrówek po górach, rowerzyści, a także narciarze i snowboardziści. Właśnie dzięki reformie z roku 1990, ale także dzięki programowi 4 reform wprowadzonych przez rząd Jerzego Buzka w roku 1999 (reforma oświatowa, reforma emerytalna, reforma administracji, reforma służby zdrowia) Ustroń stale umacnia swoją pozycję samorządową. Realizuje szeroko zakrojone działania zarówno samodzielnie, jak i wspólnie z powiatem, województwem oraz administracją centralną. Dzięki Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 roku możliwe są tak daleko idące zmiany pod kątem suwerenności gminy. Najważniejsza ustawa w naszym kraju – zasadnicza – mówi bowiem w art. 164 ust. 1, że „Podstawową jednostką samorządu terytorialnego jest gmina” – dlatego też siła gminy stanowi o sile państwa polskiego.
Czym dla mnie jest samorząd? Na to pytanie odpowiedzieli Burmistrz Miasta Ustroń – Przemysław Korcz oraz Przewodniczący Rady Miasta Ustroń – Marcin Janik
Panie burmistrzu, jakie jest Pana zdanie na temat roli samorządu w naszym kraju?
– Jako burmistrz, traktuję samorząd terytorialny jako możliwość samostanowienia o nas w granicach prawa na danym terytorium. To wspólnota celów, ale i wspólnota tradycji oraz dziedzictwo wspomnień, na których budowana jest przyszłość. Dla mnie, konsultacją społeczną jest każda rozmowa z mieszkańcem Ustronia. To najważniejsza część owej samorządności: słuchanie i usłyszenie. W pełni zgadzam się z prof. Jerzym Regulskim, który zajmował się reformą administracyjną państwa: „Samorząd opiera się na wspólnotach mieszkańców o wspólnych interesach i potrzebach. Wiadomo, że samorządność funkcjonuje efektywniej w jednostkach małych, gdzie związki międzyludzkie są bardziej widoczne i odczuwalne”. Samorząd nie jest politycznym wymysłem, lecz odwieczną potrzebą organizacji społeczności lokalnych, tych najmniejszych, którym czas nie zawsze dawał możliwość komfortowego czekania na działania podejmowane przez władze zwierzchnie. To my, tutaj i teraz musimy podejmować zadania, wprowadzać je w życie i brać za nie odpowiedzialność. Tego oczekują od nas mieszkańcy, taka jest nasza powinność i – nie boję się użyć tego słowa – misja. Dano nam do ręki ogromne możliwości – co widać już na przykładzie inwestycji, planów zagospodarowania wewnętrznego, czy układania swoich małych chwil w duże wydarzenia, dziejące się właśnie u nas. Za to najbardziej cenię samorząd: za tę część niezależności oraz bezpośrednie relacje z drugim człowiekiem, który tę samorządność buduje. Nie ja, nie jakikolwiek urząd, ale potrzeba mieszkańca determinuje działania owego urzędu, czy jednostki administracyjnej – mówi Przemysław Korcz.
Z kolei Przewodniczący Rady Miasta Ustroń tak wypowiada się na temat samorządu:
– Samorząd terytorialny to najważniejszy element zdrowego, wolnego, demokratycznego państwa. Jest oparty na współdziałaniu ponad politycznymi podziałami, bez względu na barwy czy sympatie partyjne. Priorytetem samorządu jest konkretne działanie, rozwiązywanie codziennych spraw mieszkańców i praca na rzecz lokalnej społeczności. W ostatnich latach w kraju trwa ostry spór polityczny i partyjny, który psuje nasz kraj – także samorządy. Dziś, z powodu pandemii, nie możemy świętować rocznicy pierwszych, wolnych, powszechnych wyborów samorządowych, ale możemy się zastanowić nad przyszłością samorządów. Trzeba wrócić do lokalnej zgody: rady gmin, miast, powiatów muszą być oparciem dla wójtów, burmistrzów, starostów. Warto odejść od sąsiedzkiej rywalizacji i dążyć do różnych form współdziałania międzygminnego, polegającego na realizacji wspólnych projektów, inwestycji, przedsięwzięć – mówi Marcin Janik.
