Jako pierwsze miasto w Polsce Gdańsk przyjął Kartę Praw Osób Bezdomnych. Zawiera ona zobowiązania do przestrzegania i poszanowania podstawowych uprawnień tej grupy społecznej. Tego rodzaju rozwiązanie funkcjonuje już m.in. w Barcelonie.
W ub. roku w Gdańsku było 875 bezdomnych - 191 kobiet i 684 mężczyzn. Tyle osób stwierdzono podczas ogólnopolskiej Akcji Liczenia Bezdomnych zleconej przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. W ogólnopolskim badaniu zdiagnozowano ponad 30 tys. osób nieposiadających domu.
W Polsce pomocą tej grupie społecznej zajmują się Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie, lokalne ośrodki Opieki Społecznej, a także organizacje pozarządowe i religijne.
Gdańsk jest pierwszym miastem, które przyjęło Kartę Praw Osób Bezdomnych. To dokument, który składa się z 11 punktów, które formułują najważniejsze dla osób bezdomnych prawa. Określają one obszary i kierunki działań, zmierzające do prowadzenia skutecznej i efektywnej polityki społecznej miasta, dotyczącej równego traktowania oraz przeciwdziałania dyskryminacji osób doświadczających bezdomności.
Uchwała w tej sprawie została podjęta podczas sesji Rady Miasta pod koniec ub. miesiąca. Wprowadzenie karty jest odpowiedzią na europejską kampanię, przygotowaną przez Housing Rights Watch i European Federation of National Organisations Working with the Homeless (FEANTSA), na rzecz uznania praw osób bezdomnych. Projekt funkcjonuje już m.in. w Santiago de Compostela, Barcelonie i Mostoles.
Karta Praw Osób Bezdomnych powstawała przez rok. Pracowały nad nią różne jednostki i służby miejskie, organizacje pozarządowe, a także osoby, które dotknął kryzys bezdomności.
We współpracy z właściwymi organami władzy publicznej miasto ma działać na rzecz zapewnienia takiej liczby rozwiązań mieszkaniowych, która pozwoli zaspokoić istniejące potrzeby w tym zakresie. W sytuacji, gdy niemożliwe jest niezwłoczne zapewnienie mieszkania każdej osobie doświadczającej bezdomności, należy zagwarantować dostęp do tymczasowego schronienia, zgodnego z obowiązującymi standardami. Ponadto gdańscy samorządowcy powinni ułatwić bezdomnym dostęp do adresu korespondencyjnego.
Przyjmując Kartę Praw Osób Bezdomnych Miasto Gdańsk zobowiązało się również "zapewnić prawo dostępu do podstawowych, publicznie dostępnych, urządzeń sanitarnych: bieżącej wody (kranów z wodą pitną), pryszniców i toalet umożliwiających utrzymanie poziomu higieny gwarantującego zachowanie godności człowieka".
Osobom bezdomnym dokument zapewnia również m.in. prawo do swobodnego poruszania się w przestrzeni publicznej, korzystania z urządzeń sanitarnych i usług ratujących życie, udziału w wyborach, ochrony danych osobowych, prywatności oraz do podejmowania czynności niezbędnych do przetrwania w granicach obowiązującego prawa. Pracowników socjalnych, zobowiązuje zaś do poszanowania i równego traktowania wszystkich, którzy nie mają domu.