W Lublinie z roku na rok poprawia się jakość powietrza. W 2018 r. mieliśmy 46 dni, kiedy zostały przekroczone normy stężeń pyłu PM10; rok później takich dni było 23, a w ubiegłym roku – 18. Norma w skali kraju wynosi 35 dni.
Lublin w klasie A
Jeszcze trzy lata temu aglomeracja lubelska – pod względem jakości powietrza – była zakwalifikowana do klasy C. Od dwóch lat jesteśmy już w klasie A. To dzięki temu, że udało się zmniejszyć zanieczyszczenie powietrza – wdychamy coraz mniej pyłów, tlenków węgla, siarki, azotu oraz związków organicznych. W Lublinie, zgodnie z analizami stanu powietrza, norma stężenia średniorocznego pyłu PM10, tj. poziomu 40μg/m3 jest utrzymywana od kilku lat. W 2018 r. było to 34 μg/m3, w 2019 r. - 26 μg/m3, w 2020 r. - 22,3 μg/m3.
Czym jest smog?
To nic innego jak sztuczna mgła, która tworzy się w sposób nienaturalny na skutek wymieszania powietrza z zanieczyszczeniami i spalinami, powstającymi w efekcie działalności człowieka. Odpowiadają za to gospodarstwa domowe, coraz większa liczba samochodów oraz działalność przemysłowa. Za jego pojawienie się odpowiada również pogoda, klimat czy ogólne uwarunkowania terenu. O wiele trudniej pozbyć się zanieczyszczeń, gdy jakieś miasto leży w kotlinie, a bezwietrzna pogoda uniemożliwia ich rozprzestrzenienie się i rozrzedzenie, sprawiając że zawisają nad miejscowością.
Kto jest winny?
Powietrze zanieczyszczamy sami. Około 80% zanieczyszczeń do powietrza trafia po spaleniu słabej jakości węgla, miału i mułu węglowego oraz niejednokrotnie odpadów w gospodarstwach domowych. Wiele osób uważa, że spalenie drobnej ilości śmieci nie wpłynie na jakość powietrza. Nic bardziej mylnego. Drugim istotnym źródłem zanieczyszczeń jest transport samochodowy. Spaliny to nie jedyne substancje, jakie trafiają do powietrza. Są nimi również cząstki pochodzące ze ścierania się opon o nawierzchnię jezdni oraz ze spalania okładzin kloców hamulcowych, dlatego powinniśmy dążyć do tego, aby jak najmniej samochodów wyjeżdżało na ulice naszych miast. Warto pamiętać, że większość przejazdów samochodem na terenie miast, odbywa się na odcinku do 5 km, a nisko lub zeroemisyjny autobus przewozi tyle osób, ile 100 samochodów osobowych. Powinniśmy częściej decydować się na transport publiczny, i jeśli jest taka możliwość wybierać rower, hulajnogę lub spacer, co korzystnie wpłynie również na stan naszej kondycji fizycznej.
Przemysł, który kiedyś był głównym winowajcą zanieczyszczeń powietrza, obecnie przyczynia się do tego w mniejszym stopniu. Jest to wynikiem przede wszystkim szeregu regulacji unijnych, które w ostatnich latach wymusiły na inwestorach zmiany.
Jak Lublin walczy o czyste powietrze?
Gmina Lublin prowadzi szereg działań, które mają na celu poprawę jakości powietrza. Od 2013 r. w ramach programu ograniczania niskiej emisji, mieszkańcy miasta otrzymują dotacje na zmianę sposobu ogrzewania, a w efekcie likwidację tzw. kopciuchów. Do tej pory, z terenu miasta usunięto ok. 700 starych pieców i kotłów, a ze wsparcia skorzystało już niemal 500 rodzin.
To nie wszystko. Straż Miejska prowadzi liczne kontrole w zakresie przestrzegania zakazu spalania odpadów w kotłach i piecach oraz na dworze. W przypadku wykrycia spalania niedozwolonych substancji, należy się liczyć z pouczeniami i mandatami karnymi. Strażnicy miejscy informują również mieszkańców o możliwości ubiegania się o dotację na zmianę sposobu ogrzewania.
Oprócz wsparcia finansowego mieszkańców i kontroli pieców prowadzona jest również szeroka edukacja ekologiczna. Realizowane są kampanie dotyczące problematyki ochrony powietrza.
Każdy mieszkaniec naszego miasta może samodzielnie sprawdzić jakość powietrza w Lublinie. Takie dane są udostępniane na stronie internetowej Miasta Lublin, na budynku Wydziału Bezpieczeństwa Mieszkańców i Zarządzania Kryzysowego, a także na wyświetlaczach zlokalizowanych na przystankach komunikacji miejskiej.
Ekologiczna komunikacja
Miasto stale inwestuje w rozwój ekologicznego i nowoczesnego taboru komunikacji publicznej oraz niezbędnej infrastruktury. Gęsta sieć trolejbusowa oraz 30-procentowy udział autobusów zeroemisyjnych w eksploatowanej sieci komunikacji miejskiej sprawiają, że Lublin jest liderem w dziedzinie elektromobilności.
Stawiamy na zieleń
Drzewa potrafią skutecznie chłonąć różnego rodzaju związki - począwszy od tych najprostszych jak dwutlenek węgla, który jest źródłem dla nich „pokarmem” - po inne substancje, które są emitowane przez różne zanieczyszczenia powstałe na skutek użytkowania przydomowych pieców grzewczych. Miasto Lublin corocznie dba o nowe nasadzenia i pielęgnację istniejącego drzewostanu. W samym 2020 r. w Mieście Lublin zasadzono 1125 drzew oraz 5000 krzewów.
O czyste powietrze zadbajmy sami
Każdy z nas może mieć wpływ na to, czym oddychamy. To nie tylko wymiana przestarzałych, kopcących pieców, sięganie po wysokiej jakości paliwa, czy inwestowanie w termomodernizacje domów. To również zmiana naszych dotychczasowych nawyków, czyli sposób przemieszczania się, codzienna aktywność. Razem możemy zdziałać wiele. Jest to proces długotrwały, ale pamiętajmy, że robimy to także dla przyszłych pokoleń.