Zabytki Szlaku Architektury Drewnianej według szkiców Marka Michalskiego [INTERAKTYWNE ZWIEDZANIE]

Marek Michalski

Drewniane kościółki znajdujące się na Szlaku Architektury Drewnianej to niezwykle wdzięczny temat dla artysty. Piękne soboty, dachy okryte gontem, słupowe wieże zwieńczone hełmami, a wewnątrz niesamowite ołtarze i obrazy. Drewniane świątynie znajdujące się na Szlaku Architektury Drewnianej zachwycają swoim pięknem. Zapraszamy Państwa do przyjrzenia się szkicom rysownika oraz wielokrotnego laureata nagród - Marka Michalskiego, grafika "Dziennika Zachodniego"

Kliknij na strzałkę po prawej i rozpocznij zwiedzanie

Kościół pw. Św. Andrzeja w Osieku

Jest jednym z najstarszych zabytków drewnianej architektury sakralnej w Polsce. Wzniesiony w miejscu pierwotnego kościoła w 1558 r. W latach 1598-1617 kościół był zborem kalwińskim. Zbudowany z modrzewia, konstrukcji zrębowej z wieżą konstrukcji słupowej. W 1802 roku odbudowano zniszczoną w pożarze wieżę. W 1851 r. przeprowadzono remont, w trakcie którego wzmocniono ściany świątyni.

Obecnie kościół jest nieczynny. Remont i konserwacja trwa (aż trudno w to uwierzyć) od 1970 r. i dotyczy głównie elementów wyposażenia wnętrza m.in. figur z łuku tęczy, znajdujących się obecnie w pracowni konserwatorskiej w Krakowie. Kolejne zmiany administracyjne na przestrzeni lat spowolniły prace konserwatorskie. Prowadzono remont, w trakcie którego wzmocniono ściany, nie zmieniając oryginalnej bryły architektonicznej świątyni.

Kościół św. Mikołaja w Borowej Wsi

Okazały, drewniany kościół parafialny pw. św. Mikołaja przy drodze z Mikołowa do Gliwic powstał w Przyszowicach w 1640 roku. W niektórych materiałach źródłowych budowa świątyni datowana jest na rok 1720. Najprawdopodobniej jest to jednak data rozbudowy kościoła pierwotnego. Do Borowej Wsi przeniesiony w 1938 roku. Prace związane z przeniesieniem kościoła ukończono po wojnie, w 1947 roku.

Świątynia jest orientowana na osi wschód-zachód, konstrukcji zrębowej, o ścianach szalowanych deskami. Od zachodu dominuje potężna wieża konstrukcji słupowej, wzniesiona na planie kwadratu, z barokowym hełmem, krytym gontem. Dach dwukalenicowy, kryty gontem, nad nawą wieżyczka sygnaturki, zwieńczona gontowym hełmem cebulastym.

Kościół św. Marcina w Ćwiklicach

Pierwsze wzmianki o świątyni w tym miejscu pochodzą z 1326 r. Obecny kościół wzniesiony został na zrębach pierwotnej budowli prawdopodobnie w końcu XVI, lub w początkach XVII w. Przebudowany w XVIII w. Podczas prac remontowych na przełomie XIX i XX w. oryginalny kształt świątyni został zdeformowany.

Jest to orientowana budowla drewniana o konstrukcji zrębowej z wieżą konstrukcji słupowej, wzniesioną na planie kwadratu. Prezbiterium zamknięte ścianą prostą. Przy nim od strony północnej mieści się kruchta (dawna zakrystia), a od południowej zakrystia, o konstrukcji szkieletowej.

Kościół Ścięcia św. Jana Chrzciciela w Grzawie

Świątynia wzniesiona prawdopodobnie w początkach XVI w. Od 1580 do 1628 roku w posiadaniu protestantów. W 1651 r. z powrotem staje się świątynią katolicką. Kościół przebudowany został najprawdopodobniej około roku 1690. Orientowany, konstrukcji zrębowej, o podwalinie położonej na dębowych kłodach.

Z zachodniej strony wieża, wzniesiona na planie kwadratu, konstrukcji słupowej, o pochyłych ścianach, podbitych gontem, przechodzących na zadaszenia sobót, zwieńczona hełmem namiotowym pokrytym blachą, z ośmioboczną barokową latarnią. Na wschodniej stronie krótkie prezbiterium, zamknięte ścianą prostą z przylegającą od północy zakrystią.

Kościół z Ryczowa koło Wadowic (obecnie w Skansenie Ziemi Chrzanowskiej w Wygiełzowie koło Babic).

