Kinga Gawlas: Wszystkie emocje są do zaopiekowania

- Od roku żyjemy w innej rzeczywistości i nie możemy udawać, że jest tak jak kiedyś - mówi psycholog Kinga Gawlas. - Obecna sytuacja bardzo sprzyja powstawaniu zaburzeń psychicznych u dzieci

Ostatni rok był dla nas trudny. Izolacja, przejście na naukę zdalną, monotonny rytm dnia i wyczuwalne napięcie w domu spowodowane niepewnością. Jak dużym jest to obciążeniem dla psychiki?
Wszystkie te czynniki negatywnie wpływają na psychikę dzieci i młodzieży. Objawia się to zupełnie innymi reakcjami na daną sytuację niż wcześniej, depresyjnością, trudnościami w budowaniu relacji. Jeżeli uczeń jest zmęczony, ciągle zdekoncentrowany, automatycznie odczuwa wyższy poziom frustracji i niepokoju. W połączeniu z izolacją od rówieśników to prosta droga do przeżywania siebie jako beznadziejnego, nieudolnego i samotnego. Kiedy dodamy do tego niechęć do podejmowania rutynowych działań, utratę zainteresowań oraz wyraźnie obniżony nastrój, jesteśmy blisko nazwania tego stanu depresją.

U jednych dzieci zaburzenia dopiero się zaczynają, inne chorowały już wcześniej.
Zburzenie struktury społecznej, szkolnej czy rodzinnej w wyniku pandemii pogarsza stan pacjentów z głębokimi deficytami psychicznymi, np. nieprawidłowym rozwojem osobowości czy depresją. Warto jednak podkreślić, że dzieci, które leczymy z powodu lęków, fobii, trudności adaptacyjnych związanych z funkcjonowaniem w szkole, w obecnym czasie mogą czuć się nawet trochę lepiej. Nie muszą się konfrontować z rzeczywistością, która je przeraża. Niestety obecna sytuacja bardzo sprzyja powstawaniu zaburzeń psychicznych u dzieci, które wcześniej ich nie miały.

Jakie objawy powinny zaniepokoić rodziców?
Zmiany nastroju czy zachowania. Jeżeli rodzic ma wrażenie, że nie poznaje swojego dziecka, zauważa, że stało się agresywne, pobudzone bądź znacząco smutne, wycofane, pozbawione chęci do wykonywania czynności, które wcześniej sprawiały mu radość - warto skonsultować się ze specjalistą. Jeżeli opiekunowie zauważają problemy ze snem, skupieniem, koncentracją, słyszą: Naprawdę, mamo, czytam jedną stronę przez godzinę, nic nie rozumiem, nic nie pamiętam, również jest to niepokojące. U najmłodszych problemy o charakterze psychicznym (nadmierny stres, depresja) mogą lokować się w ciele pod postacią objawów somatycznych, tj. bóle głowy, wymioty, biegunki.