Zmiana: najpierw umowa, potem praca
Teraz prawo chroni nowo zatrudnione osoby. Zanim przystąpią do swoich obowiązków, muszą dostać umowę.
Dotychczas umowę o pracę potwierdzało się do końca pierwszego dnia pracy. W praktyce jednak wielu nieuczciwych pracodawców zwlekało z podpisaniem umowy. Były one gotowe do druku lub leżały już wydrukowane w szufladach. W razie niezapowiedzianej kontroli Państwowej Inspekcji Pracy, przedstawiano je jako te, które „mają zostać dziś podpisane”. Pracownicy pytani przez inspektorów potwierdzali zaś, że właśnie rozpoczęli pierwszy dzień pracy w przedsiębiorstwie.
Takich sytuacji były tysiące i miały one miejsce na terenie całej Polski. Zachowania tego typu Inspekcja Pracy określała jako „syndrom pierwszej dniówki”.
Dzięki zmianie w prawie pracy, która zaczęła obowiązywać od 1 września, pracownik umowę o pracę na piśmie musi otrzymać jeszcze przed pierwszym dniem pracy. Jeśli tak się nie stanie, pracodawca jest zobowiązany wydać zaświadczenie wyszczególniające warunki zatrudnienia.
Co ważne, takie zaświadczenie również musi zostać sporządzone na piśmie. Ma zostać wydane pracownikowi najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy oraz musi zawierać dane dotyczące rodzaju umowy, warunków zatrudnienia i informacje dotyczące stron umowy.
Za niepotwierdzenie odpowiednio wcześniej pracownikowi umowy o pracę pracodawca może zostać pociągnięty do odpowiedzialności. Inspekcja Pracy może na niego nałożyć grzywnę, która może wynieść nawet 30 tys. zł.
Zgodnie z nowymi zasadami pracownik ma obowiązek zapoznać się z zasadami i regulaminem pracy jeszcze przed rozpoczęciem pełnienia obowiązków służbowych. Jak wynika z danych przestawionych przez Inspekcję Pracy, jest kilka branż, w których pracownicy szczególnie często są zatrudnieni nielegalnie. W tym niechlubnym rankingu przodują takie branże jak: transport, gastronomia, hotelarstwo i logistyka.
Nie ma pewności, że nowe zasady całkowicie pozwolą wyeliminować karygodne zachowania nieuczciwych pracodawców. Jest jednak szansa, że nowelizacja prawa w tym zakresie zmniejszy liczbę nielegalnego procederu dotyczącego zatrudniania pracowników “na czarno”, bez ubezpieczenia zdrowotnego, społecznego i bez pełnopłatnego urlopu wypoczynkowego.
Autor: Maciej Mituła