- Otrzymał go na ostatnią drogę. Prawdopodobnie w grobie był też łuk. To był „wyspecjalizowany” wojownik - mówi Krzysztof Socha.
Wieś Górzyca, 12 km od Kostrzyna - to tam archeolodzy znaleźli najstarszy miecz na ziemiach polskich. - Odkryliśmy cmentarzysko ludności kultury mogiłowej. W jednym grobie był miecz. To najstarszy miecz w Polsce - mówi „GL” Krzysztof Socha, archeolog z Muzeum Twierdzy Kostrzyn, który dokonał odkrycia.
Prace badawcze w Górzycy rozpoczęły się w 2008 r. Rok później został znaleziony miecz. Ale dopiero teraz znalazły się pieniądze, które umożliwiły dokonanie ekspertyzy odkrytych w mogiłach przedmiotów.
W 35 mogiłach było 115 przedmiotów lub ich fragmentów
Dominują wśród nich wyroby z brązu, m.in. broń, narzędzia oraz ozdoby ciała i stroju, w tym szpile (jedna do trzech w grobie), naszyjniki, pierścionki, naramienniki i inne ozdoby obręczowe, ozdoby głowy i włosów, małe ozdoby spiralne z drutu oraz uzbrojenie i narzędzia wykonane z brązu (sztylety, siekierki). Pozyskano także naczynia ceramiczne i grociki krzemienne. Rzadkim znaleziskiem jest paciorek szklany, odkryty w grobie ciałopalnym.
Najcenniejszy jednak jest 52-centymetrowy miecz, który zachował się w dobrym stanie.
- Został odkryty w grobie wojownika. Oprócz miecza znaleziono w nim siekierkę, ozdoby, naczynie i grociki krzemienne. Prawdopodobnie do grobu został złożony też łuk, więc był pochowany wojownik był „wyspecjalizowany” - mówi Krzysztof Socha. O tym, że w grobowcu znajdował się jeszcze łuk, mogą świadczyć groty strzał, które również tam odkryto.
Nowoodkryte, birytualne cmentarzysko (praktykowano na nim zarówno ciałopalenie, jak i grzebanie ciał) ludności kultury mogiłowej z Górzycy jest największą rozpoznaną archeologicznie nekropolią społeczności tej kultury w Polsce. Odnotowano tu różne formy konstrukcji grobowych. Z obstawą kamienną, z kamiennym brukiem , tzw. domy zmarłych, czy struktury kamienno-drewniane. Ich różnorodność może świadczyć o różnym statusie społecznym pogrzebanych tu zmarłych. - To znalezisko nie zmienia w jakiś sposób historii, ale pokazuje, że ludność w drugim okresie epoki brązu miała wyspecjalizowanych wojowników - podkreśla archeolog Socha.
Teraz analizom poddane zostaną m.in. zabytki ceramiczne, zabytki krzemienne oraz wyroby z brązu.
Wykonanie serii dat radiowęglowych pozwoli ustalić precyzyjniejszą chronologię „górzyckiego” cmentarzyska. Pod koniec roku ukaże się publikacja zawierająca wyniki badań. Będzie je można pobrać z internetu.
Oddział Lubuski Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich otrzymał od Ministra Kultury Dziedzictwa Narodowego dofinansowanie na badania. Dzięki temu udało się zrealizować projekt. Zadanie przeprowadzono we współpracy z Urzędem Gminy w Górzycy oraz Muzeum Twierdzy Kostrzyn.