Sztolnia Królowa Luiza w Zabrzu Was zachwyci [ZDJĘCIA, WIDEO, MAPA]

Bartosz Pudelko

Wielkimi krokami zbliża się oddanie pierwszej podziemnej części turystycznego kompleksu Sztolnia Królowa Luiza w Zabrzu. To ponad 5 km podziemnych tras, dwa naziemne parki tematyczne i kilkanaście odrestaurowanych budynków. Miasto szacuje, że obiekt może przyciągnąć co najmniej tyle samo turystów, co kopalnia Guido.

Proces rewitalizacji Głównej Kluczowej Sztolni Dziedzicznej i towarzyszących jej podziemi kopalni Królowa Luiza trwa od 2009 roku. Prace kosztowały 182 mln zł i w dużej mierze dofinansowane były z pieniędzy unijnych. W tym czasie koncepcja przyszłej trasy turystycznej wielokrotnie się zmieniała, ale teraz wszystko zmierza do finału. Od 2014 roku stopniowo oddawane turystom są kolejne zrewitalizowane budynki, a w tym roku dostaniemy pierwszą część podziemi.

Sztolnia Królowa Luiza, bo tak nazywa się cały kompleks, to połączenie Głównej Kluczowej Sztolni Dziedzicznej oraz wyrobisk kopalni Królowa Luiza w sumie ponad 5 km nowych podziemnych tras (z tego blisko połowa w szlaku sztolni), dwa naziemne parki i kilkanaście odrestaurowanych budynków.

- Otwieramy obiekt o zupełnie innym charakterze niż kopalnia Guido, pokazującym inne oblicze górnictwa, inne maszyny, inne atrakcje, ale o podobnym potencjale turystycznym. Liczymy, że docelowo otwarcie sztolni sprawi, że liczba turystów w Zabrzu się podwoi – mówi Andrzej Mitek, rzecznik prasowy Muzeum Górnictwa Węglowego.

W tej chwili samą Kopalnię Guido odwiedza rocznie ponad 100 tys. osób. Po otwarciu nowych tras w kopalni w ostatnich miesiącach oraz oddaniu sztolni ta liczba ma się podwoić, a w kolejnych latach być może nawet potroić.

Pierwsza podziemna część Sztolni Królowa Luiza zostanie oddana turystom w tym roku w dwóch „ratach”. Na początek dostaniemy Park 12C. To część zlokalizowana wokół szybu Wilhelmina przy ul. Sienkiewicza. Składa się na nią zarówno część naziemna, jak i podziemia. Ta pierwsza to dwa parki tematyczne: park techniki wojskowej i park edukacyjny. Gratka szczególnie dla rodzin z dziećmi. Maluchy poznają tu w atrakcyjny sposób prawa fizyki, podstawy techniki, geologii czy oczywiście górnictwa. Znajdziemy tu wielki labirynt, kopalnię dla dzieci, stanowiska z ogniwami fotowoltaicznymi, camera obscura czy system pomp i śrub Archimedesa, którymi można się bawić. Do tego miejsce do grillowania i wypoczynku, np. po zwiedzaniu. Podziemia parku to wyrobiska dawnego skansenu, które przeszły rewitalizację. Znajdziemy w nich kilkanaście działających górniczych maszyn i narzędzi czy przejedziemy się podziemną kolejką. Park 12C będzie otwarty w czerwcu.

Druga „rata” tegorocznego otwarcia Sztolni Królowa Luiza to podziemny odcinek od szybu Carnall do szybu Wilhelmina. Najpierw przejdziemy pierwszym oddanym odcinkiem Głównej Kluczowej Sztolni Dziedzicznej. Później na rozwidleniu skręcimy w unikatowy na skalę europejską chodnik w pokładzie 510 wykuty w całości w węglu. Ta część gotowa będzie pod koniec roku.

Mieliśmy okazję przedpremierowo obejrzeć cały fragment kompleksu, który zostanie otwarty w tym roku. W części biegnącej po szlaku sztolni potrzebne są jeszcze ostatnie szlify, wykończenie, zabezpieczenie i wyposażenie wyrobisk. Tak by można było przejść je suchą stopą, ale z umiarem, aby zachować możliwie największy naturalizm.

Już teraz korytarze, szczególnie w części, która biegnie w nitce sztolni, robią ogromne wrażenie. Część z nich wykuta jest w litej skale, co sprawia wrażenie jakbyśmy zwiedzali jaskinię, by za chwilę wejść w ceglaną obudowę. Do tego na trasie kilka wyjątkowych atrakcji, jak port przeładunkowy czy pokłady węgla. To jednak dopiero przygrywka do tego, co otwarte ma zostać w 2017 roku. Wtedy otwarty zostanie drugi i ostatni fragment podziemi, czyli odcinek sztolni od wspomnianego rozwidlenia do wyjścia na powierzchnię przy ul. Miarki. To na nim znajdzie się spływ łodziami. I to nie byle jaki. Odcinek o długości 1100 metrów będzie najdłuższą tego typu trasą w Polsce.