Fot. archiwum
Ustanawianie prawa stosowanego w całej Unii Europejskiej czy uchwalanie unijnego budżetu to najważniejsze zadania, jakimi zajmuje się Parlament Europejski. Z drugiej jednak strony europosłowie debatują m.in. nad... krzywizną banana. Wachlarz zadań Europarlamentu jest bardzo szeroki. Poczynając od tych bardzo istotnych aż po takie, które przyjmujemy z politowaniem.
Wybory do Parlamentu Europejskiego odbędą się już w najbliższą niedzielę. Chociaż decyzje podejmowane w Europarlamencie zapadają setki kilometrów od naszego państwa, dotyczą one Polski i naszego codziennego życia bardziej niż mogłoby się nam wydawać. Wbrew pozorom Parlament Europejski to nie tylko „jakieś tam” rozmowy między europejskimi politykami, ale także decyzje, które wpływają na nasze życie. Dlatego warto wziąć udział w wyborach i 26 maja wybrać swoich przedstawicieli w Brukseli. Nawet mimo tego, że czasami zajmują się sprawami, które budzą uśmiech politowania.
Unijny budżet, czyli czego nie byłoby bez Europarlamentu?
Jednym z najważniejszych zadań Parlamentu Europejskiego jest uchwalanie unijnego budżetu. Co to oznacza w praktyce? To Europarlament decyduje o tym, jak wielki będzie budżet całej wspólnoty na kolejne lata, a co za tym idzie, ile pieniędzy będzie można rozdzielić między poszczególne państwa, w tym Polskę. W praktyce – im większy budżet zostanie uchwalony, tym więcej pieniędzy trafi do Polski i Wielkopolski.
O tym, jak istotne są unijne pieniądze, można bardzo łatwo się przekonać patrząc na inwestycje w Wielkopolsce, które nie powstałyby bez dofinansowania z UE. Dość napisać np. o budowie stadionu miejskiego czy Poznańskiego Parku Naukowo-Technologicznego. A do tego trzeba dodać m.in. budowę trasy tramwajowej na Franowo, dworca autobusowego na osiedlu Sobieskiego czy przedłużenie Pestki do dworca zachodniego. Zresztą, to właśnie w kwestii komunikacji widać największe zmiany. Bez unijnych pieniędzy Poznań nie zakupiłby nowoczesnych autobusów i tramwajów i nie wprowadziłby systemu PEKA.
Do tego dochodzi także modernizacja lotniska Ławica czy budowa Wartostrady. A w dziedzinie kultury np. przebudowa Sali Wielkiej w CK Zamek, Słoniarni w Nowym Zoo lub sali muzycznej w Akademii Muzycznej. Nie wolno zapominać też o budowie szpitala dziecięcego w Poznaniu oraz inwestycjach drogowych w całym regionie jak np. budowa trasy ekspresowej S5. Oprócz tego dzięki unijnym pieniądzom możliwa jest modernizacja linii kolejowej z Poznania do Piły.
Studia za granicą, koniec roamingu i... krzywe banany
Jednak Parlament Europejski to nie tylko decyzje dotyczące finansów. Żeby zrozumieć jego wpływ na nasze codzienne życie, wystarczy podać kilka praktycznych przykładów decyzji podejmowanych przez europosłów. Jedną z nich jest nakaz sprzedaży towarów pod tą samą nazwą, w takim samym składzie we wszystkich państwach europejskich. To oznacza, że wszelkie wyroby chemiczne czy spożywcze, które znajdziemy w sklepach w Polsce nie mogą różnic się składem od wyrobów tej samej firmy w Niemczech czy Francji.
Wszyscy studenci powinni być za to zainteresowani programem Erasmus+, który umożliwia podjęcie studiów lub odbycie praktyk za granicą. W marcu tego roku Parlament Europejski zatwierdził kolejny program Erasmus+ na lata 2021-2027 znacząco zwiększając na niego budżet. W tym samym miesiącu europosłowie podjęli także decyzję o uchwaleniu dyrektywy o zniesieniu zmiany czasu z letniego na zimowy od 2021 roku. Chociaż to jeszcze nie oznacza, że za dwa lata faktycznie nie będziemy już zmieniać czasu, jest to istotny krok w tym kierunku.
