Ile za prąd płaci rodzina mieszkająca w 180-metrowym domu? 12 zł. Akcja razem przeciw smogowi - wspólnie z Grupą Górażdże
Ziemia produkuje bardzo dużo energii i warto z niej korzystać - mówi Jan Dymek, właściciel firmy budowlanej, który stawia domy pasywne.
Nazwa domu pasywnego pochodzi od sposobu ogrzewania go przez bierne wykorzystanie z energii odnawialnej (z promieniowania słonecznego, głębi ziemi czy powietrza).
Najważniejszym parametrem określającym taki budynek jest zapotrzebowanie na energię do ogrzania go, które nie może przekraczać 15 kWh na metr kwadratowy na rok.
Natomiast zapotrzebowanie na tak zwaną energię pierwotną w domu pasywnym (do ogrzewania, przygotowywania ciepłej wody, działania urządzeń domowych) wynosi nie więcej niż 120 kWh/mkw. na rok. Dla porównania domy energooszczędne potrzebują do ogrzewania do 40 kWh/(na mkw. na rok), a tradycyjne 120 - 180 kWh/(na mkw. na rok).
Taki dom charakteryzuje prosty kształt, zwykle płaski, jedno lub dwuspadowy dach, brak garażu w bryle czy balkonów. Ważne jest położenie takiego budynku względem kierunków geograficznych, by maksymalnie wykorzystywać promienie słoneczne do jego ogrzania (duże okna od południa, małe lub wcale od północy).
Musi on być także bardzo dobrze zaizolowany i prawie 100-procentowo szczelny, m.in. dzięki zastosowaniu odpowiednich okien. Dzięki temu ciepło wytwarzane w domu jest wykorzystywane do ogrzania pomieszczeń, a nie oddawane na zewnątrz.
Po domu pasywnym w Jemielnicy w powiecie strzeleckim oprowadził nas Jan Dymek, właściciel firmy budowlanej. - Standard domu pasywnego uzyskaliśmy dzięki przemyślanemu ustawieniu budynku w kierunku południowy, izolacjom i zastosowanej technologii - wyjaśnił gospodarz na wstępie. - Wykorzystaliśmy w nim szereg rozwiązań stosowanych w budownictwie energooszczędnym. Do wspomagania ogrzewania i chłodzenia wykorzystaliśmy gruntowy wymiennik ciepła, a do ogrzewania domu pompa ciepła, która zapewnia komfort cieplny w okresie zimowym, a latem służy do chłodzenia wnętrza.
Nasz rozmówca podkreśla, że nawet przy minusowych temperaturach drgające cząstki powietrza wytwarzają energię, która może być wykorzystana do ogrzania domu. - Zdecydowaliśmy się na pompy czerpiące ciepło z powietrza, a nie z ziemi, bo to najnowocześniejsze technologicznie urządzenia, które są w stanie produkować wodę o temperaturze 60 stopni Celsjusza albo ogrzewanie przy temperaturze powietrza na zewnątrz minus 25 stopni. Latem taką pompę można przełączyć na tryb chłodzenia i możliwe jest uzyskanie temperatury minus 22 stopni C - wyjaśnia Jan Dymek.
Ogrzewanie wspomagane jest przez gruntowy wymiennik ciepła, którego czerpnia znajduje się na działce. Pod płytą fundamentową domu na powierzchni 30 mkw. znajduje się przepona, przez którą przelatuje powietrze. Na tej głębokości ziemia ma zawsze temperaturę ok. 10 stopni, dzięki czemu latem powietrze jest schładzane, a zimą temperatura powietrza, które wpada do rekuperatora jest dzięki temu podnoszona.
Taki gruntowy wymiennik ciepła - jak podkreśla Jan Dymek - nie zużywa się. - Żeby wyeliminować bakterie i grzyby, spód wymiennika wyłożyliśmy dolomitem triasowym, czyli kamieniem wapiennym. Pozwala to też na regulację wilgotności domu. Dzięki takiemu wymiennikowi w sprzyjających warunkach na terenie piaszczystym można uzyskać z jednego metra kwadratowego na poziomie 15 do 20 VAT. Na terenie gliniastym czy ilastym jest możliwość uzyskania nawet do 60 VAT. Za darmo, z ziemi - podkreśla gospodarz.
Charakterystyczne dla domu pasywnego rozwiązania zastosowane na zewnątrz tego domu to: usytuowanie względem kierunków geograficznych, odpowiednia izolacja i dodatkowe zastosowanie paneli fotowoltaicznych. Umieszczono je na płaskim dachu domu. -
Pozwalają na zapewnienie 100 procent zapotrzebowania na energię służącą do gotowania, produkcji energii cieplnej czy wody - wyjaśnia Jan Dymek. 25 płyt pozwala na zapewnienie energii elektrycznej dla całego 180-metrowego domu.
