Co skrywa hasło „Łódź rewitalizuje”
Rewitalizacja kojarzy się wszystkim głównie z remontem budynków. Łódź chce zmierzyć się z tym problemem szerzej, bo projekty rewitalizacyjne dotyczą większego zakresu działań niż wyłącznie modernizacja kamienic.
Rewitalizacja Łodzi to ogromny worek, do którego można wrzucić wszystkie działania służące poprawie wizerunku miasta i jakości życia mieszkańców. Dlatego warto podzielić rewitalizację na sektory, w których prowadzone będą odrębne działania.
Odrębne, ale warto zaznaczyć, że wiążące się z sobą. Rewitalizacja to zarówno rewitalizacja obszarowa, remont dziewiątego obszaru - Księżego Młyna, inwestycje w kulturę i środowisko, przebudowa ulic i systemu komunikacyjnego, inwestycje w Nowym Centrum Łodzi i projekty społeczne. Warto przyjrzeć się każdemu z tych obszarów rewitalizacji.
Rewitalizacja obszarowa
Główną osią rewitalizacji są inwestycje w osiem obszarów. Stąd wzięła się nazwa rewitalizacja obszarowa. To centrum miasta, w którym skupiają się procesy inwestycyjne dofinansowane przez Unię Europejską. Nie ma możliwości, aby objąć całe miasto zadaniami rewitalizacyjnymi, chociaż wiadomo, że równie potrzebne są inwestycje na Bałutach i Chojnach. Magistrat zadecydował, że najpierw trzeba skupić się na tkance miejskiej w Śródmieściu, a później przejść z procesami rewitalizacyjnymi w odleglejsze rejony miasta. Centralne rejony miasta cechowały się coraz większymi, dziedziczonymi problemami społecznymi, co z kolei odbijało się na przedsiębiorczości, czyli na ucieczce firm poza Śródmieście. Razem z przedsiębiorcami zaczęli uciekać mieszkańcy, a centrum zaczęło się wyludniać. Rewitalizacja zaczęła powstrzymywać te tendencje, a docelowo ma spowodować napływ firm i mieszkańców do centrum.
O rewitalizacji obszarowej mówi się dużo, ale większość łodzian nie wie, jaki dokładnie obszar zostanie poddany przebudowie. Obszar 1 jest ograniczony ulicami Wschodnią, Rewolucji 1905 r., Kilińskiego i Jaracza. Obszar 2 ul. Piotrkowską, Narutowicza, Kilińskiego i Tuwima. Obszar 3 ul. Kilińskiego, Narutowicza, Składową i Targową oraz Tuwima wraz z pierzejami przy Kilińskiego od Jaracza do Narutowicza. Obszar 4 ul. Zachodnią, Podrzeczną, Starym Rynkiem, Wolborską, Franciszkańską, Północną, Wschodnią i Rewolucji 1905 r. Obszar 5 ul.Piotrkowską, Tuwima, Kilińskiego i Nawrot. Obszar 6 ul. Piotrkowską, Nawrot, Sienkiewicz i Piłsudskiego. Obszar 7 ul. Cmentarną, Ogrodową, Gdańską i Legionów. Obszar 8 ul. Gdańską, Ogrodową, Zachodnią i Legionów. Na każdym z tych obszarów zostaną wyremontowane miejskie kamienice. Na parterach mają pojawić się usługi, drobny handel i gastronomia, aby małe firmy ożywiły centrum. Przebudowa ulic w Śródmieściu ma być połączona z nasadzeniami zieleni, aby centrum nie kojarzyło się z brakiem drzew i krzewów. Parki, skwery, place zabaw i tereny rekreacyjne mają zagościć w sercu miasta na stałe.
Dziewiąty obszar - Księży Młyn
Księży Młyn znalazł się poza ośmioma priorytetowymi obszarami rewitalizacji, ale to nie oznacza, że historyczna zabudowa tego rejonu została zapomniana. Inwestycje rozpoczęte w 2012 roku będą kontynuowane dzięki unijnemu wsparciu. Co więcej, na osiedlu domów robotniczych mają być wyremontowane wszystkie budynki, bo do projektu zgłosiły się wszystkie wspólnoty mieszkaniowe.Modernizacja dotknie także przestrzeni publicznych. Szacowana wartość kolejnych inwestycji na Księżym Młynie to 64 mln zł.
Przez ostatnich 5 lat przebudowano chodniki i na nowo ułożono kocie łby. Zrekonstruowano bramę od strony Przędzalnianej. Powróciły lampy stylizowane na historyczne. Są nowe alejki, ławki i drzewa. To tylko początek. Planowano remontować po cztery famuły rocznie. Wyremontowane mają być nawet komórki i pomieszczenia gospodarcze. Ma powstać Klub Księżego Młyna służący spotkaniom mieszkańców, a bocznica kolejowa ma zamienić się w ścieżkę spacerowo-rowerową.
Inwestycje w kulturę i środowisko
Aż 246 mln zł ma być zainwestowane w przedsięwzięcia kulturalne, a na projekty związane z ochroną środowiska wydane zostanie jeszcze więcej, bo 512 mln zł.
