Cztery pamiętne polskie sierpnie. Czy będzie piąty?

Druga wojna zaczęła się we wrześniu, a skończyła w maju. W maju, kwietniu, marcu i lipcu mieliśmy ważne dla naszego państwa konstytucje, a niepodległość odzyskaliśmy w listopadzie. Jednak tak się złożyło, że najwięcej ważnych wydarzeń w nowożytnych dziejach Polski działo się w sierpniu.

To na początku sierpnia 1914 roku rozpoczęła się pierwsza wojna światowa, wojna, która w końcowym efekcie przyniosła nam niepodległość. Ledwie sześć lat później w tym samym miesiącu bolszewicy szturmowali Warszawę i los Polski jako samodzielnego państwa wisiał na włosku.

A sierpień 1939 roku? Ostatni miesiąc przed straszliwym zniszczeniem kraju, czas pozornie pełen beztroski i masowego letniego wypoczynku, a jednocześnie przygotowań do wojny, pełen niepewności, lęku i obaw. I wreszcie ten strajkowy sierpień sprzed 39 lat, który otworzył nam po raz kolejny drogę do pełnej wolności.

Jak reagowali mieszkańcy Kujaw i Pomorza na te wydarzenia? Jakie były ich marzenia, plany i oczekiwania w tych najważniejszych sierpniach? Co się wówczas w naszym regionie działo?

Szpiegowska histeria

1 sierpnia 1914 roku na słupach ogłoszeniowych w Bydgoszczy, Toruniu i innych miastach Cesarstwa Niemieckiego rozlepiono ogłoszenia o mobilizacji, wzywające „winnych do ruchawki” nie tylko po niemiecku, ale i po polsku. Co starsi przecierali ze zdumienia oczy. Nagle w dniu, który stawiał przyszłość pod znakiem zapytania, Polacy okazali się ważnym i docenianym narodem w cesarstwie?

Zamknięto na kilka dni za kratami ważniejszych działaczy patriotycznych i polskich księży pod zarzutem spiskowania.