Co się zmienia od Nowego Roku
W 2016 r. czekają nas zmiany nie tylko te spektakularne, o jakich słyszymy po wyborach. Są też te uchwalone dużo wcześniej, o których zdążyliśmy już zapomnieć. Przypominamy o 10 z nich.
1. Finanse: Limity pozaodsetkowych kosztów kredytu
W marcu 2016 r. wejdą w życie ograniczenia, które obowiązywać będą zarówno banki, jak i SKOK-i oraz wszystkie firmy pożyczkowe. Zgodnie z nimi, wszelkiego rodzaju pozaodsetkowe koszty kredytu nie będą mogły przekraczać stawek wynikających z umieszczonego w ustawie wzoru. Zostaną ograniczone do 25 proc. kwoty pożyczki i 30 proc. za każdy rok umowy. Ponadto wszystkie koszty łącznie nie będą mogły przekroczyć równowartości wypłaconej pożyczkobiorcy kwoty. Dodatkowo limity mają dotknąć także możliwości przedłużania spłaty a także rolowania zadłużenia.
W okresie 120 dni od otrzymania pierwszej pożyczki pułap kosztów będzie odnoszony do jej pierwotnej wartości. Jednocześnie wprowadzone zostaną limity dotyczące maksymalnych odsetek za opóźnienie w spłacie zobowiązań. Po nowym roku nie będą one mogły przekraczać sześciokrotności stopy kredytu lombardowego NBP (obecnie 15 proc.). Nowe regulacje dotkną przede wszystkim pożyczkodawców koncentrujących się na udzielaniu chwilówek. Miesiąc później, czyli w kwietniu, zaczną działać ustawowe sankcje dotykające instytucji pożyczkowych, które nie spełnią wymogów dotyczących m.in. wyposażenia w kapitał.
2. Motoryzacja: Rejestracja samochodu - znika opłata recyklingowa
Wszystkie osoby, które po 1 stycznia 2016 roku będą chciały zarejestrować auto, muszą liczyć się ze zmianami. Najważniejsza z nich to brak opłaty recyklingowej. Dotychczas 500 zł opłaty recyklingowej płacili kierowcy, którzy sprowadzali auta z zagranicy. Od 1 stycznia 2016 roku opłata ta przestanie obowiązywać. Warto jednak pamiętać, że osoby, które sprowadziły pojazd wcześniej, a do rejestracji zgłoszą się po nowym roku, będą musiały tę opłatę uiścić.
Kierowcy będą także mogli otrzymać aż trzy tablice rejestracyjne, a nie tylko dwie. Często zdarza, że tablice rejestracyjną zasłania na przykład montowany na samochodzie bagażnik na rowery. Dodatkowa tablica to wydatek 53 zł.
To nie koniec zmian związanych z rejestracją pojazdu. W umowach kupna lub sprzedaży, fakturach muszą być wpisane pełne dane nabywcy samochodu. Nie wystarczy nazwisko i adres zamieszkania. Od nowego roku obowiązkowe będą: PESEL, REGON, adres zamieszkania albo siedziby firmy.
3. Środowisko: Sklepy zajmą się elektrośmieciami
Od nowego roku sklepy ze sprzętem artykułów gospodarstwa domowego będą zobowiązane do przyjmowania zużytego sprzętu AGD. Dodatkowo dostawcy i dystrybutorzy tego rodzaju sprzętu będą prawnie zobowiązani do nieodpłatnego odbioru zużytego sprzętu przy kupnie bądź dostawie nowego. Chodzi o uchwaloną we wrześniu ustawę o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, która według założeń autorów ma rozwiązywać problemy m.in. związane z kupnem nowego i oddaniem starego sprzętu elektrycznego i elektronicznego.
Ponadto od nowego roku sklepy o powierzchni co najmniej 400 m. kw., przeznaczoną do sprzedaży artykułów AGD, są zobowiązane do udostępnienia pojemnika, gdzie będzie można nieodpłatnie pozostawić małe AGD (żaden wymiar nie przekracza 25 cm). Oddający taki sprzęt nie będą musieli kupować w zamian nowego. Ponadto dystrybutorzy będą musieli takie informacje umieścić w widocznym miejscu w sklepie lub na stronie internetowej. Ustawa wdraża także unijne przepisy dotyczące zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Chodzi m.in. o wprowadzenie poziomów zbierania elektrośmieci, ich odzysku, ponownego użycia i recyklingu.
4. Telekomunikacja: Tańsze rozmowy za granicą
Od 30 kwietnia 2016 r. będą wynosić maksymalnie 5 eurocentów za minutę połączenia telefonicznego, 2 eurocenty za wysyłanie SMS-ów oraz 5 eurocentów za megabajt przesłanych danych. Stawki te operator dolicza do swojej taryfy krajowej. W 2017 r. roaming ma całkowicie zniknąć.
5. Prawo: Nowe regulacje dotkną także alimenciarzy
Jedna z najważniejszych zmian dotyczy sposobu odzyskiwania należności od dłużników alimentacyjnych należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego. Po wejściu w życie zmian należności budżetu państwa będą egzekwowane w drodze egzekucji sądowej. Od 1 stycznia będzie można ubiegać się o świadczenie przez internet. Dodatkowo ujednolicone zostały przepisy dotyczące ustalania dochodu osób ubiegających się o świadczenia rodzinne i świadczenia z funduszu alimentacyjnego w oparciu o dochód uzyskany i dochód utracony.