Jan Dymek zdecydował się na korzystanie z programu Prosument, za sprawą którego latem - przy dużym nasłonecznieniu - oddaje nadmiar prądu do sieci energetycznej, z kolei zimą (kiedy słońce grzeje słabiej) odbiera nadwyżkę, którą oddał latem.
W całościowym bilansie operator energetyczny zabiera 20 proc. wyprodukowanej z paneli energii, a 80 proc. zostaje dla właściciela domu. Dzięki zastosowaniu paneli fotowoltaicznych rodzina za zużycie prądu dla całego domu płaci co miesiąc .... 12 zł, a więc jedynie opłatę stałą.
Teraz w pełni sprawne panele produkują więcej energii niż potrzeba na rok. Jan Dymek oszacował, że nawet po 10 latach, kiedy sprawność urządzeń spadnie do 80 proc., będą one produkowały tyle energii elektrycznej, że w zupełności zaspokoją potrzeby domowników. Przechowywanie energii w akumulatorach Jan Dymek ocenia jako kosztowne i nieopłacalne.
- By rozpocząć budowę domu pasywnego już na etapie planowania trzeba przemyśleć wiele elementów, na przykład wielkość i umiejscowienie okien, by pozyskiwać energię od strony południowej. Zastosowanie rolet zewnętrznych pozwala na zacienienie pomieszczeń latem, żeby odizolować w ciepłej porze od słońca - zastrzega gospodarz.
Na umieszczonym w salonie panelu sterowania można odczytać, że zimą dom odzyskuje wytworzoną w nim energię cieplną. -Na przykład latem energia cieplna z okapu jest wyrzucana na zewnątrz, zimą powietrze, które przez niego przechodzi jest filtrowane, a cała energia wraca do domu. To samo dotyczy pralki i suszarki. To jest czysta energia, która zostaje w domu - przekonuje Jan Dymek.
I dodaje, że raz dobrze ustawione i zsynchronizowane urządzenia nie wymagają stałego nadzoru; działają w tle. -Dzięki programowaniu możemy ustawić inne parametry na przykład wymiany powietrza, kiedy nikogo nie ma domu, a kiedy są domownicy, bo każdy z nas zużywa minimum 18 metrów sześć. powietrza na godzinę.W niewietrzonym mieszkaniu źle się czujemy. W tym domu wietrzyć nie musimy, wystarczy odpowiednie ustawienie parametrów - kontynuuje Jan Dymek.
Uwagę w domu pasywnym zwracają też grube ściany (zapewniają dobrą izolację) i trzyszybowe, siedmiokomorowe okna montowane na ciepły montaż. Dzięki temu zlikwidowano mostki termiczne - przykładając rękę do ramy okiennej tuż przy ścianie nie czuje się charakterystycznego dla tradycyjnego budownictwa chłodu.
Największym zaskoczeniem w prezentowanym domu była spiżarnia ukryta za dwukskrzydłowymi drzwiami kuchennymi. - Ulokowaliśmy się z dala od okna, żeby się nie nagrzewała, dociepliliśmy w tym miejscu ściany, a w płycie fundamentowej usunęliśmy warstwy termiczne odpowiedzialne za izolację cieplną, pozostawiając jedynie warstwy wilgociowe. Dzięki temu podłoga w tej spiżarni ma 10-11 stopni jak temperatura ziemi. Nie musimy tam wstawiać żadnego urządzenia chłodzącego.
Sercem domu jest niewielka (porównywalna z łazienką w domu wielorodzinnym) „kotłownia”. - Tu jest pompa ciepła - widzimy parametry wskazujące temperaturę na zbiorniku ciepłej wody użytkowej. To jest zbiornik buforowy do ogrzewania, który kumuluje energię. Tutaj mamy wentylację mechaniczną, tu sterownik, który włącza się, wtedy gdy najczęściej używamy ciepłej wody, czyli wieczorem, żeby ona wcześniej nie krążyła i nie zużywała tej energii - objaśniał Jan Dymek i zapewnił, że przy zastosowaniu urządzeń najnowszej generacji (są mniejsze niż te w prezentowanym domu) zmieszczą się one w o połowę mniejszym pomieszczeniu.
- Dom pasywny daje duże oszczędności zapotrzebowania na energię, dzięki czemu jest tani w utrzymaniu, jest przyjazny dla środowiska, bo nie emituje szkodliwych substancji - podsumował Jan Dymek i podał, że dom pasywny wielkości ok. 100 mkw. można zbudować za ok. 500 tys. zł.
Więcej informacji o tym jak "działa" dom pasywny w materiale wideo.
Partner akcji Razem Przeciw Smogowi 