Wcześniejsze emerytury od jesieni. Co trzeba wiedzieć
Kiedy trzeba złożyć wniosek o wcześniejszą emeryturę, jakie mieć dokumenty, jak będzie wyliczane świadczenie?
Wszystkie oddziały ZUS-u w Polsce tuż po wakacjach przeżyją prawdziwe oblężenie, bo zaczną obowiązywać przepisy ustawy obniżającej powszechny wiek emerytalny. Szacuje się, że napływ dodatkowych wniosków w IV kwartale tego roku wyniesie w całym kraju około 331,3 tys., w tym w województwie śląskim ponad 50 tys. Będzie wyższy o 24 proc. od średniej z kwartałów w 2016 r. Największy procentowy wzrost liczby złożonych wniosków w naszym regionie przewidywany jest w Oddziale ZUS-u w Częstochowie (28 proc.), a najmniejsze w Oddziale ZUS-u w Zabrzu (16 proc.) i w Chorzowie (17 proc.).
Kogo dotyczą przepisy ustawy obniżającej wiek emerytalny
Ustawa z 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu U-bezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dziennik Ustaw z 5 stycznia 2017 r. poz.38) wchodzi w życie 1 października 2017 r. Oto podstawowe jej zasady.
1. Przywraca ona powszechny wiek emerytalny, obowiązujący przed 1 stycznia 2013 r., czyli wiek 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn.
2. Uzyskanie nowej emerytury w wieku obniżonym do 60/65 lat nie jest uzależnione od posiadania określonego stażu ubezpieczeniowego.
3. Obniżenie powszechnego wieku emerytalnego dotyczy nabycia prawa do:
a. emerytury z FUS przyznawanej na wniosek (art. 24 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS),
b. emerytury z FUS przyznawanej z urzędu (art. 24a ustawy emerytalnej),
c. okresowej emerytury kapitałowej przyznawanej na wniosek (art. 12 ustawy z 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych),
d. okresowej emerytury kapitałowej przyznawanej z urzędu (art. 13 ustawy z 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych).
Kto może przejść na tę emeryturę
1. Osoby, które przed 1.10.2017 r. nie ukończyły ani obniżonego wieku emerytalnego (do 60/65 lat), ani podwyższonego wieku emerytalnego, a wiek obniżony do 60/65 lat ukończą po 30.09.2017 r.
2. Osoby, które przed 1.10.2017 r. ukończyły wiek emerytalny obniżony do 60/65 lat, ale przed tym dniem nie ukończyły podwyższonego wieku emerytalnego.
3. Osoby, które przed 1.10.2017 r. ukończyły zarówno wiek emerytalny obniżony do 60/65 lat, jak i podwyższony wiek emerytalny - o ile nie mają jeszcze przyznanej emerytury z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego. Osoby te mogą nabyć prawo do emerytury nie wcześniej niż z dniem wejścia w życie ustawy obniżającej wiek emerytalny - pod warunkiem zgłoszenia wniosku o to świadczenie.
Jak wyliczą Ci świadczenie
Emerytura dla tych wszystkich osób ustalona będzie według nowych, zreformowanych zasad, a podstawą jej obliczenia jest m.in. kwota zwaloryzowanych składek emerytalnych i kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego - wyjaśnia Aldona Węgrzyno-wicz, regionalny rzecznik ZUS-u województwa śląskiego. - Wnioski o emeryturę będzie można składać na 30 dni przed wejściem w życie tych przepisów, czyli od 1 września 2017. ZUS przygotowuje się do tej operacji logistycznej już od dłuższego czasu. Na przełomie czerwca i lipca we wszystkich placówkach ZUS-u w naszym kraju pojawi się 595 doradców emerytalnych, którzy zostali specjalnie przeszkoleni do realizacji tych zadań (patrz ramka obok).
Gdzie możesz szukać dokumentów płacowych
Brak wymaganych dokumentów płacowych przyszłego emeryta, może skutkować wyliczeniem znacznie niższej kwoty comiesięcznego świadczenia. Niestety, wiele osób ma problemy ze zgromadzeniem kompletnej dokumentacji, umożliwiającej ustalenie kapitału początkowego. Może to zmniejszyć emeryturę nawet o kilkaset złotych.
Jeżeli pracownik nie może udowodnić wysokości osiąganych zarobków z powodu likwidacji zakładu pracy - a na Śląsku było wiele takich przypadków - lub zniszczenia dokumentacji płacowej, wówczas osiągane wynagrodzenie może być ustalone na podstawie dokumentacji zastępczej, jeśli taką ktoś posiada. O tym, gdzie i jak szukać tej dokumentacji - w kolejnej publikacji.
