Paweł Stachnik

Nacjonalizm po ukraińsku. OUN pod rękę z Hitlerem

Gubernator Hans Frank przechodzi przed oddziałem ochotników SS Galizien we Lwowie, 1943 rok. Fot. Fot. NAC Gubernator Hans Frank przechodzi przed oddziałem ochotników SS Galizien we Lwowie, 1943 rok.
Paweł Stachnik

28 kwietnia 1943. We Lwowie zapowiedziano formowanie ukraińskiej dywizji Waffen-SS. Zgłosiło się do niej aż 80 tys. ochotników. Ukraińcy podczas wojny chętnie kolaborowali z Niemcami. Faszyzm i skrajny nacjonalizm były ważną częścią ideologii OUN. Stepan Bandera nigdy nie wyrzekł się takich poglądów.

Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów powstała w 1929 r. na I Kongresie Ukraińskich Nacjonalistów, który odbył się w Wiedniu. Założyli ją weterani Strzelców Siczowych: Jewhen Konowalec, Andrij Melnyk i Roman Suszko. OUN miała prowadzić walkę o niepodległą Ukrainę, za wrogów zaś uznawała państwa okupujące ukraińskie tereny, przede wszystkim Związek Sowiecki i Polskę.

Naród ponad wszystko

Jak pisze historyk dr Grzegorz Rossoliński-Liebe w wydanej właśnie biografii późniejszego przywódcy OUN zatytułowanej „Stepan Bandera. Faszyzm, ludobójstwo, kult”, narodowy ruch ukraiński od samego początku przybrał silnie nacjonalistyczny charakter.

Drogą do zdobycia niepodległości miała być „rewolucja narodowa”, a celem - jednorodna etnicznie Ukraina. „Rewolucja narodowa” miała wybuchnąć w sprzyjającym politycznie momencie i przyjąć formę powstania. Gdy zaś państwo ukraińskie już będzie istniało, wszyscy jego wrogowie z niego zostaną usunięci. Do wrogów tych ideolodzy OUN zaliczali wszystkich nie-Ukraińców, a zwłaszcza Rosjan, Polaków i Żydów.

Tworząc taki program działacze OUN wzorowali się na rosyjskich rewolucjonistach i polskich powstańcach z XIX w., ale dołączyli też elementy zyskującego coraz większą popularność w latach 30. faszyzmu i skrajnego nacjonalizmu. Z tej ideologicznej mieszanki miała powstać Ukraina jednolita narodowo, autorytarna i antydemokratyczna (demokracja była dla OUN niebezpieczna, bo wykluczała nacjonalizm).

Czytaj więcej:

  • co zawierało "Dziesięć przykazań ukraińskiego nacjonalisty"
  • jakie działania przeprowadzali działacze OUN
  • jak wyglądał pogrom Żydów we Lwowie
Pozostało jeszcze 85% treści.

Jeżeli chcesz przeczytać ten artykuł, wykup dostęp.

Zaloguj się, by czytać artykuł w całości
  • Prenumerata cyfrowa

    Czytaj ten i wszystkie artykuły w ramach prenumeraty już od 3,69 zł dziennie.

    już od
    3,69
    /dzień
Paweł Stachnik

Polska Press Sp. z o.o. informuje, że wszystkie treści ukazujące się w serwisie podlegają ochronie. Dowiedz się więcej.

Jesteś zainteresowany kupnem treści? Dowiedz się więcej.

© 2000 - 2024 Polska Press Sp. z o.o.