Polska i świat w 2015 r. Przegląd najważniejszych wydarzeń
red.
STYCZEŃ
STYCZEŃ
- 7 stycznia - 12 osób zginęło w zamachu na siedzibę czasopisma Charlie Hebdo w Paryżu.
- 9 stycznia w wieku 69 lat zmarł były premir Józef Oleksy. W 2014 roku wyjawił, że od blisko 10 lat zmaga się z nowotworem. Józef Oleksy był jednym z czołowych polityków lewicy. Karierę polityczną rozpoczął w czasach PRL. Był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Uczestniczył także w obradach Okrągłego Stołu jako przedstawiciel strony rządowej. Sprawował urząd premiera Polski w latach 1995-1996.
- 11 stycznia w odbył się 23. finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Tegoroczna zbiórka pieniędzy przeznaczona była na podtrzymanie wysokich standardów leczenia dzieci na oddziałach pediatrycznych i onkologicznych oraz godną opiekę medyczną seniorów. Fundacji Jerzego Owsiaka udało się zebrać ponad 53 mln złotych i pobić tym samym rekord zbiórki z 2014 roku.
LUTY
- 9 lutego w nocy zmarł wybitny konstytucjonalista, profesor Piotr Winczorek. Miał 71 lat. Piotr Winczorek był m.in. współtwórcą konstytucji z 1997 toku, wykładowcą na Uniwersytecie Warszawskim oraz na Wydziale Administracji w Wyższej Szkole Administracji Publicznej w Ostrołęce. W latach 1991-1993 był członkiem Trybunału Stanu.
- 22 lutego - Ogłoszono tegoroczne Nagrody Akademii Filmowej. W kategorii najlepszego filmu oraz trzech innych (reżyser, scenariusz oryginalny, zdjęcia) Oscara otrzymał Birdman. Za najlepszy film nieanglojęzyczny została uznana Ida.
MARZEC
- 20 marca około godz. 9.40 w Polsce mieliśmy okazję podziwiać zaćmienie słońca. Wynosiło ono od 70 do około 80 proc. To zjawisko astronomiczne było jednym z najciekawszych i najbardziej wyczekiwanych wydarzeń 2015 roku. Sam proces zaćmienia, można było śledzić od 9.30 do ok. godz. 12.00.
- 24 marca - Katastrofa lotnicza samolotu Airbus A320 niemieckich linii lotniczych Germanwings w południowej Francji.
KWIECIEŃ
- 24 kwietnia w szpitalu MSW w Warszawie w wieku 93 lat zmarł Władysław Bartoszewski. Władysław Bartoszewski od 2007 r. pełnił funkcję sekretarza stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Dwukrotnie zajmował stanowisko ministra spraw zagranicznych. Był więźniem Auschwitz, redaktorem podziemnej prasy, zastępcą kierownika referatu żydowskiego Delegatury Rządu, współtwórcą Rady Pomocy Żydom „Żegota”. Walczył w Powstaniu Warszawskim jako żołnierz Armii Krajowej. W okresie PRL działał w opozycji demokratycznej.
MAJ
- 10 maja odbyła się w Polsce pierwsza tura wyborów prezydenckich. W II turze, która miała miejsce 25 maja na Andrzeja Dudę zagłosowało 51,55 proc. wyborców, a na Bronisława Komorowskiego 48,45 proc. Zgodnie z oficjalnymi wynikami Państwowa Komisja Wyborcza ogłosiła, że kandydat PiS został nowym prezydentem Polski. Jego zaprzysiężenie odbyło się 6 sierpnia.
- 18 maja weszły w życie surowsze kary za nieprzestrzeganie przez kierowców przepisów drogowych. Najwięcej emocji budziła groźba zatrzymania prawa jazdy na 3 miesiące w przypadku przekroczenia prędkości w terenie zabudowanym o przynajmniej 50 km/h.
- 29 maja - Departament Stanu Stanów Zjednoczonych poinformował o formalnym usunięciu Kuby z listy krajów sponsorujących terroryzm.
CZERWIEC
- 25 czerwca Posłowie przegłosowali ustawę o in vitro. Poparło ją 261 posłów, 176 było przeciw, a sześcioro wstrzymało się od głosu. Według nowych przepisów, z metody in vitro mogą korzystać osoby żyjące w związku małżeńskim oraz pary, które złożą oświadczenie o wspólnym pożyciu.
- 21 czerwca - Dżihadyści z Państwa Islamskiego zaminowali starożytne miasto Palmyra, w środkowej Syrii, gdzie zachowały się m.in. ruiny monumentalnych budowli.