Kapitał początkowy
Emerytura według nowych zasad
W związku ze zmianą ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, której przepisy od 1 października 2017 r. spowodują obniżenie wieku emerytalnego do 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, ZUS spodziewa się wzmożonego wpływu wniosków o emeryturę od osób, które już ukończyły ten wiek lub do końca 2017 r. osiągną powszechny wiek emerytalny.
Ważne! Emerytura dla tych osób ustalona będzie według nowych, zreformowanych zasad: podstawą jej obliczenia jest m.in. kwota zwaloryzowanych składek emerytalnych i kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego.
Szukaj formularza ZUS Kp-3
W grupie uprawnionych do emerytury znajdą się zatem osoby, które nigdy nie miały ustalonego kapitału początkowego, dlatego powinny one złożyć wniosek o ustalenie kapitału początkowego - wraz z dokumentacją potwierdzającą przebieg ubezpieczenia, przypadającego do 31 grudnia 1998 r., a także dokumentacją potwierdzającą wysokość osiągniętych wynagrodzeń do 31 grudnia 1998 r.
Ponadto w grupie tych ubezpieczonych będą także osoby, które - co prawda miały już ustalony kapitał początkowy - jednak w związku ze zmianami przepisów w sposobie jego obliczenia (w latach 2011 i 2013) przeliczenie kapitału początkowego może spowodować korzystniejsze obliczenie jego wysokości.
Przypominamy, że kapitał początkowy podlega przeliczeniu (czyli ponownemu ustaleniu) w razie nadesłania do ZUS-u dokumentów, które nie były wcześniej dostarczone, np. może to być nowy dowód umożliwiający zwiększenie stażu pracy, tj. okresów składkowych lub nieskładkowych, albo nowe dowody w sprawie wynagrodzenia (dochodu).
Uwaga! W jednostkach organizacyjnych ZUS-u lub na stronie internetowej ZUS-u dostępny jest formularz wniosku o ponowne ustalenie kapitału początkowego: ZUS Kp- 3.
Możesz dzwonić i pytać
ZUS zachęca wszystkich zainteresowanych sprawą do kontaktowania się z ekspertami ZUS-u. Na przykład telefoniczne dyżury eksperckie pracowników Oddziału ZUS-u w Chorzowie w sprawie kapitału początkowego odbywają się w kolejne wtorki czerwca. Można jeszcze zadzwonić:
27 czerwca 2017 r. w godz. 10- 14 pod nr telefonu + 48 502 006 453.
Wnioski o emeryturę można będzie składać od 1 września 2017 roku
Doradcy emerytalni w województwie śląskim pomogą zainteresowanym
Gdzie znajdziesz swojego doradcę
Od 1 lipca 2017 w województwie śląskim osobom zainteresowanym otrzymaniem wcześniejszej emerytury będzie doradzało - z ramienia ZUS-u - 53 doradców emerytalnych:
w Oddziale ZUS-u w Bielsku-Białej
(ul. Krasińskiego 34) - 8 doradców,
w Oddziale ZUS-u w Chorzowie
(ul. Dąbrowskiego 45) - 9 doradców,
w Oddziale ZUS-u w Częstochowie
(ul. Dąbrowskiego 43/45) - 9 doradców,
w Oddziale ZUS-u w Rybniku
(ul. Reymonta 2) - 11 doradców,
w Oddziale ZUS-u w Sosnowcu
(ul. Partyzantów 1) - 9 doradców.
W Oddziale ZUS-u w Zabrzu już od 4 do 31 maja 2017 pilotażowo pomagało klientom 7 doradców emerytalnych. Był to jeden z dwóch polskich oddziałów Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - prócz II oddziału ZUS-u w Warszawie - jaki testował rozwiązanie, które od 1 lipca wejdzie w życie w oddziałach ZUS-u w całej Polsce. Wówczas w obu oddziałach z wizyty u doradcy skorzystało łącznie 6.237 osób.
Na co mogą liczyć klienci ZUS-u
Do zadań doradców emerytalnych będzie należała pomoc i swego rodzaju opieka nad każdym klientem, który będzie chciał przejść na e-meryturę w związku z obniżeniem wieku emerytalnego. Przedstawią też informacje dotyczące dokumentów niezbędnych do uzyskania emerytury, powiedzą o zasadach wyliczania jej wysokości i - co niezwykle istotne - w oparciu o dane z konta emerytalnego w ZUS-ie, mogą prognozować wysokość świadczenia w zależności od momentu zakończenia aktywności zawodowej.
Ponadto na przełomie czerwca i lipca na stronie internetowej ZUS-u: www.zus.pl zostanie udostępniony kalkulator emerytalny, dzięki któremu każdy będzie mógł wyliczyć kwotę swojej emerytury.
UWAGA!
W lipcu i w sierpniu klienci ZUS-u otrzymają listy z informacją o stanie konta emerytalnego. Prócz stanu tego konta oraz hipotetycznej emerytury będzie też informacja o kapitale początkowym.