Dieta w kamicach nerkowych
Co jeść, a czego unikać, gdy mamy kamienie nerkowe podpowiada dietetyk kliniczny Aleksandra Majsnerowska z Zielonej Góry
Kamica nerkowa jest to obecność w układzie moczowym nierozpuszczalnych złogów, które powstają wskutek nadmiernej krystalizacji składników mineralnych i wytrącania się substancji chemicznych zawartych w moczu tj.: szczawiany wapnia, fosforany wapnia, moczany czy cystyna. Objawowa kamica nerkowa występuje u ok. 1-3 proc. populacji i może objawiać się m.in. napadami kolki nerkowej.
Kiedy nie możemy określić pochodzenia złogów powinniśmy stosować kilka ogólnych zasad żywieniowych. Przede wszystkim należy pamiętać o odpowiedniej podaży płynów spożywając ok. 2-3 litrów na dobę w postaci wody, słabej herbaty, naparów z brzozy, wody mineralnej. Zwiększone spożycie płynów nasila przepływ moczu w układzie moczowym co uniemożliwia tworzenie się kamieni oraz ułatwia ich wypłukiwanie.
Należy pamiętać także o przyjmowaniu płynów przed snem, gdyż podczas snu spada diureza, co z kolei sprzyja powstawaniu kamicy. Dobrze jest ograniczyć spożywanie mocnej herbaty, kawy, gazowanych słodkich napojów.
Kolejną zasadą jest ograniczenie w diecie sodu. Nadmiar w diecie soli kuchennej czy produktów z dużą zawartością soli tj.: marynaty, konserwy, wędliny, kiszonki, produkty wędzone, sery podpuszkowe, kostki rosołowe, zupy w proszku, sosy w proszku, przy jednoczesnym niedoborze produktów bogatych w potas tj.: banany, pomidory również może przyczyniać się do powstawania złogów.
Najczęściej kamice nerkowe występują przez gromadzenie się złogów zbudowanych ze szczawianów wapnia, które fizjologicznie występują w niewielkiej ilości w moczu. Źródłem szczawianów jest pożywienie oraz przemiany kwasu askorbinowego i gliksalowego. Dlatego też kiedy pojawiają się w moczu liczne kryształki szczawianów wapnia należy wykluczyć współwystępowanie innych chorób, a także przyjrzeć się diecie oraz suplementacji, aby zapobiec dalszemu powstawaniu kamieni w drogach moczowych.
Najczęściej kamica szczawianowo-wapniowa powstaje na skutek hiperkalcurii, czyli nadmiernego wydalania wapnia z moczem. Sytuacja ta może być spowodowana nadmiernym spożywaniem produktów bogatych w wapń tj. nabiały, czy białko zwierzęce. Kiedy kamica spowodowana jest nadmiernym wydalaniem wapnia należy zwiększyć ilość produktów bogatych w magnez, cytryniany, fosforany, dlatego dobrze jest pić duże ilości soków cytrusowych, owoców cytrusowych, spożywać produkty pełnoziarniste, ogórki, cebulę, kukurydzę.
Problemy z nadmiarem szczawianów wapnia mogą pojawiać się również przy suplementacji zbyt wysokimi dawkami witaminy D lub kwasu askorbinowego, czyli witaminy C, której nadmiar wydalany jest układem moczowym a także przy niedoborze witaminy B6. W tego typu kamicy należy ograniczyć w diecie produkty bogate w kwas szczawiowy tj.: szczaw, szpinak, rabarbar, boćwina, cytryny, buraki, kapusta, herbata, alkohol i kakao.
W kamicy fosforanowo-wapniowej, która powstawać może na skutek infekcji bakteryjnej należy zakwaszać organizm wprowadzając większe ilości mięsa, ryb, pieczywa bez ziaren, masła, olejów roślinnych, gruboziarnistych kasz, miodu. Należy unikać spożycia dużej ilości soli oraz produktów tj.: alkaliczne wody mineralne, nasiona roślin strączkowych, ser żółty, ser typu feta, żółtko jaja (ograniczenie ilości), śledzie, drobne ryby ( szproty, sardynki), szpinak, szczaw, rabarbar, kakao, mocna herbata, kawa, przyprawy z glutaminianem, cola. Natomiast kamica moczanowa dotyczy osób chorujących na dnę moczanową lub spożywających nadmierne ilości produktów bogatych w puryny tj. tłuste mięso, podroby, buliony i wywary mięsne, owoce morza, wędzone ryby oraz produkty zakwaszające tj. kawa, mocna herbata, kakao, alkohol, produkty zbożowe, tłuste nabiały. Można ograniczać tworzenie się kryształków moczanowych poprzez spożywanie dużych ilości warzyw, cytrusów, wiśni, płynów alkalizujących.