Ponadto nowe regulacje dotyczyć będą rodzin, które w wyniku śmierci rodzica, który płacił alimenty, już ich nie otrzymują. Do dochodu takich osób ubiegających się o świadczenia rodzinne i świadczenia z funduszu alimentacyjnego nie będą już wliczane kwoty alimentów otrzymanych od tego rodzica przed jego śmiercią. Uregulowano również sytuację, gdy po śmierci osoby uprawnionej do świadczeń rodzinnych i świadczeń z funduszu alimentacyjnego, pieniądze nadal wpływały na jej rachunek, gdyż organ wypłacający nie wiedział o śmierci osoby uprawnionej. Dzięki nowym przepisom banki oraz kasy oszczędnościowo-kredytowe będą musiały zwrócić te świadczenia organowi który je wypłacał.
6. Rynek pracy: Oskładkowanie umów zleceń
Od 1 stycznia 2016 r. zleceniobiorca, którego podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym miesiącu będzie niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, jeżeli będzie spełniał warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów będzie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym również z innych tytułów.
7. Media: Droższy abonament radiowo-telewizyjny
Od 1 stycznia 2016 roku miesięczna opłata za używanie odbiornika radiowego wyniesie 7 złotych, a za używanie odbiornika telewizyjnego lub radiowego i telewizyjnego – 22,90 złotych.Koszt abonamentu będzie niższy, jeżeli zdecydujemy się zapłacić za kilka miesięcy z góry. Koszt abonamentu ze zniżkami wyniesie: 2 miesiące – 13,60 zł, 3 miesiące – 20,15 zł, 6 miesięcy – 39,90 zł, 12 miesięcy – 75,60 zł.Koszt abonamentu za korzystanie z odbiornika telewizyjnego i radiowego ze zniżkami wyniesie: 2 miesiące – 45,45 zł, 3 miesiące – 65,95 zł, 6 miesięcy – 130,55 zł, 12 miesięcy – 247,30 zł.
8. Prawo: Prawo jazdy na próbę dopiero od stycznie 2017 r.
Najpoważniejszą zmianą jest wprowadzenie okresu próbnego, objęte nim zostaną osoby, które po 4 stycznia 2016 r. zdobędą uprawnienia kategorii B. Osoby, które uzyskają prawo jazdy po tym terminie, przez 2 lata będą podlegały innym obostrzeniom i obowiązkom, niż kierowcy z dłuższym stażem lub ci, którzy odebrali dokument przed tym terminem. Zmiana, która zostanie wprowadzona od 4 stycznia 2016 roku to słynny „zielony listek”. Kierowcy, którzy zdobędą po raz pierwszy uprawnienia do prowadzenia samochodu, przez pierwsze 8 miesięcy, od momentu wydania dokumentów, będą mogli poruszać się jedynie samochodami oznakowanym zarówno z tyłu i z przodu okrągłą nalepką̨ barwy białej z zielonym symbolem liścia klonowego. Od stycznia przyszłego roku, limity punktowe zostaną na tym samym poziomie.
Znikną za to kursy reedukacyjne w takiej formie jak dotychczas. Kierowcy z dużym stażem, po przekroczeniu limitu 24 punktów karnych, nie stracą uprawnień ale będą odsyłani na dłuższe szkolenie. Jeśli nie zaliczą go w ciągu miesiąca, bezpowrotnie stracą prawo jazdy. Nie znane są szczegóły, ale prawdopodobnie kurs reedukacyjny ma trwać ok. 4-dni, spekuluje się̨ też, że będzie on kosztował ok. 500 zł. Jeśli jednak w ciągu pięciu lat, od zakończenia kursu, kierowca znów przekroczy 24 punkty, będzie musiał podejść ponownie do egzaminu na prawo jazdy.
9. Finanse osobiste: Zmiana minimalnego wynagrodzenia
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 11 września 2015 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, przyszłoroczna pensja będzie wyższa o 100 zł i wyniesie 1850 zł. Wzrost wynagrodzenia pociągnie za sobą zmiany w wysokości niektórych świadczeń pracowniczych, których wysokość jest pochodną minimalnej pensji. Wyższa będzie również minimalna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla osób, które rozpoczęły prowadzenie działalności gospodarczej.
10. Nieruchomości: Będzie trudniej i drożej kupić własne M.
Od 2016 r. banki będą wymagać już nie 10 proc., ale 15 proc. wkładu własnego. W związku z podatkiem bankowym, banki podwyższają marże, wten sposób rekompensując sobie wciąż niskie stopy procentowe. Sytuacji osób, które noszą się z zamiarem zaciągnięcia kredytu w nowym roku nie polepsza też nowa rekomendacja Komisji Nadzoru Finansowego. KNF w liście przesłanym do banków zakazuje zastępowania brakującej gotówki podwyższającym marżę ubezpieczeniem.
W liście przeczytać można, że od 1 stycznia 2016 roku potencjalny kredytobiorca, zamiast 15 proc. wkładu własnego w gotówce może dysponować 10 proc. w gotówce o ile pozostałe 5 proc. przedstawi na przykład w formie blokady czy zastawu albo środków na koncie w banku albo skarbowych papierów wartościowych lub papierów NBP, albo środków zgromadzonych w ramach IKE lub IKZE.
Autorzy: Szymon Szadkowski, Maciej Badowski