Skarby, monety i banknoty, czyli co brzęczy i szeleści

Rozmowa z Jarosławem Kozłowskim, kustoszem, kierownikiem Działu Numizmatyki Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy.

O czym brzęczą stare monety?
Moneta to nie tylko przedmiot kolekcjonerski, coś, co ludzie zawsze zbierali i kompletowali. Przede wszystkim dawne monety są ważnym źródłem wspomagającym badania archeologiczne. Trudno dziś zajmować się historią starożytnej Grecji czy Rzymu nie mając podstawowej wiedzy na temat numizmatyki obu obszarów. Nie sposób być archeologiem badającym Rzym bez znajomości monet, na których znajduje się ikonografia informująca o architekturze miast, panteonie bogów, ideach politycznych, zwycięstwach i porażkach. Te wszystkie informacje mogły być zawarte na monetach! Równie interesującym źródłem są monety średniowieczne. Przykład niemieckich średniowiecznych brakteatów, czyli monet bitych jednostronnie z bardzo cienkiej blaszki. To kapitalne źródło ikonograficzne pokazujące z detalami, np. nieistniejące budowle.Korzystają z tego historycy architektury, także wojskowości, bo znajdujemy tam również elementy uzbrojenia. Odtwórcy strojów sprzed wieków mogą wspierać się nie tylko odkryciami archeologicznymi, ale koniecznie monetami. To samo odnosi się do rekonstrukcji uzbrojenia antycznego, uwiecznionego na monetach greckich czy perskich. Monety od wieków przekazywały ważne informacje. Na XVII-wiecznych monetach i medalach król chwali się zwycięstwem, znajdujemy tam również scenki rodzajowe uzupełniane legendami otokowymi. Proszę pamiętać, że dawne monety były środkiem bardzo masowego przekazu.

Rodzajem komiksu?
Nawet gazety! Przecież one były w obiegu nie tylko w krajach macierzystych, ale przekraczały granice i wędrowały po świecie. I emitent robił co mógł, żeby na niewielkim krążku zmieścić jak najwięcej informacji o sobie, o ideach politycznych, jak powiedzielibyśmy dzisiaj - wykorzystać polityczną propagandę.

Jak się miewa skarb bydgoski znaleziony w katedrze?
Dobrze. Pracujemy nad nową odsłoną wystawy. Obecna ekspozycja powstała tuż po odkryciu, które było bardzo medialne. Wszyscy chcieli zobaczyć skarb, dlatego nie było czasu i możliwości, żeby nadać bogatszą oprawę.