Dwugłos: Maria Nowak oraz Krystyna Szumilas w rozmowie o zmianach w polskim systemie oświaty
Czy kolejna zmiana w polskim systemie oświaty jest potrzebna? Czy pozwoli go uporządkować i sprawi, że poziom edukacji będzie wyższy?
TAK
Maria Nowak, posłanka Prawa i Sprawiedliwości
Zmiany w szkole były potrzebne? Doprowadzą do uporządkowania szkolnictwa?
Szkole, tak samo jak zmiany, potrzebny jest spokój. Ale to, co zapowiedziała minister edukacji narodowej, nie jest rewolucją. Oczywiście w systemie będą bardzo duże zmiany, ale będą następowały płynnie. To nie zburzy spokoju szkoły. Samorządy, nauczyciele, rodzice uczniów i sami uczniowie, mają cały rok na przygotowanie się. To czas na przemyślenie i zastanowienie się. Do mnie docierały różne głosy na temat reformy szkolnictwa - zarówno od nauczycieli czy rodziców. Z jednej strony rozmawiałam z ludźmi, którzy chcieli jej strukturę zostawić bez zmian i skupić się nad reformą programową. Z drugiej spotykałam się z ludźmi, którzy oczekiwali zmian, likwidacji gimnazjów, a szczególnie wydłużenia nauki w liceach ogólnokształcących. Tego chcieli sami uczniowie, którzy podkreślali, że trzy lata to za mało, by dobrze przygotować się do egzaminu maturalnego i do rozpoczęcia studiów.
Rok wystarczy, by wprowadzić reformę bez przeszkód?
Jestem pełna optymizmu, że jeśli reforma zostanie wprowadzona z rozwagą, we współpracy z samorządami, to wszystko się uda.
Wierzy pani, że nauczyciele odnajdą się w nowej sytuacji?
Na pewno. To bardzo dobrze wykształcona grupa zawodowa.
A nowoczesną szkołą, może być szkoła, która wraca do tego, co było, do struktury z lat PRL?
Może być. Bo nowoczesność nie polega na tym, jaką szkołę ma struktura. Ważne jest to, jaki program będziemy w niej realizować. Chodzi mi tu zarówno o program merytoryczny, jak i wychowawczy. Dzisiaj musimy nauczyć młodzież samodzielnego myślenia, dokonywania właściwych wyborów, podejmowania właściwych decyzji.
NIE
Krystyna Szumilas, posłanka Platformy Obywatelskiej
Powrót do ośmioletniej szkoły uporządkuje szkolnictwo? Jak pani ocenia najważniejszą zmianę?
To powrót do modelu szkoły z czasów PRL. To powrót do szkoły, która nie jest na miarę XXI wieku. Dzisiaj młodym ludziom potrzebna jest szkoła, kreatywna, która rozwija ich umiejętności, pobudza do działania. Natomiast w wypowiedzi pani minister usłyszałam tęsknotę za czasami, kiedy to państwo decydowało o wszystkim. Często z jej ust padało słowo „nadzór“. Nad nauczycielem, organizacją pozarządową, szkołą, uczniami. Mam wrażenie, że ten powrót do peerelowskiej szkoły nie dotyczy tylko jej struktury. Wiąże się też z chęcią zapanowania nad umysłami nauczycieli i uczniów. Przecież nie od dziś zapędy Prawa i Sprawiedliwości dotyczące budowy jednolitego sposobu myślenia o państwie i chęci nadzoru nad wszystkim i wszystkimi. Szkoła powinna być wolna, autonomiczna. To nauczyciele i rodzice powinni mieć prawo decydować, kto będzie się spotkał z ich dziećmi i jak będą przygotowywane podstawy programowe.
Nowa szkoła PiS, mimo, że ośmioletnia, będzie mogła być szkołą nowoczesną? Minister Zalewska o tym wielokrotnie zapewniała.
Same słowa nie wystarczą. Mówienie o nowoczesnej szkole i jednoczesne narzucanie jej, w jaki sposób ma ją realizować, nie ma nic wspólnego z nowoczesnością. Sukces szkoły rodzi się z jej autonomii. To był jedno z najważniejszych założeń budowania oświaty w czasie transformacji ustrojowej w naszym kraju.
PiS dał sobie rok na wprowadzenie reformy. Tyle czasu wystarczy?
Szkoły czeka ogromny chaos. Samorządy będą musiały przebudowywać sieć placówek. Współczuję też dzisiejszym 11-latkom. To oni jako pierwsi będą przechodzić przez wymieszany system. W którym w jednym czasie obowiązywać będą trzy różne podstawy programowe. Nie wiem czy komuś uda się nad tym zapanować.