Parki krajobrazowe w naszym regionie odzyskują blask. Będą jeszcze ładniejsze
Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego otrzymuje regularne dofinansowanie z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach na realizowane projekty. Dzięki temu parki krajobrazowe naszego regionu nie tylko coraz piękniej wyglądają, ale też są miejscami chętnie odwiedzanymi przez mieszkańców województwa śląskiego i turystów.
W województwie śląskim mamy osiem parków krajobrazowych. Każdego roku zawieranych jest średnio 5 umów dotacji pomiędzy Województwem Śląskim - Zespołem Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego (ZPKWŚ) a WFOŚiGW w Katowicach. Środki przeznaczane są na działania z zakresu czynnej ochrony przyrody, zarządzanie środowiskiem przyrodniczym, edukacji ekologicznej oraz ochrony krajobrazu. Warto wiedzieć, że łączna wartość projektów dofinansowanych przez WFOŚiGW, realizowanych przez ZPKWŚ w latach 2021 r. - 2022 r. wynosi 1 144 200 zł, w tym dofinansowanie ze środków WFOŚiGW w Katowicach to 879 595 zł.
Jedna z ostatnich umów została podpisana na terenie Parku Krajobrazowego „Orlich Gniazd” w miejscowości Ryczów. Prawie pół miliona złotych zostanie przeznaczone na kilka zadań. Są to: „Ochrona cennych przyrodniczo i krajobrazowo obszarów nieleśnych Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd” (planowany koszt to 295 tys. zł, kwota dofinansowania przez WFOŚiGW w Katowicach wynosi 225 tys. zł, a środki zostaną przeznaczone m.in. na działania mające na celu zachowanie i ochronę przyrody i krajobrazu wzgórz wapiennych), „Ochrona wybranych pomników przyrody oraz starodrzewu na terenie ZPKWŚ” (koszt to 81 tys. zł, kwota dofinansowania przez WFOŚiGW to prawie 60 tys. zł, a zadanie obejmie prace polegające na wykonywaniu zabiegów pielęgnacyjnych w obrębie cennego starodrzewu i pomników przyrody w obrębie Parku Krajobrazowego „Lasy nad Górną Liswartą” oraz Parku Krajobrazowego „Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich”) oraz „Ochrona bioróżnorodności w Parku Krajobrazowym Lasy nad Górną Liswartą” (koszt to 100 tys. zł, kwota dofinansowania - 80 tys. zł, a zadanie obejmie prace polegające na wykonywaniu koszenia i usuwaniu podrostów w obrębie cennych przyrodniczo obszarów wodno-błotnych i łąk podmokłych).
Odsłonić skałki
Podczas oficjalnego podpisania umów w Ryczowie, wspominano wygląd Jury Krakowsko-Częstochowskiej sprzed kilkudziesięciu lat. Dzisiaj wiele miejsc jest tu zarośniętych, co niekoniecznie sprzyja jej rozwojowi i zachowaniu cennych przyrodniczo siedlisk i gatunków. Często zniszczeniu ulegają piękne skałki wapienne, które przyciągają tłumy spacerowiczów i amatorów wspinaczki. Co ciekawe, podczas uroczystości pełno było zwierząt, takich jak konie i owce. To nie przypadek. Właśnie one są bardzo ważne dla tego regionu, gdyż dzięki ich obecności i naturalnej działalności wspomaga się rozwój terenów jurajskich.
- Umowy pozwolą przede wszystkim na wykaszanie i wypas tych terenów. Odbywa się to nie za pomocą typowych kosiarek, a zwierząt. Konie, kozy czy owce mają za zadanie zmienić wygląd tych obszarów, które powinny być de facto polanami. Wynajmując je od okolicznych rolników, umożliwiając im wypas na terenach parku, możemy sprawić, że Jura będzie dużo mniej zarośnięta różnymi krzewami, co na tym terenie nie jest wskazane - powiedziała Hanna Pompa-Obońska, dyrektor Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego.
Warto dodać, że prace zaplanowane do wykonania w ramach jednej z podpisywanych umów („Ochrona cennych przyrodniczo i krajobrazowo obszarów nieleśnych Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd”) stanowią częściowo kontynuację projektu pod nazwą: „Ochrona cennych krajobrazowo i przyrodniczo siedlisk nieleśnych charakterystycznych dla obszarów Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd”, realizowanego w latach 2012- 2017, ze środków Komisji Europejskiej LIFE+, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, środków własnych województwa oraz przy wsparciu gmin PKOG.
- Ten projekt za wszechstronność podjętych działań, które pozwoliły osiągnąć zadowalający efekt krajobrazowy, przyrodniczy, kulturowy i historyczny został w 2020 roku laureatem Polskiej Nagrody Krajobrazowej przyznanej przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska - podkreśla Dorota Okoń, główny specjalista ds. ochrony przyrody w Biurze Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego w Będzinie.
Wszystkie realizowane działania na terenie naszych parków krajobrazowych przyczyniają się do rozwoju społeczno-gospodarczego regionu poprzez aktywizację lokalnej społeczności. Dzięki aktywizacji rolników i promowaniu ekstensywnej gospodarki rolnej (pasterskiej), projekty przyczyniają się także do zachowania oraz ochrony tradycji i kultury regionu, a nawet większego zainteresowania wśród turystów tematem pasterstwa i czynną ochroną przyrody.
Współpraca: Wiktoria Żesławska
