Komu należy się świadczenie z opieki społecznej?
W ramach systemu pomocy społecznej wypłacane są takie świadczenia, jak: zasiłek stały, zasiłek okresowy, zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy. Jak się o nie starać?
Dla osób żyjących w biedzie przysłowiową ostatnią deskę ratunku stanowi często wsparcie udzielane przez pomoc społeczną. Świadczenia pomocy społecznej udzielane są z reguły na wniosek osoby zainteresowanej, bądź jej przedstawiciela ustawowego. Pomoc może być także udzielana z urzędu.
Osoba wnioskująca o pomoc powinna zgłosić się o przyznanie wsparcia do ośrodka pomocy społecznej w miejscu zamieszkania. Decyzja o przyznaniu lub odmowie przyznania pomocy wymaga uprzednio przeprowadzenia przez pracownika socjalnego wywiadu środowiskowego. Decyzja ta musi być wydana w formie pisemnej i można się od niej odwołać.
Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej, prawo do świadczeń mają:
* osoby samotnie gospodarujące, których dochód nie przekracza kwoty 634 zł (kwota obowiązuje od 1 października 2015 r.),
* osoby w rodzinie, w których dochód na osobę nie przekracza kwoty 514 zł,
– przy jednoczesnym występowaniu co najmniej jednej z następujących dysfunkcji: ubóstwa, sieroctwa, bezdomności, bezrobocia, niepełno-sprawności, długotrwałej lub ciężkiej choroby, przemocy w rodzinie, potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności, bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych, braku umiejętności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, alkoholizmu lub narkomanii, zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej, klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Kryteria dochodowe są weryfikowane co trzy lata.
W ramach systemu pomocy społecznej wypłacane są takie świadczenia, jak: zasiłek stały, zasiłek okresowy, zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy.
Zasiłek stały
Zasiłek stały przysługuje:
* pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub z powodu niepełnosprawności, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej
* pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawno-ści, jeżeli jej dochód jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.
Zasiłek stały ustala się w następującej wysokości:
* w przypadku osoby samotnie gospodarującej – różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 604 zł miesięcznie.
Zasiłek stały nie przysługuje osobie uprawnionej do renty socjalnej, świadczenia pielęgnacyjnego i z tytułu samotnego wychowywania dziecka.
Zasiłek okresowy
Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, nie-pełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego. Przysługuje on:
* osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego dla takiej osoby,
* rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny.
Zasiłek okresowy ustala się w następującej wysokości:
a w przypadku osoby samotnie gospodarującej - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 418 zł miesięcznie,
a w przypadku rodziny - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
Minimalna wysokość zasiłku okresowego wynosi:
* w przypadku osoby samotnie gospodarującej nie może być niższa niż 50proc. różnicy między kryterium dochodowym samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby,
* w przypadku rodziny nie może być niższa niż 50 proc. różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem rodziny.
Dodatkowo kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł miesięcznie
Zasiłek celowy
Zasiłek ten może być przyznany w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej. Może on być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu.
Zasiłek celowy może być przyznany również osobie albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego lub klęski żywiołowej. W tym przypadku świadczenie może być przyznane niezależnie od dochodu.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany specjalny zasiłek celowy w wysokości nie przekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny.
Posiłki
Osobom i rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji (wymienionej w art. 7 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej) może być zapewniona pomoc w formie posiłku lub świadczenia pieniężnego na zakup posiłku lub żywności.
Pomoc w zakresie dożywiania może być przyznana nieodpłatnie osobom i rodzinom, o których mowa powyżej, jeżeli dochód osoby samotnie gospodarującej lub dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 150 proc. kryterium dochodowego.
Składki na ubezpieczenie
Osoba, która zrezygnuje z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad długotrwale lub ciężko chorym członkiem rodziny oraz wspólnie niezamieszkującymi matką, ojcem lub rodzeństwem może ubiegać się o opłacenie składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.
Składkę opłaca się od kwoty kryterium dochodowego na osobę w rodzinie jeżeli dochód na osobę w rodzinie osoby ubiegającej się nie przekracza 150 proc. kwoty kryterium dochodowego na osobą w rodzinie i osoba opiekująca się nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom z innych tytułów lub nie otrzymuje emerytury i renty.
Jak ubiegać się o zasiłek z pomocy społecznej?
Trzeba zgłosić się do Ośrodka Pomocy Społecznej (OPS) w miejscu zamieszkania lub stałego pobytu (gminie, dzielnicy miasta). Warto dołączyć podanie wyjaśniające potrzebę uzyskania pomocy.
Należy przedstawić dokumenty wymagane przez OPS. Są to zaświadczenia:
* o dochodach (odcinek emerytury lub renty z ostatniego miesiąca),
* w przypadku osób niepełnosprawnych orzeczenie Zespołu ds. Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności albo orzeczenie lekarza orzecznika ZUS,
* w przypadku osoby zatrudnionej zaświadczenie z zakładu pracy o osiąganych dochodach netto (po odjęciu podatku i składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne) za ostatni miesiąc.
Pracownik socjalny odwiedza osobę lub rodzinę starającą się o pomoc w jej mieszkaniu i przeprowadza wywiad środowiskowy. Poznaje w ten sposób jej sytuację i dopiero na tej podstawie planuje rodzaj pomocy.