LIPIEC
- 29 lipca w wieku 65 lat, na skutek powikłań pooperacyjnych zmarł Jan Kulczyk. Był właścicielem przedsiębiorstwa Kulczyk Holding, z siedzibą w Warszawie i międzynarodowej grupy inwestycyjnej Kulczyk Investments (d. Kulczyk Investment House), z siedzibą w Luksemburgu oraz biurami w Dubaju, Londynie i Kijowie.
- 31 lipca - Portal WikiLeaks opublikował dokumenty, z których wynika, że amerykańska Agencja Bezpieczeństwa Narodowego inwigilowała przedstawicieli władz Japonii i japońskie koncerny.
SIERPIEŃ
- 27 sierpnia łódź przewożąca głównie uchodźców z Afryki zatonęła u wybrzeży Libii. Według przedstawicieli libijskich władz mogło zginąć nawet 200 osób. Tego samego dnia zwłoki kilkudziesięciu uchodźców znaleziono we wschodniej Austrii w ciężarówce – chłodni, zostawionej w zatoce awaryjnej przy autostradzie A4.
WRZESIEŃ
- Referendum, które odbyło się 6 września okazało się frekwencyjną klapą. Jak podała Państwowa Komisja Wyborcza w Polsce zagłosowało jedynie 7,8 proc. uprawnionych osób, co sprawiło, że referendum nie było wiążące. Do urn w kraju poszło jedynie ok. 2 mln osób, a powinno ponad 15 mln. Referendum kosztowało 100 mln zł.
- 29 września - Naukowcy z NASA potwierdzili, że na Marsie znajduje się woda w stanie ciekłym. Informacje te pochodzą z danych, jakie zostały zebrane przez sondę Mars Reconnaissance Orbiter.
PAŹDZIERNIK
- 25 października odbyły się w Polsce wybory parlamentarne, które wygrało Prawo i Sprawiedliwość. Partia Jarosława Kaczyńskiego zdobyła 37,58 proc. głosów, co przełożyło się na 242 fotele poselskie w Sejmie. A to oznaczało, że PiS będzie mogło rządzić samodzielnie, bez konieczności tworzenia koalicji. Taka sytuacja miała miejsce po raz pierwszy od 1989 roku. Na drugim miejscu znalazła się Platforma Obywatelska – 24,09 proc., następnie Kukiz’15 – 8,81 proc. Największym przegranym wyborów była Zjednoczona Lewica, która otrzymała 7,55 proc. głosów i jako koalicja nie przekroczyła wymaganych 8 proc.
- 31 października - W katastrofie samolotu rosyjskich linii Metrojet w Egipcie zginęły 224 osoby. Maszyna leciała z Szarm el-Szejk do Petersburga. Wstępne ustalenia wskazują na usterkę techniczną jako powód wypadku.
LISTOPAD
- 13 listopada Andrzej Duda powołał Beatę Szydło na stanowisko premiera. 16 listopada nowa szefowa rządu oraz jej ministrowie zostali zaprzysiężeni, a 18 listopada Beata Szydło wygłosiła expose, zapowiadając koniec arogancji i pychy klasy politycznej. Zapewniła, że jej rząd będzie kierował się przede wszystkim rozwojem Polski.
- 13 listopada - W serii ataków terrorystycznych w Paryżu zginęło co najmniej 120 osób a ponad 200 zostało rannych, w tym 80 jest w stanie ciężkim. Zamachowcy zaatakowali w 6 miejscach stolicy Francji.
- 24 listopada - W rejonie syryjsko-tureckiej granicy Turcja zestrzeliła rosyjski bombowiec Su-24. Strącona maszyna miała naruszyć turecką przestrzeń powietrzną i zignorować ostrzeżenia sił powietrznych. Dwóch pilotów zestrzelonego samolotu katapultowało się.
GRUDZIEŃ
- 5 grudnia Zuzanna M. i Kamil N. usłyszeli wyroki po 25 lat więzienia za głośne zabójstwo rodziców chłopaka, do którego doszło w Rakowiskach koło Białej Podlaskiej w 2014 roku. Młodzi w sądzie próbowali zrzucić winę z siebie.
- 9 grudnia - Kanclerz Niemiec Angela Merkel została wybrana Człowiekiem Roku tygodnika „Time”. W uzasadnieniu doceniono jej odwagę i niezłomność wobec kryzysu migracyjnego w Europie oraz problemów gospodarczych Grecji.
- 12 grudnia - Konferencja klimatyczna w Paryżu zakończyła się porozumieniem zawartym przez 195 krajów, mającym zatrzymać proces globalnego ocieplenia.