Wymiana praw jazdy już się rozpoczęła. Czeka wszystkich, nawet tych, którzy mają uprawnienia bezterminowe!
Nowe prawa jazdy są zamawiane przez wydziały komunikacji od poniedziałku. Urzędy wydają jeszcze je wydrukowane według starego wzoru, ale ci kierowcy, którzy teraz zgłaszają uzasadnioną potrzebę wymiany prawa jazdy, będą je odbierali w nowej wersji. Uwaga, wymiana czeka od roku 2028 wszystkich kierowców – nawet tych, którzy mają teraz uprawnienia bezterminowe.
Nowy dokument od starego różni się jednym lub dwoma punktami. Po pierwsze, znika z niego adnotacja o adresie kierowcy. Po drugie, jeśli prawo jazdy dotąd nie miało ograniczenia czasowego, do kiedy obowiązuje, to teraz będzie miało taki wpis w rubryce „11. Ważne do”. Część praw jazdy, tych wydawanych w ostatnim czasie, od 2013 roku już takie ograniczenie ma wydrukowane. Z nich w nowej postaci „zniknie” tylko punkt ósmy – adres kierowcy.
Ta modyfikacja związana jest z sensem umieszczenia informacji o adresie i koniecznością wymiany całego dokumentu w momencie, gdy jego właściciel się przeprowadza. Prawo jazdy potwierdza bowiem umiejętność jazdy pojazdem i opanowania zasad ruchu drogowego. Nie jest natomiast dokumentem, który ma świadczyć o miejscu zamieszkania. Ponadto umieszczenie informacji o adresie powoduje utratę wiarygodności, a tym samym ważności dokumentu, w przypadku zmiany miejsca zamieszkania lub nazwy ulicy, jeśli ta ostatnia była wynikiem działania samorządu.
Kierowca w takim przypadku musiał występować do urzędu z prośbą o wystawienie dokumentu z nowym adresem i oczywiście ponosił koszty sporządzenia nowego prawa jazdy. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że kierowca nie może płacić za to, że np. władze miasta zmieniły nazwę ulicy, więc powoduje to konieczność wymiany dokumentów przez jej mieszkańców.
Czytaj też: Prawo jazdy do wymiany przez nowy wzór. Od kiedy? Prawo jazdy będzie ważne przez 15 lat
Ministerstwo Infrastruktury zapewniło zatem, gdy przedstawiało w ubiegłym roku projekt nowelizacji rozporządzenia, że usunięcie adresu zamieszkania z dokumentu prawa jazdy będzie oznaczało oszczędność dla kierowców. Nie będą musieli bowiem płacić stu złotych, gdy nie będzie potrzeby wymiany dokumentu przy np. przeprowadzce.
- Wnioski, które zostały rozpatrzone i wysłane do produkcji przed dniem 4 marca 2019 r. zrealizowano zgodnie z obowiązującymi przepisami i wzorem, to jest zostały wyprodukowane według wzoru z adresem zamieszkania; nie zmienia to faktu, że przy zmianie adresu nie trzeba będzie wymieniać tych praw jazdy
– mówi Bartosz Pelczarski, dyrektor Wydziału Spraw Obywatelskich i Uprawnień Komunikacyjnych UMP.
Zobacz: Test na prawo jazdy 2018. Zdałbyś dziś egzamin?
Druga zmiana jednak dotknie wszystkich kierowców i spowoduje konieczność zmiany każdego „prawka” do roku 2033. Otóż od poniedziałku wszystkie te dokumenty mają być wydawane z okresem ważności 15 lat, i jak praktyka od ponad pięciu lat wskazuje, dotyczy to także dokumentów, których właściciele mieli uprawnienia wcześniej wystawione jako bezterminowe. Mówiąc krótko: zgubiłeś swoje prawo jazdy, wystawione np. w 2012 roku, to teraz występując o nowy dokument, odbierzesz go już z datą ważności uprawnień.
- Prawa jazdy zgodnie z art. 13 ustawy o kierujących pojazdami, od 2013 r. wydawane są na 15 lat (przy kat. „B"), chyba że ktoś posiada ograniczenia np. zdrowotne, to prawo jazdy wydawane jest na czas wskazany przez lekarza
– informuje dyr. Bartosz Pelczarski.
Tym samym dokumenty dotychczas wydane zachowują swoją ważność do dnia w nich określonego, a po jego upływie, muszą być zastąpione nowymi. Jeśli zaś kierowca posługuje się dokumentem wydanym bezterminowo, to też nie musi teraz go wymieniać na nowy. Będzie musiał jednak to uczynić – wymiana będzie obowiązkowa w latach 2028 – 2033.
Czy wówczas zmienią się opłaty i jakie będą warunki wystawienia prawa jazdy, nie można teraz przesądzać. Obecnie za wymianę prawa jazdy trzeba zapłacić 100,50 zł, a wystawienie nowego dokumentu (w miejsce wcześniej posiadanego) nie wymaga spełniania dodatkowych warunków, np. badań lekarskich. W przypadku zakończenia ważności pierwszych dokumentów wystawianych w 2013 roku można przypuszczać, że w 2028 roku wymiana będzie odbywała się na obecnych zasadach, jako czynność administracyjna. Czy jednak prawo do tego czasu nie będzie nowelizowane, nie zostaną przyjęte inne opłaty i na przykład konieczność odbycia badań lekarskich, nie wiadomo.
Poznański urząd wydaje miesięcznie średnio ponad tysiąc sztuk praw jazdy (czyli zarówno dokumentów nowych, jak i wymienianych z różnych powodów i wtórników). Wymiana prawa jazdy odbywa się na wniosek kierowcy, kiedy zaistnieje do tego podstawa, czyli jeśli nie zmieniły się dane w prawie jazdy lub nie jest ono zniszczone, czy zgubione (i zastrzeżone), to nie ma podstawy do realizacji wniosku.
- Sama chęć posiadania dokumentu bez adresu nie jest powodem do jego wymiany
– dodaje dyr. Bartosz Pelczarski.
Do wymiany prawa jazdy konieczne jest skompletowanie i dostarczenie do urzędu wniosku, zdjęcia portretowego, kserokopii prawa jazdy, wniesienie opłaty 100,50 zł i przedstawienie do wglądu dokumentu tożsamości i – jeśli jest, nie został zagubiony lub zniszczony - oryginału prawa jazdy.