Zakazana miłość Zygmunta Augusta, która wstrząsnęła Polską i Litwą

Gdy się poznali, on nosił koronę i był żonaty, ona zaś mimo młodego wieku zdążyła już pochować pierwszego męża. Miłość, która spadła na nich niczym jastrząb na swą ofiarę, miała wstrząsnąć Polską i Litwą.

Ostatni męski potomek dynastii Jagiellonów od dziecka był przeznaczony do wielkości. Bona nie widziała poza nim świata. Dzięki jej staraniom Zygmunt August już jako 9-latek został wyniesiony na urząd wielkiego księcia litewskiego. W rok później - koronowany na króla Polski. Stało się to jeszcze za życia jego ojca, co było czymś niespotykanym w polskich dziejach.

Królowa kontra magnaci

Starzejąca się królowa starała się kontrolować każdy ruch swego syna, choć nie zawsze odnosiła sukcesy - zawarte w 1543 roku małżeństwo młodego króla z Elżbietą - córką Ferdynanda I Habsburga, króla Czech, Węgier i Niemiec, przyszłego cesarza - z pewnością nie cieszyło się jej aprobatą. Bona widziała w rodzinie panny młodej przede wszystkim zagrożenie dla domu Jagiellonów i tępiła jej wpływ, jak tylko mogła. Habsburgowie odpłacą się jej pięknym za nadobne jesienią 1557 roku: we włoskim Bari agent na ich żołdzie otruje wdowę po Zygmuncie Starym.

Ale na razie to skrytobójstwo było pieśnią odległej przyszłości, a stara królowa znajdowała się u szczytu swoich wpływów.

Po całym Królestwie Polskim i Wielkim Księstwie Litewskim krążyli jej szpiedzy. Wystarczyło, że któryś z magnatów kichnął, a już o szczegółach jego przeziębienia wiedziano na Wawelu.

Poddani mieli do Bony żal za podjęcie akcji odzyskiwania dóbr ziemskich utraconych w poprzednich pokoleniach przez dom panujący. Potężni możnowładcy, utuczeni dochodami z bezprawnie zagarniętych posiadłości, znienawidzili swoją władczynię. Wśród pokrzywdzonych znalazły się też litewskie rodziny Radziwiłłów i Gasztołdów, które w obliczu zagrożenia zawarły sojusz przypieczętowany małżeństwem ostatniego męskiego potomka drugiego z rodów, Stanisława z Barbarą Radziwiłłówną.

Pieniądze dla wdowy