Fot. RAPORT Najwyższej Izby Kontroli
Wydajemy miliardy złotych, a jakość powietrza w miastach Śląska i Zagłębia wciąż jest fatalna. Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła kontrolę w urzędach marszałkowskich i miejskich na terenie pięciu województw Polski pod kątem zanieczyszczenia powietrza. To, że województwo śląskie znalazło się w raporcie NIK-u, nikogo raczej nie powinno dziwić.
W takim tempie i takimi metodami walki ze smogiem nie wygramy - tak można podsumować wnioski z opublikowanego właśnie raportu Najwyższej Izby Kontroli. Dokument jest efektem kontroli, jaką wiosną i latem ubiegłego roku NIK przeprowadził m.in. w urzędach marszałkowskich i miejskich na terenie pięciu województw Polski. To, że wśród nich było województwo śląskie, nikogo raczej nie powinno dziwić. Podobnie jak fakt, że nasze miasta znalazły się w ścisłej czołówce najbardziej zanieczyszczonych pyłem zawieszonym miast kraju.
Tylko Kraków jest bardziej zakopcony od Rybnika
Najwyżej - bo na drugim miejscu tej niechlubnej listy - uplasował się Rybnik (w zestawieniu 1099 najbardziej zanieczyszczonych miast świata trafił na 166. pozycję). Poza nim w pierwszej dziesiątce tego zestawienia można znaleźć jeszcze Zabrze, Katowice, Gliwice, Dąbrowę Górniczą, Bielsko-Białą i Bytom (odpowiednio 4., 5., 6., 7., 8. i 9. miejsce wśród najbardziej zanieczyszczonych miast Polski).
Jeśli coś może w raporcie NIK zaskakiwać, to zestawienie fatalnej jakości powietrza z kwotami, jakie wydawane są na ograniczanie zanieczyszczeń. Wedle szacunków NIK, tylko jednostki samorządowe wyłożyły na ten cel ok. 3,1 mld zł. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na ochronę powietrza wydał od roku 2008 do 2013 ponad 2,2 mld zł (katowicki WFOŚiGW w tym czasie blisko 960 mln złotych).
Dziś palić można wszystkim. Nawet mułem węglowym
Same pieniądze jednak emisji zanieczyszczeń nie powstrzymają. Konieczne są też odpowiednie przepisy i one właśnie - a raczej ich brak, względnie zbyt wolne tempo wprowadzania czy zbyt mały zakres stosowania - są zdaniem NIK powodem obecnego stanu rzeczy. Przykłady? Ależ proszę bardzo. Do dzisiaj w Polsce nie ma żadnych norm jakości dla paliw stałych.
- I dlatego ludzie palą najtańszymi rodzajami węgla, albo nawet mułem węglowym. Bo przecież muł węglowy też jest pełnoprawnym paliwem - mówi Jerzy Kopyczok, zastępca wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska w Katowicach.
Gminy, owszem, oferują dotacje na wymianę starych pieców węglowych na bardziej przyjazne środowisku źródła ogrzewania, ale już kwestia tego, o ile wzrosną rachunki osób, które się na taką wymianę zdecydują, w większości urzędów nikogo nie interesuje. Jedynie w Krakowie miasto zapewnia rekompensatę z tytułu zwiększonych kosztów ogrzewania.
- U nas takie "zachęty" nie funkcjonują - potwierdza Dariusz Czapla z biura prasowego katowickiego magistratu.
To, że urzędy marszałkowskie mają opóźnienia w przygotowywaniu planów ochrony powietrza, to już standard (kara z WIOŚ), podobnie jak to, że gminy nie do końca wiedzą, skąd pochodzą zanieczyszczenia na ich terenie, więc nie mogą skutecznie ich eliminować.
W dalszym ciągu brak też standardów emisyjnych dla nowych kotłów, wykorzystywanych w gospodarstwach domowych i prawnego obowiązku podłączania nowych budynków do sieci ciepłowniczej (zwłaszcza na terenach silnie zurbanizowanych).
Dalsze tolerowanie takiego stanu rzeczy nie tylko wystawia na szwank nasze zdrowie. Może również dotkliwie odbić się na naszych kieszeniach. Komisja Europejska już w kwietniu 2013 roku wezwała Polskę do stanowczych działań, uznając, że te, które były podejmowane dotychczas, nie dają szans na osiągnięcie unijnych standardów powietrza. Następnym krokiem będzie złożenie skargi do Trybunału Europejskiego, który może nałożyć na Polskę kary sięgające nawet 975 milionów euro.
*Najpiękniej oświetlone miasto na święta. Które? ZOBACZ TUTAJ
*Niesamowite zdjęcia nocne Katowic. Tomasz Kozioł pokazał Katowice, jakich nie widzieliście [ZDJĘCIA]
*Morderstwo w Katowicach na Tysiąclecia: Marta wołała o pomoc. Przed kim uciekał Dawid?
* Szalony kierowca toyoty yaris z Będzina zajeżdża drogę i strzela! [FILM Z KAMERKI, ZDJĘCIA]
*Śląsk Plus - pierwsza rejestracja za darmo. Zobacz nowy interaktywny tygodnik o Śląsku
