Zrewitalizowana XIX-wieczna huta szkła ma przyciągać turystów. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, będzie gotowa już za dwa lata.
Za sprawą gminy Ujsoły Beskidy zyskają wyjątkową atrakcję. Będzie nią zrewitalizowana huta szkła w Złatnej, jaka powstała na początku XIX w. (1815-19) i działała do 1875 r. Na ponad hektarowym terenie zostaną odbudowane budynki dawnej huty, w których będą multimedialne urządzenia i specjalistyczny piec, w którym turyści wytworzą... szkło.
- Przedsięwzięcie jest na zaawansowanym etapie - mówi wójt gminy Ujsoły Tadeusz Piętka. - Mamy już przygotowaną koncepcję, czyli program funkcjonalno-użytkowy, na podstawie którego będziemy chcieli sięgnąć po środki unijne na zrewitalizowanie terenu.
Huta szkła w Złatnej działała w XIX w. Jej założycielem był hrabia Adam Wielopolski. W krótkim czasie wybudowano tu dwa piece hutnicze, budynek główny, tartak, dom parterowy i drogi. W hucie produkowano naczynia szklane i szkło okienne, które trafiały na rynek w Galicji, na Śląsku i na Węgrzech. Huta korzystała z lokalnych zasobów naturalnych - w piecach hutniczych palono drewnem przywiezionym spod Lipowskiej, a piasek kwarcowy odzyskiwano z bloków skalnych z pobliskiego kamieniołomu.
Dziś na tym terenie znajdują się jedynie relikty, jak fragment starego pieca hutniczego, fragmenty fundamentów budynku huty czy piwnic, jakie znajdowały się w położonym obok budynku właścicieli huty.
Samorząd ujsolski, korzystając m.in. z mikroprojektów unijnych, stara się opiekować tym miejscem - relikty zostały zadaszone, a na terenie dawnej huty znalazły się tablice informujące o historii tego miejsca.
- Mamy plan, by odtworzyć to w sposób, który będzie atrakcyjny. Nie chcemy, by było to drętwe muzeum, w którym znajdą się tylko tablice i eksponaty, ale miejsce, gdzie na części terenu będzie żywa lekcja historii, obszar edukacyjno-historyczny - zaznacza wójt.
Dzięki takiemu miejscu odwiedzający dawną hutę będą mogli zapoznać się z całym cyklem produkcji, jaki się tu odbywał. Ale najważniejszą częścią będzie budynek, jaki zostanie wzniesiony na istniejących fundamentach starej huty. W nim turyści będą mogli sami wytworzyć sobie szkło.
- Od roku współpracujemy z Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie, która zaprojektowała nam autorski piec hutniczy. Będzie w nim można wytworzyć szkło ze stłuczki szklanej. Naszą ambicją jest stworzenie produktu, który nie jest sztuczny - mówi wójt Piętka.