Dyżur pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w redakcji "Nowości". O emeryturach, zasiłkach i dodatkach
Na pytania Czytelników w czasie redakcyjnego dyżuru odpowiadali w miniony czwartek pracownicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Toruniu.
Mama ma 93 lata i ma orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności. Otrzymuje emeryturę z ZUS niższą niż 1600 brutto. Czy orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności uprawnia do świadczenia 500 plus dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji?
Uzyskanie świadczenia uzupełniającego będzie uzależnione od spełnienia łącznie kilku warunków. Po pierwsze świadczenie to jest adresowane wyłącznie do osób, które ukończyły 18 lat i są niezdolne do samodzielnej egzystencji. Po drugie, świadczenie uzupełniające przysługuje osobom, które nie są uprawnione do świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych lub też łączna wysokość tych świadczeń, z kwotą wypłacaną przez zagraniczną instytucję właściwą do spraw emerytalno-rentowych nie przekroczy 1600 zł.
Pierwszy warunek jest spełniony, ponieważ emerytura pani mamy nie przekracza 1600zł brutto. W związku z tym mama może ubiegać się o to świadczenie. Jeśli świadczenie zostanie przyznane, to do łącznej kwoty 1600zł. Wysokość świadczenia stanowi różnicę między kwotą 1600 zł i łączną kwotą przysługujących świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych, przy czym świadczenie uzupełniające nie może być wyższe niż 500 zł. Kolejny warunek to niezdolność do samodzielnej egzystencji. Pani mama ma orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, a to orzeczenie, nie jest dokumentem równoważnym z orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji.
Dlatego do wniosku o świadczenie uzupełniające należy dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia (druk OL-9) wypełnione przez lekarza, pod którego opieką mama się znajduje. Jeżeli lekarz uzna, że mama jest niezdolna do odbycia podróży na badanie przez lekarza orzecznika ZUS, taką informację zaznacza na druku OL-9, wówczas lekarz orzecznik ZUS przebada mamę w miejscu zamieszkania.
Lekarz powinien to zaświadczenie wystawić nie wcześniej niż na miesiąc przed złożeniem wniosku. Do zaświadczenia o stanie zdrowia należy również dołączyć inną dokumentację medyczną mającą znaczenie dla wydania orzeczenia, np. kartę badania profilaktycznego, dokumentację rehabilitacji leczniczej lub zawodowej. Jeśli dokumentacja medyczna dołączona do wniosku będzie wystarczająca do wydania orzeczenia to wówczas lekarz orzecznik ZUS może wydać orzeczenie bez bezpośredniego badania stanu zdrowia.
Biorąc pod uwagę wiek mamy proponuję aby mama upoważniła panią do działania w swoim imieniu, może to zrobić na piśmie, może to zrobić korzystając z naszego druku ZUS PEL. Wówczas będzie Pani mogła złożyć wniosek o świadczenie w imieniu mamy.
Pobieram emeryturę z dodatkiem kombatanckim, ryczałtem energetycznym i dodatkiem pielęgnacyjnym, ponieważ mam 82 lata. Czy dodatki, które są wypłacane razem z emeryturą będą uwzględniane przy ustaleniu progu 1600zł?
Nie. Dodatki, które są wypłacane wraz ze świadczeniami emerytalno-rentowymi jak: np. dodatek pielęgnacyjny, dodatek kombatancki, zasiłek pielęgnacyjny czy też ryczałt energetyczny nie będą uwzględniane przy badaniu wysokości świadczeń decydującej o prawie do świadczenia uzupełniającego. Będą natomiast uwzględniane świadczenia pieniężne finansowane ze środków publicznych w kwocie brutto, przed dokonaniem wszelkich odliczeń, potrąceń i zmniejszeń, np. z tytułu podatku dochodowego od osób, fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne, czy też zmniejszenia świadczenia w związku z osiąganiem przychodu. Jeśli nie znamy kwoty brutto emerytury czy renty możemy to sprawdzić na marcowej decyzji waloryzacyjnej, gdzie jest wpisana kwota świadczenia brutto.
Mój syn skończył w sierpniu 16 lat i jest niepełnosprawny od urodzenia. Czy mogę ubiegać się o 500 plus?
Nie. Jednym z warunków przyznania świadczenia uzupełniającego jest kryterium wiekowe. O świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji mogą ubiegać się osoby, które ukończyły 18 lat.
Nie pobieram żadnych świadczeń z ZUS. Utrzymuje się z zasiłków wypłacanych przez MOPS. Mam znaczny stopień niepełnosprawności. Czy dostanę 500 plus?
Jeśli stałe zasiłki finansowane ze środków publicznych nie przekraczają kwoty 1600 zł brutto i jest pan niezdolny do samodzielnej egzystencji może starać się pan o świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Jeśli nie ma pan orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji to dobrze byłoby wraz z wnioskiem o świadczenie i zaświadczeniem o stanie zdrowia (druk OL-9) dołączyć dokumentację medyczną mającą znaczenie dla wydania orzeczenia, np. kartę badania profilaktycznego, dokumentację rehabilitacji leczniczej lub zawodowej. Lekarz orzecznik może wydać orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji po badaniu ale również na podstawie dokumentacji bez badania.
Syn ma rentę socjalną i ma orzeczenie z 1994r. wydane prze komisję lekarską ZUS zaliczającą syna do I grupy inwalidzkiej. Czy na tej podstawie otrzyma świadczenie uzupełniające?
Tak. Orzeczenie wydane przed 1 września 1997 roku przez komisję lekarską do spraw inwalidztwa i zatrudnienia o zaliczeniu do I grupy inwalidów jest wystarczające do przyznania świadczenia uzupełniającego, dlatego syn nie będzie musiał być już badany przez lekarza orzecznika. Ponieważ pobiera rentę socjalną 1100zł brutto świadczenie zostanie przyznane w kwocie 500zł. Jeśli chce pani złożyć wniosek o świadczenie w imieniu syna, trzeba mieć jego pełnomocnictwo. Może mieć formę pisemnego upoważnienia lub można to skorzystać z druku ZUS PEL. Wystarczy, że syn podpisze pełnomocnictwo oraz wniosek o świadczenie i nie będzie musiał przychodzić do ZUS.
Mama pobiera emeryturę z KRUS i ma orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i niezdolności do samodzielnej egzystencji. Wraz z emeryturą wypłacaną przez KRUS otrzymuje dodatek pielęgnacyjny. Gdzie powinna złożyć wniosek o 500 plus dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji?
Jeśli mama pobiera emeryturę z KRUS i ma orzeczenie z KRUS o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i niezdolności do samodzielnej egzystencji to wniosek o świadczenie należy złożyć w KRUS. Jeżeli emerytura wypłacana jest zarówno przez ZUS i KRUS to wniosek należy złożyć w instytucji, która wypłaca dodatek pielęgnacyjny.
Syn pobiera rentę socjalną z rentą rodzinną po zmarłym ojcu w kwocie 1900zł brutto. Syn jest niepełnosprawny od urodzenia. Czy renta rodzinna będzie wliczana przy ustalaniu kwoty 1600zł?
Nie. Nie bierzemy pod uwagę kwoty renty rodzinnej przyznanej po zmarłym rodzicu osobom, które stały się całkowicie niezdolne do pracy przed ukończeniem 16 roku życia lub w czasie nauki w szkole przed ukończeniem 25 roku życia.
