Radosław Dimitrow

Tak ubierali się nasi przodkowie

Cyprian i Katarzyna Haisch wraz z rodziną. Fot. Strzelczan Album Rodzinny Cyprian i Katarzyna Haisch wraz z rodziną.
Radosław Dimitrow

Około 100 lat temu w ubiorze mieszkańców Strzelec i okolic, nie było miejsca na ekstrawagancję.

Jak opisuje Izabela Jasińska w książce „Strzelczan album rodzinny” Panie ubierały się zazwyczaj w jaklę, czyli tradycyjny kaftan o luźnym kroju, sięgający poniżej bioder i mazelonki - spódnicy uszytej z tego samego materiału, co górne okrycie. Uzupełnieniem takiego kompletu był fartuch.

Na głowę panie wkładały natomiast chustę lub czepiec. Co ciekawe, taki sam strój obowiązywał zarówno latem, jak i zimą, jednakże były one szyte z cieńszych lub grubszych materiałów w zależności od pory roku. W czasie mrozów kobiety zarzucały dodatkowo na siebie grubą chustę, która zastępowała płaszcz.

Panowie nosili w tym czasie garnitury, zwane na Śląsku ancugami. Składały się na niego szaket (marynarka), westa (kamizelka), galoty (spodnie) i bioła koszula (biała koszula). W przypadku bardzo ważnych uroczystości, jak np. ślub, panowie wkładali na głowę szapoklak, czyli cylinder.

Jednym z ciekawszy zdjęć, na którym widać modę osób z różnych pokoleń, jest fotografia z ok. 1878-1879 r. przedstawiająca rodzinę Cypriana i Katarzyny Haisch z Góry św. Anny wraz z rodziną. Babcia ma na głowie czepiec, który zgodnie z tradycją, mogła założyć po raz pierwszy po ślubie (od słowa czepiec pochodzi nazwa weselnej tradycji oczepin).

Dziewczynki mają założone sukienki w drobną kratkę. Chłopczyk, który stoi ma natomiast niewielki płaszcz. Warto przy tym zauważyć, że nie ma on butów, co w owych czasach nie było czymś niezwykłym - stopy dzieci rosną szybko i wielu rodziców nie było stać, by co kilka miesięcy kupować dziecku nowych butów. Stroje, w jakich stanęła przed aparatem rodzina Haisch były najprawdopodobniej najlepszymi, jakie mieli w szafach - wykonanie rodzinnego zdjęcia było bowiem w latach XIX w. niezwykłym wydarzeniem, do którego rodzina się solidnie przygotowała.

Moda na ziemi strzeleckiej różniła się w owych czasach także w zależności od tego, czy dane osoby mieszkały na wsi lub w mieście. Szczególnie w latach 20. w mieście upowszechniła się tzw. moda elitarna - panie zaczęły zakładać suknie, które sięgały do kolan i często zdobione były kwiatami. Męski garnitur zmienił się tylko w detalach. W przypadku panów większe różnice były widoczne natomiast w zaroście. Mieszkańcy wsi unikali noszenia wąsów i bród, a w mieście wręcz przeciwnie.

Radosław Dimitrow

Jako dziennikarz „Nowej Trybuny Opolskiej” i portalu nto.pl staram się być wszędzie tam, gdzie dzieje się coś ważnego. Zajmuję się sprawami, które są istotne dla mieszkańców. Relacjonowałem już m.in. przejście tornada, powódź, liczne procesy sądowe, a także ujawniałem informacje niewygodne dla władz: przypadki mobbingu i nieprawidłowości w pracy urzędów. Uważam, że praca dziennikarza polega nie tylko na opisywaniu, ale także naprawianiu rzeczywistości, dlatego przy okazji klęsk żywiołowych niosłem pomoc poszkodowanym, a podczas epidemii koronawirusa organizowałem wsparcie dla służby medycznej. Na co dzień szczególnie bliskie są mi sprawy mieszkańców powiatów strzeleckiego i krapkowickiego. Jeśli jest coś, o czym powinienem widzieć, to dzwoń lub pisz. Moją pasją jest filmowanie. Od 2017 r. pełnię w redakcji funkcję wydawcy wideo oraz kieruję pracą studia nto tv, które działa w Opolu. Jestem twórcą programów telewizyjnych i dokumentalnych.

Polska Press Sp. z o.o. informuje, że wszystkie treści ukazujące się w serwisie podlegają ochronie. Dowiedz się więcej.

Jesteś zainteresowany kupnem treści? Dowiedz się więcej.

© 2000 - 2025 Polska Press Sp. z o.o.

Dokonywanie zwielokrotnień w celu eksploracji tekstu i danych, w tym systematyczne pobieranie treści, danych lub informacji z niniejszej strony internetowej, w tym ze znajdujących się na niej publikacji, przy użyciu oprogramowania lub innego zautomatyzowanego systemu („screen scraping”/„web scraping”) lub w inny sposób, w szczególności do szkolenia systemów uczenia maszynowego lub sztucznej inteligencji (AI), bez wyraźnej zgody Polska Press Sp. z o.o. w Warszawie jest niedozwolone. Zastrzeżenie to nie ma zastosowania do sytuacji, w których treści, dane lub informacje są wykorzystywane w celu ułatwienia ich wyszukiwania przez wyszukiwarki internetowe. Szczegółowe informacje na temat zastrzeżenia dostępne są tutaj.