Tragedia Górnośląska w roku "wyzwolenia", czyli Śląsk 1945 w szkole
Jak uczyć trudnej historii powojennej Górnego Śląska? Katowicki IPN przygotował dla nauczycieli specjalną tekę edukacyjną, żeby było łatwiej
Teka nosi nazwę: Tragedia w cieniu "wyzwolenia". Górny Śląsk w 1945 roku. Wczoraj zaprezentowano ją nauczycielom historii z woj. śląskiego.
- Dla nas, historyków, pojęcie: "Tragedia Górnośląska" jest kłopotliwe, bo ma proweniencję niemiecką, a od lat 90. funkcjonuje głównie w publicystyce - mówił dr Andrzej Sznajder, dyrektor IPN w Katowicach. - Proponujemy spojrzeć na tę tragedię począwszy od stycznia 1945 roku, to jest od wkroczenia Armii Czerwonej na te tereny, z czym wiążą się mordy, gwałty i grabieże majątku. Należy na nią spojrzeć także poprzez obozy pracy w Świętochłowicach, Mysłowicach, Jaworznie, poprzez politykę narodowościową, wysiedlenia Niemców z Górnego Śląska i przyjazd mieszkańców z Kresów Wschodnich.
CZYTAJ TAKŻE:
Tragedia Górnośląska jak Tragedia Pruska Nic nie mogło powstrzymać Armii Czerwonej
IPN konsekwentnie mówi o wysiedlaniu Niemców z Górnego Śląska, ale o "przyjeździe" Kresowian na Górny Śląsk w 1945 roku, jakby przyjeżdżali tu dobrowolnie, czy obejmowała ich "repatriacja". IPN ma chyba kłopot z nazywaniem historii. Na stronie internetowej, katowickiego IPN, w tekście o Świętochłowicach Adama Dziuroka z pionu edukacyjnego, funkcjonuje "oświęcimski obóz koncentracyjny", "dawna filia Oświęcimia", byle nie - KL Auschwitz.
Lucyna Staniczek, nauczycielka z I LO w Tychach, mówi, że lekcję o powojennej historii zaczyna od pytania, który z uczniów słyszał o tzw. Tragedii Górnośląskiej. Zwykle nikt nie słyszał.
- Wtedy pokazuję mapę walk na Górnym Śląsku w 1945 roku i pytam, czego może się spodziewać ludność cywilna po przejściu frontu. Odpowiedź nie sprawia trudności. Uczniowie mówią o zabitych i rannych, o zniszczeniach. A jak powinni zachowywać się żołnierze wobec ludności cywilnej? Padają odpowiedzi, że żołnierze powinni respektować prawa ludności cywilnej.
Lucyna Staniczek jest współautorką scenariusza lekcji o powojennej historii. Proponuje uczniom, by wypisali, jakich represji doświadczyli więzieni w obozach pracy w 1945 roku, jakie grupy ludności zostały objęte represjami. Odnosi je także do zbrodni sowieckich w Miechowicach, gdzie w ciągu kilku dni zastrzelono ok. 380 cywilów. Po zapoznaniu się z materiałami źródłowymi uczniowie sami dochodzą do wniosków, że represje 1945 r. dotyczyły Niemców, osób uznanych za Niemców, Polaków, a nawet Żydów, którym udało się przeżyć wojenna gehennę.
Doktor Sznajder dodaje, że nie ma w historii tematów zbędnych, nudnych. Są tylko tematy źle opowiedziane. Od nauczycieli zależy, czy uczniowie zmierzą się z tą trudną przeszłością regionu.
Gimnazjaliści kończą edukację historii na pierwszej wojnie światowej, ale o roku 1945 można z nimi rozmawiać, na przykład, na lekcji wychowawczej. W liceach czasu na tę wiedzę jest znacznie więcej i wszystko zależy od nauczyciela, jak go wykorzysta. W tece IPN znajdzie relacje osób, które pamiętały wkroczenie Armii Czerwonej, a przede wszystkim pełne emocji wspomnienia deportowanych przez Sowietów na Wschód do niewolniczej pracy. Czytamy w tych materiałach: "Sowieci brali odwet na niewinnej ludności cywilnej za wszystkie zbrodnie dokonywane przez Niemców podczas kampanii na Wschodzie".
Tragedia w cieniu "wyzwolenia". Górny Śląsk w 1945 roku - to trzeci zestaw materiałów edukacyjnych przygotowanych przez IPN dla nauczycieli. Pierwsza teka dotyczyła wyłącznie obozu pracy w Świętochłowicach, kolejna tylko deportacji Górnoślązaków, jako tzw. żywe" reparacje wojenne, do przymusowej pracy w przemyśle, głównie w kopalniach, i przy odbudowie Związku Radzieckiego.
ZOBACZ RÓWNIEŻ:
Gdy Rosjanie wywozili Ślązaków na Wschód nie pytali kim są Dziś poznajemy nazwiska ofiar [WIDEO]
*Zamieszki przed siedzibą JSW: Policja znowu strzelała do związkowców WIDEO + ZDJĘCIA
*Psychopata z Zabrza więził kobietę w kanale. Opis tortur jest drastyczny. Czy zostanie skazany?
*Zielony jęczmień na odchudzanie? Tak! To działa. Właśnie zielony jęczmień stosują gwiazdy TV
*Zwolnienia grupowe w Biedronce to fakt. Oto pracownicy do zwolnienia
*Śląsk Plus - pierwsza rejestracja za darmo. Zobacz nowy interaktywny tygodnik o Śląsku
