Tętniak często nie daje żadnych objawów
Litera „T” - czyli tętniak. Może powstać w różnych częściach ciała i jest bardzo niebezpieczny Bardzo trudno go wykryć. Najczęściej diagnozuje się tętniaka przy okazji innych badań. Profilaktyka może uratować życie.
To bardzo podstępne schorzenie. Trudne do wykrycia, przez długi czas niedające objawów. Może być zlokalizowane w aorcie, w sercu, w tętnicy udowej, podkolanowej, nerkowej, a także w tętnicach mózgowych.
Jeśli odpowiednio wcześnie się go nie wykryje - może być śmiertelny. Medycyna, choć stara się ten problem rozwiązać, wciąż nie znalazła jednak odpowiedniej metody profilaktyki. Jednak lekarze zalecają: należy się badać. Regularnie. Tylko będąc pod opieką specjalisty można odpowiednio monitorować stan swojego zdrowia.
Różne objawy
W zależności od lokalizacji, tętniaki mogą dawać różne objawy i powstają z różnych przyczyn. W przypadku tętniaka aorty brzusznej i piersiowej znaczący wpływ ma miażdżyca, nadciśnienie tętnicze czy przewlekłe stany zapalne.
Tętniak aorty brzusznej charakteryzuje się występowaniem bólu w okolicy lędźwiowo-krzyżowej promieniującego często do krocza. W przypadku dużych tętniaków może dołączyć pojawienie się wyczuwalnego guza w jamie brzusznej.
Z kolei jeśli jest zlokalizowany w aorcie piersiowej, pojawia się ból, krwioplucie i chrypka.
Lekarz, kiedy wykryje tętniaka, może zalecić leki na obniżenie ciśnienia krwi. Jeśli jednak tętniak się powiększa, należy go usunąć operacyjnie, by nie dopuścić do jego pęknięcia.
Tętniak mózgu nie daje szczególnych objawów. Lekarze podkreślają jednak, że tuż przed pęknięciem mogą pojawić się niepokojące symptomy, jak ostry ból głowy, podwójne widzenie, opadające powieki, zawroty głowy, zwiotczenie mięśni. Takie objawy mogą pojawić się na kilkanaście lub kilka dni przed pęknięciem.
Natychmiastowa reakcja na niepokojące objawy i szybka diagnoza może uratować choremu życie.
Nie wiadomo do końca, ile osób ma tętniaka mózgu.
Tętniak zlokalizowany w płucach na początku nie daje objawów.
Jednak z czasem może wywoływać duszności, złą tolerancję wysiłku, kaszel, krwioplucie. Może powstać w wyniku różnych chorób naczyń płucnych.
Tętniak tętnicy udowej objawia się bólem. Może się pojawić w wyniku zmiany zwyrodnieniowej lub urazu.
Z kolei zlokalizowany w tętnicy podkolanowej, tworzy się po urazach lub może mieć tło infekcyjne. Można go wyczuć palcem w dole podkolanowym. Może być bardzo bolesny, a także powodować ochłodzenie i zblednięcie skóry podudzia oraz stopy.
Ostatni typ tętniaka, czyli umiejscowiony w tętnicach trzewnych i nerkowych, to bardzo rzadkie przypadki, ale jednocześnie niezwykle niebezpieczne. Nie dają objawów dopóki nie pękną.
Rodzaje tętniaków
Według encyklopedycznej definicji, tętniak jest to „wypełnione krwią, ograniczone poszerzenie światła naczynia krwionośnego”.
Pierwszy podział tętniaków dotyczy budowy ich ścian. Wyróżniamy tętniaki prawdziwe i rzekome. O prawdziwym mówimy wtedy, gdy obserwuje się workowate poszerzenie światła naczynia przy zachowaniu ciągłości jego ścian.
Rzekomy powstaje na skutek przerwania ciągłości ściany tętnicy otoczonej ściśle przez mięśnie czy tkankę łączną.
Istnieje również podział ze względu na kształt tętniaka. Tutaj wyróżniamy tętniaki workowate, wrzecionowate i prosowate.
Biorąc pod uwagę objawy, wyróżnia się tętniaki bezobjawowe, objawowe oraz pęknięte. Jak wskazuje sama nazwa, bezobjawowe nie dają żadnych symptomów. Wykrywa się je przypadkowo, w trakcie rutynowych badań.
Objawowe wywołują najczęściej ból. Jednak towarzyszące im symptomy zależą od miejsca, gdzie powstał tętniak.
Tętniaki pęknięte są niebezpieczne i mogą prowadzić do śmierci. Do pęknięcia może dojść przez podwyższenie ciśnienia.
W wyniku pęknięcia tętniaka mózgu może dojść do krwotoku podpajęczynówkowego, uciskającego tkankę mózgu u jego podstawy.
Naukowcy z uniwersytetu w Utrechcie sprawdzili, co może mieć na niego wpływ. Zidentyfikowano osiem głównych czynników. Są to: spożycie kawy, energiczne ćwiczenia fizyczne, uderzenie w nos, stosunek seksualny, mocne parcie na stolec, spożycie zawierających kofeinę napojów typu cola, zaskoczenie i gniew. Samo pęknięcie trwa krótko i wywołuje bardzo silny ból, taki, jakiego pacjent wcześniej nie przeżył. Szacuje się, że 0d 10 do 15 proc. chorych niestety umiera zanim przyjedzie pomoc. Część pacjentów jest też narażona na powtórny krwotok. Ocenia się także, że ponad 60 proc. osób, które przeżyją pęknięcie tętniaka, nie może już wrócić do pełnej sprawności.
Według różnych opracowań szacuje się, że występują u 0,2-7,9 proc.populacji. Aż 88 proc. ujawnia się krwawieniem podpajęczynówkowym, 8 proc. daje objawy guza mózgu,a 4 proc. wykrywa się przypadkowo. Diagnozuje się go zwykle w czwartej, piątej i szóstej dekadzie życia. Sporadycznie występują u noworodków.
Lekarze twierdzą także, że występowanie tętniaków może być uwarunkowane genetycznie.
Prawdopodobieństwo jego powstania jest większe, gdy w rodzinie były przynajmniej dwa przypadki choroby. Z tego powodu osoby, które wiedzą o takich przypadkach w swojej rodzinie powinny co kilka lat, profilaktycznie wykonać tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny naczyń mózgu. Lekarze podkreślają, że badanie może nawet uchronić nas przed najgorszym i najtragiczniejszym scenariuszem.