Prawnik radzi: dział spadku
Masz problem? Nasz ekspert Ci pomoże.
Na pytanie zgłoszone w czasie dyżuru odpowiada Tomasz Kucharski, adwokat.
- Spodziewam się, że w postępowaniu o dział spadku po moim ojcu, sąd przyzna mieszkanie wnioskodawczyni, tj. drugiej żonie mojego ojca, ze spłatą dla mnie. Obawiam się jednak, że ona nie będzie w stanie mnie jednorazowo spłacić pomimo deklaracji, iż pożyczy pieniądze od swojego syna. Mieszkanie tak naprawdę stanowi jedyny składnik majątku i w przypadku jego sprzedaży po zakończeniu sprawy mogę nigdy nie zobaczyć moich pieniędzy. W jaki sposób mogę zabezpieczyć się przed wyzbyciem tego składnika majątku po zakończeniu sprawy? Na jaki okres sąd może odroczyć spłatę rat dla mnie?
- Sąd może odroczyć spłatę rat z tytułu działu spadku maksymalnie do 10 lat. Rozpoznając sprawę jest zobowiązany dokładnie zbadać i ustalić sytuację materialną osoby zobowiązanej oraz istnienie realnych możliwości wywiązania się z nałożonego na nią obowiązku spłaty. Co istotne, badanie sytuacji materialnej może dotyczyć wyłącznie współwłaściciela nieruchomości, a nie osoby trzeciej, którą w tym przypadku jest syn wnioskodawczyni.
Konstytucyjna zasada równej dla wszystkich współwłaścicieli ochrony prawa własności nakazuje oznaczenie terminu i sposobu uiszczenia spłaty z uwzględnieniem uzasadnionego interesu dotychczasowego współwłaściciela - uprawnionego do tej spłaty - przy wzięciu pod uwagę wszystkich okoliczności dotyczących sytuacji uprawnionych i obciążonych spłatami, które determinują sposób, w jaki ciężar spłat zostanie rozłożony. W szczególności w sytuacji, gdy wysokość zasądzonej spłaty pozostaje w znacznej dysproporcji w stosunku do dochodów uzyskiwanych przez współwłaściciela zobowiązanego do spłaty oraz do posiadanego przez niego majątku, a z okoliczności wynika, że brak zabezpieczenia może utrudnić lub uniemożliwić realizację uprawnień właścicieli, sąd może oznaczyć sposób zabezpieczenia tej spłaty.
Sugeruję złożenie w toku postępowania o dział spadku wniosku o zabezpieczenie zasądzonej od wnioskodawcy spłaty w formie hipoteki przymusowej na nieruchomości (mieszkaniu) na zasadzie art. 212 par.3 kodeksu cywilnego w związku z art. 1035 kc.