Inną istotną decyzją było zniesienie roamingu, dzięki czemu wszyscy obywatele UE telefonując lub przesyłając dane w państwach członkowskich płacą dokładnie tyle samo, ile w swoim kraju.
Oczywiście nie wszystkie decyzje podejmowane przez Parlament Europejski są istotne i interesujące dla większości osób. Trudno zresztą się temu dziwić. Raczej niewielu z nas zainteresuje się zniesieniem 5-letniego zakazu produkcji odpowiedników leków, którym wygasła ochrona patentowa na eksport poza Unię Europejską czy udziałem odnawialnych źródeł energii w całkowitym zużyciu energii. Chociaż dla zwykłego mieszkańca taka tematyka jest nieistotna, ma ona duże znaczenie dla osób z poszczególnych branż.
Dużym echem odbiło się za to przyjęcie dyrektywy ws. praw autorskich na jednolitym rynku cyfrowym, czyli tzw. ACTA 2, która, ogólnie pisząc, zakłada wzmocnienie pozycji autorów i ich praw w internecie.
Głośno potrafi być także o mniej istotnych sprawach, którymi zajmują się przedstawiciele w komisjach europejskich. Jednocześnie budzą one jednak niejednokrotnie uśmiech politowania. Dość napisać np. ustalaniu standardów zakrzywienia banana.
„Jednolite standardy jakości są niezbędne, by konsumenci mieli pewność, że to, co kupują, okaże się zgodne z ich oczekiwaniami. Poszczególne kraje Unii Europejskiej miały w przeszłości własne normy (niektóre bardziej surowe niż obecne europejskie). Komisja Europejska została poproszona przez Radę Unii Europejskiej o przygotowanie projektu ustanawiającego wspólne normy jakości dla wszystkich krajów UE. Normy te odnoszą się w większości do niedojrzałych, zielonych bananów (a nie tych, przeznaczonych dla przemysłu przetwórczego). Wprowadzone standardy mają na celu poprawienie jakości bananów produkowanych w krajach UE.” – tłumaczyli przedstawiciele Parlamentu Europejskiego.
Z jednej strony tworzenie prawa, z drugiej kontrola
Pisząc o kompetencjach Parlamentu Europejskiego musimy także pamiętać o funkcji ustawodawczej. To właśnie Europarlament (razem z Radą Unii Europejskiej) uchwala przepisy prawa europejskiego, podejmuje decyzje w sprawie umów międzynarodowych czy rozszerzenia UE. Chociaż na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że prawo uchwalane przez Parlament Europejski nas nie obowiązuje, w praktyce jest zupełnie inaczej.
Ponadto Parlament Europejski pełni również funkcje nadzorcze. W praktyce oznacza to, że sprawuje nad pozostałymi instytucjami europejskimi, udziela absolutorium z wykonania budżetu (zatwierdza prawidłowe wykonanie budżetu), rozpatruje petycje od obywateli oraz powołuje komisje śledcze czy omawia kwestie dotyczące polityki pieniężnej z Europejskim Bankiem Centralnym oraz monitoruje wybory.
Dlaczego zatem warto wziąć udział w wyborach do Parlamentu Europejskiego? Właśnie po to, żeby mieć choćby minimalny wpływ na to, co dzieje się dookoła nas. Tym bardziej, że do Parlamentu Europejskiego może zwrócić się każdy z nas. Każdy z obywateli UE ma bowiem prawo do złożenia petycji do Parlamentu Europejskiego, aby ten zajął stanowisko w konkretnej sprawie. Chociaż na pierwszy rzut oka Europarlament może wydawać nam się instytucją bardzo odległą, z którą nie mamy w ogóle do czynienia, w praktyce jest zupełnie inaczej.