Jak rozmawiać z lekarzem
Eksperci portalu SM24.pl podpowiadają, co możemy zrobić, aby zbudować dobrą relację z lekarzem i wyjaśniają, dlaczego ma to istotne znaczenie w procesie leczenia.
– Relacja pomiędzy lekarzem a pacjentem to poważne wyzwanie dla obydwu stron. Z jednej strony są osoby chore, które oczekują od specjalisty kompetencji, dyspozycyjności, szacunku, i zrozumienia, a z drugiej strony jest lekarz, który z różnych powodów nie może spełnić wszystkich oczekiwań chorych. Wielu specjalistów jest przemęczonych nadmiarem pracy, mają problemy z komunikacją w sytuacjach stresowych. Ciągła styczność z ludzkim cierpieniem, konieczność przekazywania osobom chorym bardzo trudnych informacji, wymaga od lekarzy wielu umiejętności interpersonalnych. Dla pacjenta bardzo ważną rolę w całym procesie leczenie odgrywa zaufanie do lekarza. To lekarz stawia diagnozę, proponuje sposób leczenia, monitoruje stan zdrowia pacjenta, wprowadza ewentualne modyfikacje w leczeniu, jednym słowem, staje się osobą towarzyszącą choremu w jego procesie terapeutycznym. Przy chorobach przewlekłych relacja pomiędzy lekarzem i pacjentem nierzadko staje się jeszcze silniejsza. Chory, który nie ma zaufania do lekarza czuje się niezrozumiany, traktowany protekcjonalnie i zaczyna szukać wiedzy na temat swojego schorzenia w wielu źródłach, nie zawsze rzetelnych – wyjaśnia ekspert portalu SM24.pl, psychoonkolog dr Mariola Kosowicz.
Diagnoza choroby przewlekłej jest trudnym przeżyciem dla pacjenta – zwykle wiąże się z szokiem i silnym stresem. Niektórzy niemal od razu potrafią pogodzić się z nową sytuacją i zaakceptować schorzenie, a inni załamują się, obawiają się, że nie będą mogli żyć tak, jak dawniej. O tym, jak zareagujemy na tę informację zależy nie tylko od naszej osobowości, ale też od odpowiedniego wsparcia ze strony lekarza.
– Okres związany z diagnostyką choroby jest niezwykle stresujący, ponieważ pacjent z niecierpliwością oczekuje na nowe informacje i wyniki badań związane z postawieniem rozpoznania. Istotne jest więc, aby lekarz przekazywał wiadomości na bieżąco, wyjaśniał choremu obowiązujące kryteria rozpoznania i odnosił się do nich. W przypadku chorych przewlekle, np. cierpiących na stwardnienie rozsiane, należy przekazać choremu wszelkie informacje o istocie choroby, zapytać o kontakt z innymi chorymi, zapoznać się z planami życiowymi pacjenta. Ważne jest uzgodnienie z lekarzem wzajemnej formy kontaktu telefonicznego lub e-mailowego, aby zapewnić pacjentowi poczucie bezpieczeństwa. Lekarz powinien wesprzeć pacjenta, jeśli tego potrzebuje – może podać przykład osób, które mimo tego, że chorują już od kilku lub kilkunastu lat funkcjonują normalnie, pracują, zakładają rodziny – tłumaczy ekspert portalu SM24.pl, neurolog dr hab. nauk med. Monika Adamczyk-Sowa.
Aby komunikacja w relacji pacjent – lekarz przebiegała poprawnie, ważne jest zaangażowanie chorego w proces terapii. Oto kilka wskazówek, jak dbać o dobrą relację z lekarzem:
Przemyśl, co chcesz powiedzieć – starannie zastanów się, jakie informacje chcesz przekazać lekarzowi. Jeśli zauważyłeś u siebie niepokojące objawy, opisz je dokładnie. Przygotuj wyniki ostatnich badań, informacje o przebytych operacjach i nazwy leków, które obecnie przyjmujesz. Nie ukrywaj też istotnych informacji, nawet tych, które z Twojego punktu widzenia mogą wydawać się krępujące.
- Bądź punktualny – na umówioną wizytę nie przychodź w ostatniej chwili lub spóźniony. Przed gabinetem lekarza staw się nawet 15 minut wcześniej. Zaoszczędzisz sobie dzięki temu stresu, że ktoś inny wszedł do gabinetu zamiast Ciebie.
- Notuj – podczas rozmowy lekarz przekaże wiele istotnych informacji. W takiej sytuacji nie warto polegać jedynie na swojej pamięci – zabierz notatnik, w którym zapiszesz najważniejsze ustalenia. Możesz też poprosić o to specjalistę.
- Dopytuj lekarza – jeśli w rozmowie lekarz posługuje się niezrozumiałym dla Ciebie językiem lub używa sformułowań, których nie znasz, nie bój się o nie dopytać. Nie masz obowiązku znać terminologii medycznej. Nie należy doprowadzać do sytuacji, gdy w domu będziesz musiał domyślać się, co lekarz miał na myśli lub szukał odpowiedzi w internecie. Pamiętaj, że możesz też zabrać na wizytę bliską Ci osobę – warto to zrobić wówczas, gdy obawiasz się, że nie zrozumiesz zaleceń lekarza lub zapomnisz zadać pytań, na których Ci zależy.
- Bądź wyrozumiały – może zdarzyć się, że lekarz zachowa się wobec Ciebie nieuprzejmie. Wyjaśnij delikatnie, że taki sposób prowadzenia rozmowy nie jest dla Ciebie odpowiedni i komfortowy. Weź jednak pod uwagę, że także lekarz może mieć gorszy dzień, dlatego nie uprzedzaj się do niego za pierwszym razem. Jeśli jednak podczas kolejnych wizyt ta sytuacja się powtórzy, masz prawo zmienić lekarza prowadzącego.