Sejm przyjął w minionym tygodniu senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów. Jest to wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 18 listopada 2014 r.
Obowiązujące obecnie przepisy, analogiczne w brzmieniu do przepisów zakwestionowanych przez Trybunał Konstytucyjny, mówią o tym, że w jednej rodzinie może być przyznane tylko jedno świadczenie opiekuńcze dla opiekuna osoby niepełnosprawnej Trybunał Konstytucyjny orzekł, że niezgodny z Konstytucją był zapis (art. 17 ust. 5 pkt 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu obowiązującym do 13 października 2011 r.), który uniemożliwiał przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego np. rodzicowi, który zrezygnował z pracy, aby zajmować się niepełnosprawnym dzieckiem, jeśli drugi z rodziców otrzymuje takie wsparcie na innego niepełnosprawnego członka rodziny.
Zgodnie z zakwestionowanym przepisem, taka pomoc nie przysługiwała, gdy osoba w rodzinie miała ustalone prawo do dodatku do zasiłku z tytułu opieki nad dzieckiem w trakcie urlopu wychowawczego lub świadczenia pielęgnacyjnego.
Projekt, który powstał w Senacie, przewiduje uchylenie pkt 4 z art. 17 ust. 5, którego obecne brzmienie jest analogiczne do zakwestionowanych przez TK przepisów obowiązujących do 13 października 2011 r. Zniknąć ma również zapis w art. 16a ustawy o świadczeniach rodzinnych, który dotyczy specjalnego zasiłku opiekuńczego i nie pozwala na przyznanie w jednej rodzinie specjalnego zasiłku opiekuńczego więcej niż jednej osobie.
Senatorowie postanowili wprowadzić także zmianę do ustawy z 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów. Ma być tam dodany zapis, który mówi o tym, że przyznanie innej osobie w rodzinie dodatku do zasiłku na urlopie wychowawczym lub świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad inną osobą, nie powoduje utraty zasiłku dla opiekuna.
Teraz projektem zmian przyjętych przez Sejm zajmie się Senat. Planowane wejście w życie nowych przepisów to 1 stycznia 2017 r.
Przypomnijmy, że jeszcze do końca 2012 r. obowiązywało jedno świadczenie pielęgnacyjne, przyznawane niezależnie od dochodu podopiecznego czy opiekuna. Od 1 stycznia 2013 r. zasięg tego świadczenia został ograniczony do opiekunów niepełnosprawnych dzieci. Pozostali opiekunowie – głównie osób starszych – zostali od lipca 2013 r. bez pomocy ze strony państwa. Była to liczna, ponad 100-tysięczna grupa.
Mogli oni wprawdzie skorzystać z nowo wprowadzonego specjalnego zasiłku opiekuńczego, ale był to przywilej teoretyczny, gdyż uzależniony od dość wysoko ustawionego progu dochodowego.
4 kwietnia 2014 r. Sejm przywrócił prawo do świadczenia pielęgnacyjnego opiekunom, którzy prawo to wcześniej stracili. Osoby te zyskały znów 520 zł miesięcznej pomocy (tyle wynosiło świadczenie pielęgnacyjne przed zakwestionowaną nowelizacją), w tym również do świadczeń zaległych.
Świadczenie pielęgnacyjne przyznawane na opiekę nad dzieckiem jest co roku podwyższane i wynosi obecnie 1.300 zł miesięcznie.