Uczelnia to nie jest przedsiębiorstwo [Uczelnie członkowskie KRUP]

Ewa Abramczyk-Boguszewska

- Zmiany w szkolnictwie wyższym są potrzebne, ale wymagają namysłu. Tymczasem uczelnie wciąż są niedofinansowane - mówią ich rektorzy.

Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy był gospodarzem piątkowej Konferencji Rektorów Uniwersytetów Polskich. - To dla naszej uczelni prestiż, że odbywa się ona właśnie na UKW - mówi prof. Janusz Ostoja-Zagórski, jego rektor.

- KRUP to najstarsza konferencja uniwersytetów polskich - wyjaśnia prof. Bronisław Marciniak, rektor Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu i przewodniczący KRUP. - Zrzesza ona 20 klasycznych uniwersytetów polskich wraz z najstarszym Uniwersytetem Jagiellońskim, jak i największym Uniwersytetem Warszawskim. Nie dzielimy się jednak na mniejsze i większe, ponieważ misja uniwersytetu jest jednakowa dla wszystkich. Naszym celem jest wymiana informacji i wypracowanie wspólnej polityki w zakresie organizacji badań i dydaktyki.

Wstęp do zmian

Rektorzy podsumowali mijającą kadencję KRUP 2012-2016. - Za najważniejsze osiągnięcie uważam zmianę w sposobie gospodarowania finansami przez uczelnie - podkreśla prof. Marciniak. - Zauważmy, że liczba studentów stacjonarnych w tych uniwersytetach nie zmieniła się znacznie w ostatnich latach. Na ich kształcenie przeznaczane są środki, które otrzymujemy z budżetu państwa. Zmniejszają się jednakże przychody czerpane przez uczelnie ze studiów niestacjonarnych, ze względu na zmniejszającą się liczbę studentów pobierających naukę w tym trybie. Zachowanie wysokiej jakości kształcenia wymaga zwiększenia dofinansowania szkolnictwa wyższego, w tym polskich uniwersytetów.

Uczelnie członkowskie KRUP:

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
• Uniwersytet Warszawski
• Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Uniwersytet Wrocławski
• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
• Uniwersytet Gdański
• Uniwersytet Łódzki
• Uniwersytet Śląski w Katowicach
• Katolicki Uniwersytet Lubelski
• Uniwersytet Marii Skłodowskiej-Curie w Lublinie
• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego
• Uniwersytet Opolski
• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Uniwersytet Rzeszowski
• Uniwersytet w Białymstoku
• Uniwersytet Szczeciński
• Uniwersytet Kardynała Wyszyńskiego w Warszawie
• Uniwersytet Papieski w Krakowie
• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
• Uniwersytet Zielonogórski

Tymczasem ministerstwo nauki zapowiada, że chce szkolnictwo wyższe zreformować. - Obecnie w Sejmie uchwalana jest „mała” nowelizacja ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym - mówi prof. Marcin Pałys, rektor Uniwersytetu Warszawskiego i wiceprzewodniczący KRUP. - Zmiany dotyczą głównie odbiurokratyzowania uczelni. Uproszczone mają zostać zasady prowadzenia dokumentacji związanej m.in. z kształceniem czy tworzeniem nowych kierunków studiów. Także okresowe oceny pracowników mają być dokonywane co 4, a nie jak obecnie co 2 lata. Nowelizacja również usuwa wiele drobnych, lecz uciążliwych usterek obecnej ustawy. KRUP popiera te zmiany, podkreślając, że jest to dopiero wstęp do napisania nowej ustawy. Poważniejsze systemowe zmiany wymagają oczywiście namysłu.

Jak podkreśla prof. Pałys, uczelnia jest skomplikowanym organizmem, a nie przedsiębiorstwem odgórnie zarządzanym. - Rektor ma ułatwiać pracownikom prowadzenie badań naukowych, a nie narzucać tematy badawcze czy wskaźniki do osiągnięcia. Nie pracujemy też w celu osiągnięcia konkretnego wyniku finansowego. Ważna jest innowacyjność, podkreślana przez rząd. W potocznym rozumieniu wiążemy ją z biznesem i tutaj pole do popisu mają uczelnie profilowane, np. politechniki czy uczelnie ekonomiczne. Innowacyjność jest jednak potrzebna również w innych dziedzinach. Mam tu na myśli m.in. innowacyjność administracji publicznej, samorządów terytorialnych, miast, a w tych dziedzinach uniwersytety się sprawdzają. Podsumowując, te wszystkie zagadnienia wymagają dyskusji, a dopiero później zapisów w ustawie.

Wybrano nowe władze

Podczas konferencji wybrano nowe władze KRUP na kadencję 2016-2020. Przewodniczącym KRUP został prof. Wojciech Nowak z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Funkcję wiceprzewodniczących obejmą: prof. Stanisław Michałowski z Uniwersytetu Marii Skłodowskiej-Curie oraz prof. Edward Włodarczyk z Uniwersytetu Szczecińskiego. Tymczasowo sekretarzem KRUP pozostaje prof. Marek Kręglewski z Uniwersytetu Adama Mickiewicza, dyrektor Międzyuniwersyteckiego Centrum Informatyzacji.