Białystok 1897. Dawny Rynek Kościuszki. Fontanna i ul. Niemiecka

W tym tygodniu chciałbym ostatni raz wspólnie przyjrzeć się zdjęciu Józefa Sołowiejczyka z 1897 r., obrazującemu południowo-wschodnią część ówczesnego Placu Bazarnego, a dziś Rynku Kościuszki. Do tej pory skupiałem się tylko na widocznych na pierwszym planie kamienicach, oznaczonych przed 1939 r. adresami Rynek Kościuszki 1, 3, 7, 9 i 11, pomiędzy którymi pod nr 5 znajduje się posesja dawnego klasztoru Sióstr Miłosierdza, w 1897 r. należąca do białostockiego Towarzystwa Dobroczynności.

Myślę, że zdążyliśmy się już przyzwyczaić do faktu, że w dziele Sołowiejczyka nie ma przypadku. Fotograf swój aparat ustawił na balkonie kamienicy znajdującej się po przeciwnej stronie rynku, a obiektyw skierował na obszar, który niedługo przed wykonaniem fotografii, uległ znacznemu przeobrażeniu. Tu uwidacznia się dokumentacyjny wymiar dzieła, przy pomocy którego Sołowiejczyk próbował uchwycić nie tylko aktualny stan miasta, ale również dynamiczne przemiany urbanistyczne, jak chociażby świeżo wzniesione wielkomiejskie kamienice, powstałe w miejsce dawnych, piętrowych domów pamiętających XVIII i 1 połowę XIX w.