Kościół wzniesiony został w XVII wieku. Wyróżnia się półkolistą ścianą zamykającą prezbiterium, krytymi gontem dachami oraz masywną, czworoboczną wieżą zwieńczoną hełmem baniastym. Nad nawą, tuż przy łączeniu się jej dachu z węższym dachem przykrywającym prezbiterium, umieszczono wieżyczkę na sygnaturkę z pomniejszonym powtórzeniem hełmu wieży.

W proporcjach dachów dostrzec można wpływy architektury podhalańskiej. Wyposażenie wnętrza – osiemnastowieczne, stropy i ściany polichromowane w latach trzydziestych XX wieku. W przeniesionym do skansenu kościele odbywają się cykliczne koncerty organowe oraz nabożeństwa specjalne, zamawiane w pobliskiej parafii.

Kościół parafialny p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Wolbromiu

Kościół parafialny p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Panny Marii powstał w pierwszej połowie XVI wieku. Drewniany o zrębowej konstrukcji ścian, jednonawowy, z przylegającą od zachodu wieżą o konstrukcji słupowej, wzniesioną w 1787 r. na planie kwadratu.

Wieża nakryta jest wysmukłym hełmem namiotowym o czworobocznej podstawie, przechodzącej w okrągłą iglicę. Do nawy – od strony południowej – dobudowana została w 1840 r. murowana kaplica. W 1959 r., po pożarze spowodowanym podpaleniem, zniszczeniu uległa znaczna część świątyni.

Kościół parafialny pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Mętkowie

Modrzewiowy kościółek wzniesiono w 1771 r. w Niegowici. Do Mętkowa przeniesiony został w latach 1972-74. 1 maja 1974 r. świątynię poświęcił ówczesny metropolita krakowski, kardynał Karol Wojtyła, który jeszcze w Niegowici w latach 1948-49 był w tym kościółku wikariuszem. Kościół o konstrukcji zrębowej, orientowany. W 1982 r. erygowany do rangi kościoła parafialnego. Wewnątrz na uwagę zasługują trzy barokowe ołtarze. Obok kościoła została dobudowana została wolnostojąca, modrzewiowa dzwonnica.

Kościół św. Michała Archanioła w Katowicach

Świątynia pod wezwaniem św. Michała Archanioła w Katowicach, przeniesiony z Syryni do Katowic w 1938 roku. Świątynia została wybudowana w 1510 roku, gdzie przez 428 lat pełniła funkcję kościoła parafialnego. Do nawy od wschodu przylega prostokątne prezbiterium, od zachodu niewielka, prostokątna kruchta. Stromy, dwuspadowy dach świątyni kryty gontem. Nad dachem wznosi się wieżyczka z miejscem na sygnaturkę, kościół otoczono sobotami. Wewnątrz świątyni znajduje się korpus XVII-wiecznej, drewnianej ambony.

Kościół św. Marii Magdaleny w Bełku

Kościół pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela powstał na początku XVI wieku na miejscu kościoła z XIV w. Świątynia w latach 1580 - 1628 była w posiadaniu protestantów. Około 1690 roku odzyskana przez katolików i przebudowana. Kościół drewniany o konstrukcji zrębowej, wieża słupowa od strony zachodniej, podwaliny zbudowane z kłód dębowych. Prezbiterium świątyni zamknięte prostą ścianą.

Kościół św. Klemensa Papieża w Miedźnej

Kościół pod wezwaniem św. Klemensa Papieża wybudowany prawdopodobnie w XVII w. na miejscu świątyni, której pochodzenie datowane jest na 1326 rok. W XVIII w. kościół powiększono poprzez wydłużenie nawy. Świątynia jest orientowana o konstrukcji zrębowej z wieżą konstrukcji słupowej. Prezbiterium zamknięto prostą ścianą, z zakrystią od północy.

Kościół św. Barbary w Górze

Drewniana świątynia z drugiej połowy szesnastego wieku, o konstrukcji zrębowej częściowo na podmurowaniu ceglanym, zbudowana pierwotnie jako kaplica filialna. Od 1580 do 1628 r. w posiadaniu kalwinów. Dzisiejszą formę zawdzięcza remontowi i rozbudowie (dodanie nawy i przesunięcie wieży) przeprowadzonej w 1950 r. Kościół stanowi prostą, zwartą bryłę architektoniczną z wtopioną w korpus masywną wieżą.

Kościół Świętego Krzyża w Istebnej

Kościół pod wezwaniem Świętego Krzyża wybudowany w 1779 roku dla parafii w Przeszowicach koło Gliwic. Do Istebnej został przeniesiony w latach 1957-1958. Po przenosinach przez wiele lat kościół pełnił funkcję placówki muzealnej, w której mieściła się ekspozycja sztuki sakralnej z Górnego Śląska. W 1983 roku z powrotem stał się kościołem parafialnym. Świątynia orientowana z prezbiterium zwróconym w kierunku północnym, posiada konstrukcję zrębową.