W ramach inwestycji w kulturę są zaplanowane modernizacje domów kultury, muzeów, bibliotek, teatrów i ośrodków sztuki. Na liście tych inwestycji do niedawna znajdowało się 16 projektów. Najważniejsze to utworzenie Centrum Komiksu, Centrum Nauki i Techniki, rozwój Narodowego Centrum Kultury Filmowej, powstanie Mediateki, modernizacja Muzeum Kinematografii, Teatru Powszechnego, domów kultury na Widzewie „Widok”, „502”, a także placówek na Polesiu przy Struga i Krzemienieckiej. Inwestycje dotyczą też stacji Radegast, muzeum na Radogoszczu, dwóch bibliotek, Muzeum Miasta Łodzi i Centralnego Muzeum Włókiennictwa.
Miasto chce też zainwestować w projekty szeroko rozumianej ochrony środowiska. chodzi przede wszystkim o zmniejszenie zużycia energii i kosztów utrzymania mieszkań. Przygotowano trzy projekty. Pierwszy dotyczy sieci ciepłowniczej w tych rejonach miasta, gdzie jej brakuje. Przy okazji będzie można pozbyć się szkodliwych pieców węglowych, czyli głównej przyczyny smogu. Drugi projekt dotyczy termomodernizacji szkół. Zaplanowano inwestycje w 79 budynkach szkolnych. Trzeci projekt dotyczy termomodernizacji instytucji publicznych.
Nowe ulice i Tramwaj dla Łodzi
Projekty związane z nowymi ulicami, zakupem taboru i modernizacją torowiska pod nazwą „Tramwaj dla Łodzi” obejmują łączną kwotę 797 mln zł. Cały teren objęty rewitalizacją obszarową będzie miał wyremontowane ulice, a w niektórych miejscach pojawią się zupełnie nowe szlaki komunikacyjne. Przykładem jest połączenie Wschodniej z Sienkiewicza. Przetarg został już rozpisany. Nowy ciąg ulic przejdzie między budynkiem telewizji i dawną Kaskadą. Nowa droga przetnie kwartał ulic i ma być oddana do użytku w 2020 roku. Pojawi się tam dużo zieleni, tak samo jak w innych rejonach miasta. Najwięcej nowej zieleni ma być posadzone na Starym Polesiu, gdzie drogi będą stopniowo zamieniać się w ulice-ogrody. Dodatkowo wiele ulic będzie miało uspokojony ruch samochodowy lub zamieni się w woonerfy. O takie zmiany zabiegali mieszkańcy.
Największą inwestycją dotyczącą transportu zbiorowego będzie „Tramwaj dla Łodzi”. Ma usprawnić komunikację miejską w południowo-wschodniej części miasta. Projekt zakłada zakup 30 nowoczesnych tramwajów, modernizację 11 km linii tramwajowych i przebudowę zajezdni Chocianowice. Zadanie ma uzupełniać wcześniejsze projekty tramwajowe, czyli Łódzki Tramwaj Regionalny i modernizację trasy W-Z. Projekt „Tramwaj dla Łodzi” jest warty 675 mln zł.
Wśród zadań rewitalizacyjnych dla komunikacji publicznej wpisano również nowy model transportowy, czyli zmianę siatki połączeń i systemu komunikacyjnego.
Od NCŁ do wystawy Expo 2022
Rewitalizacja Łodzi kojarzy się głównie z Nowym Centrum Łodzi, które ma gościć wystawę Expo w 2022 roku. Polski rząd nominował Łódź do walki o organizację wystawy, której tematem ma być właśnie rewitalizacja. Przykładem rewitalizacji jest zabytkowa elektrociepłownia EC1, która nie tylko odzyskała blask, ale zyskała nowe funkcje związane z takimi instytucjami jak Centrum Nauki i Techniki, Narodowemu Centrum Kultury Filmowej, Centrum Komiksu i planetarium. Dworzec Łódź Fabryczna też wpisuje się w nadanie nowych form dawnej przestrzeni. Wokół powstają biurowce, a ma być ich jeszcze więcej. Nowe Centrum Łodzi może liczyć na kolejne działania rewitalizacyjne. W ramach rewitalizacji NCŁ powstanie rynek Kobro z podziemną ulicą i parkingiem pod tym rynkiem. Dokończona zostanie przebudowa sieci ulic aż do Kopcińskiego. Rewitalizowana będzie kolejna część kompleksu EC1, czyli EC1 Południowy-Wschód. Obszar między dworcem, EC1, rynkiem Kobro i Bramą Miasta ma być pozbawiony barier architektonicznych, a życie ma tam tętnić przez całą dobę.
Projekty społeczne czekają
W ramach Europejskiego Funduszu Społecznego mają być zrealizowane projekty społeczne za 338 mln zł, z czego miasto wyda zaledwie 10 proc. tej kwoty. Projekty mają polegać głównie na edukacji, usługach społecznych i zdrowotnych, wsparciu przedsiębiorczości, aktywizacji zawodowej zwłaszcza osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Na konkretne działania trzeba jeszcze poczekać.